از هزاران سال قبل یونانی ها از نعناع در تغذیه و خوش بو کردن محیط زیست و غیره استفاده می کردند. در منازل کف اتاقها را با شاخه های نعناع می پوشاندند و از عصاره نعناع در موقع حمام استفاده می کردند و چای نعناع یکی از متداول ترین نوشیدنی های میهمانی ها بوده است. در حال حاضر حدود ۲۵ نوع نعناع وجود دارد که نعناع معمولی بیشتر از همه مورد استفاده قرار می گیرد.
از عصاره و روغن نعناع در درمان بیماریهای دستگاه گوارش، مخصوصا عفونت های معده از جمله HBP استفاده می شود و در از بین بردن انقباض ماهیچه های روده بزرگ موثر است. در بررسیهای علمی بر روی حیوانات آزمایشگاهی ثابت گردیده که نعناع می تواند از بروز و پیشرفت سرطان پانکراس یا لوزالمعده و روده بزرگ جلوگیری کند. نعناع همچنین در درمان آسم نقش دارد، چون عوامل بروز عارضه آسم را بی اثر می کند و از التهاب دستگاه تنفسی می کاهد. نعناع حاوی مقدار زیادی فیبر، آهن، مس، کلسیم، اسیدفولیک (نوعی ویتامین B) ترکیبات اسیدهای چرب امگا ۳، پتاسیم و منگنز و ویتامین C با کیفیت بالا است. نعناع تازه خاصیت بهتری دارد چون در موقع خشک کردن نعناع مقدار زیادی از ویتامینها و فیتوکمیکالهای آن از بین می رود. نعناع تازه اگر در یخچال یا جای خنک نگهداری شود تا حدود یک هفته هم کلیه خواص خود را حفظ می کند. طعم و مزه نعناع به غذاهای دیگر تازگی و بوی خوش می دهد. یک فنجان چاع نعناع پس از صرف غذا می تواند هضم و جذب غذا در دستگاه گوارش را تسهیل کند و مخلوط مقداری پودر نعناع با ماست تخمیر شده خواب آور است و نوعی آرامش به شخص و دستگاه تنفسی او می دهد. نعناع در شرایط سخت و مشکل هم رشد می کند و هر ساله به مقدار آن افزوده می شود، لذا کاشتن آن در باغچه های منازل بسیار مفید خواهد بود.
در عادات غذایی ما ایرانیان نعناع به شکل های مختلف نقش مهمی دارد و نه تنها از نظر ارزش غذایی بلکه به عنوان یک ادویه سبب خوش رنگی و بو و طعم غذا می گردد.
استرس آلرژیها را شدت می دهد
پژوهشگران دانشگاه اوهایو در آمریکا گزارش می کنند که افرادی که به نوعی آلرژی دچار هستند باید سعی کنند از استرس و عوارض آن دوری نمایند، زیرا این عارضه سبب شدت آلرژی شده و ممکن است خطراتی در پی داشته باشد. به عبارت دیگر این گروه پیشنهاد می کنند که در موقع بروز آلرژی به هر صورتی باید از عوامل استرس زا دوری کرد تا آلرژی روند طبیعی خود را طی کند و بهبود یابد.
در یک تحقیقات علمی این پژوهشگران ۲۸ نفر از زنان و مردانی را که به نوعی آلرژی دچار بودند، بررسی کرده اند. افراد تحت مطالعه به وسائل مختلف مثلا دیدن فیلم کوتاه و یا خواندن مطلبی استرس انگیز موقتا دچار نوعی استرس شدند و بلافاصله عارضه آلرژی در آنها با شدتی غیرقابل تصور خودنمایی نموده و آنهایی که بیشتر استرس داشتند تاثیر آن بر روی عارضه آلرژی شدیدتر گزارش گردیده. این گروه معتقدند که استرس نه تنها باعث بروز و شروع آلرژی در شخص می شود بلکه به آن شدت زیادی می دهد و دوره آن را طولانی تر می کند و گاهی این اثر تا چند روز بعد هم ادامه خواهد یافت و تا استرس و عوامل بروز آن باقی است درمان آلرژی موثر نخواهد بود. در رابطه بین استرس و آلرژی می توان نقش هورمونهای استرس و پروتئین هایی را که در بروز و شدت التهاب بدن موثر هستند، مهم دانست.
غذاهای اشعه دیده ناهنجاریهای عصبی به وجود می آورند
در گزارش علمی که این هفته در یکی از ژورنال های پزشکی به چاپ رسیده دانشمندان دانشگاه مدیسون خبر می دهند که غذاهای اشعه داده شده در گربه ها سبب نوعی عارضه عصبی شده و تغییراتی را در Myelin یا پوشش تارهای عصبی آنها به وجود می آورد. این پوشش مخصوص که توسط نوعی چربی حفظ می شود، رساندن پیام های مغزی را به دیگر اعضا بدن تسهیل می نماید و وقتی صدمه ای به آن وارد گردد مسلما پیام های مورد بحث رد و بدل نمی شود.
در یک بررسی بر روی تغذیه گربه ها و غذاهایی که به خاطر از بین بردن حشرات و میکروبها از زیر اشعه گاما یا Electron Beams رد شده اند، معلوم گردید که گربه های مورد بحث دچار نوعی ناهنجاریهای عصبی می شوند و اختلالاتی در حرکت دست و پا و حس بینایی آنها به وجود می آید. جالب اینکه وقتی رژیم غذایی اشعه دیده حذف گردیده، گربه ها تا حدودی کمتر عوارض ذکر شده را نشان داده اند.
هنوز مطالعاتی در مورد عوارض غذاهای اشعه دیده در بدن انسان انجام نگرفته و این تجربه بر روی گربه ها می تواند زنگ خطری باشد برای انسان و دانشمندان باید در آینده مطالعات دقیقی را در این مورد اجرا نمایند تا اگر اشعه دادن به غذاها مشکلاتی را برای بدن به وجود می آورد از استفاده آن خودداری گردد.
ماهی پرچرب از بروز سرطان پروستات جلوگیری می کند
پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا ثابت نموده اند که خوردن ماهی های پرچرب مانند سالمون می تواند امکان بروز سرطان پروستات را، مخصوصا در آن دسته ای که از نظر ژنتیکی و عوامل دیگر بیشتر در معرض بروز این بیماری قرار دارند، کاهش دهد. به عبارت دیگر مردانی که هفته ای یک یا دو بار ماهی پرچرب مصرف می کردند ۶۳ درصد کمتر به سرطان پروستات دچار شده اند و آن به خاطر وجود اسیدهای چرب امگا ۳ با کیفیت بالا است که در ماهی های پرچرب وجود دارد. این اولین بار نیست که دانشمندان رابطه امگا ۳ و جلوگیری از سرطان پروستات را مطرح می نمایند. در سال ۲۰۰۷ گروهی ثابت کرده بودند که خوردن ماهی پرچرب ۴۱ درصد از بروز سرطان پروستات جلوگیری می کند.
سرطان پروستات انواع مختلفی دارد که یک نوع آن بدخیم تر از همه بوده و درمان و کنترل آن مشکل است. ماهی و امگا۳ موجود در ماهی می تواند از این نوع سرطان پیشگیری نموده و در کنار داروهای شیمیایی درمان را آسانتر نماید که خبریست بسیار مهم زیرا از هر ۸ یا ۹ نفر مرد یک نفر در طول عمر خود به این سرطان دچار می شود و پیشگیری و درمان موثر آن بسیار مهم است.
ویتامین D و سلامتی مغز
افرادی که کمبود ویتامین D دارند زودتر به پیری زودرس مغز دچار شده و با عوارض آن درگیر می شوند. طبق گزارش پژوهشگران آمریکایی و انگلیسی افرادی که به عارضه فراموشی دچار هستند کمبود ویتامین D دارند و آنهایی که در درازمدت کمبود ویتامین D دارند بیشتر از دیگران به پیری زودرس مغز و عارضه فراموشی دچار می شوند. این پژوهشگران دو هزار نفر افراد مسن تر از ۶۴ سال را زیر پوشش تحقیقات علمی قرار داده و پس از بررسی دقیق تغذیه و روش زندگی و اندازه گیری ویتامین D خونشان به این نتیجه رسیده اند. تابش اشعه خورشید بر پوست بدن سبب به وجود آمدن مقدار قابل توجهی از ویتامین D مورد نیاز بدن می شود و بقیه ویتامین D لازم باید از طریق غذا و رژیم غذایی متعادل به بدن برسد. غذاهایی مانند ماهی و تخم مرغ حاوی مقداری ویتامین D هستند. در ضمن این دسته از غذاها به علت داشتن ویتامین B12 در سلامتی و بهزیستی مغز نقش دارند و از پیری زودرس مغز و بروز عارضه فراموشی جلوگیری می کنند.
پس اگر ویتامین D می تواند در سلامتی مغز و فعالیت سلولهای مغزی موثر باشد در به دست آوردن آن نباید کوتاهی نمود. فقط پزشک و متخصص تغذیه می توانند ویتامینD تجویز نم
وده و مدت مصرف آن را توصیه نمایند. به همین جهت هرگز نباید خودسرانه به خوردن ویتامین D مصنوعی اقدام نمود چون ممکن است خطراتی را به وجود آورد.
رابطه سبزیجات و ورم پروستات
خوردن مرتب سبزیجات، مخصوصا سبزیجات سبز تیره رنگ تا حدود یازده درصد از بروز ورم پروستات جلوگیری می نماید. به عبارت دیگر مردانی که در رژیم غذایی روزانه خود سبزیجات را منظور می دارند نه تنها کمتر به ورم مزمن پروستات دچار می شوند، بلکه در نهایت کمتر به سرطان پروستات مبتلا خواهند شد. پژوهشگران توصیه می نمایند که هر شخص باید در روز ۵ بار و هر بار چند نوع سبزی به همراه رژیم غذایی مصرف نماید.
بهتر است باور کنید
کدوی سبز یا Squash حاوی مقدار قابل توجهی بتاکاروتن است که در بدن تبدیل به ویتامین A می شود و در سلامتی و بهزیستی بدن نقش مهم دارد. می گویند هر قدر رنگ کدو سبز و تیره تر و پررنگ تر باشد مقدار بتاکاروتن آن هم زیادتر است . بعضی از سبزیجات فصلی که در تمام سال در دسترس نیستند می توانند به صورت پخته در فریزر نگهداری شوند و به تدریج مصرف شوند. بتاکاروتن در حرارت بالا و در موقع پختن از بین نمی رود ولی خود ویتامین A چنین خصوصیاتی را ندارد.
* دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه و استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی و کارشناس سازمان بهداشت جهانی است.
EPIDEMIOSEARCH@yahoo.com
