تعطیلات سال جدید در راه است و قرار است که همه اعضای خانواده اوقات خوشی را در کنار هم داشته باشند. چرا کاری نکنیم که نگرانی های بودن بچه ها در خانه خاتمه یابد. چرا باید تعطیلات زمانی باشد که حضور بچه ها موجب استرس و خراب شدن اوقات شما شود؟ چرا کاری نکنیم که روزهای پیش رو به آرامی، باصلح و صفا و شادمانی طی شود.

برای تعطیلاتی خوش با خانواده برنامه ریزی کنید

 اگر به دنبال این هستید که فرزندانتان در این روزهای تعطیل رفتار خوبی داشته باشند و به همه خوش بگذرد نکات زیر را رعایت کنید:

۱ـ همه اعضای خانواده از جمله بچه ها را در برنامه ریزی برای تعطیلات شرکت دهید:

اگر بچه ها فکر کنند همه برنامه ریزی ها به عهده شما است در این صورت هم مسئولیت کمتری را متقبل می شوند و هم کمتر از برنامه ها لذت می برند. وارد کردن بچه ها در مراحل تصمیم گیری و اجرای برنامه ها حس مسئولیت پذیری را در آنها تقویت می کند، تمرینی است برای مهارت های تصمیم گیری و  باعث می شود  از برنامه ها بیشتر لذت ببرند.

۲ـ سعی کنید قوانین و مقررات خانه را تغییر ندهید:

در طی تعطیلات بچه ها دوست دارند همه قوانین و مقررات را زیر پا بگذارند تا دیر وقت بیدار بمانند، بیش از اندازه بخورند و بخوابند، و با دوستانشان بمانند. تا جایی که می توانید قوانین قبلی را بر هم نزنید.

۳ـ سعی نکنید همه رفتارهای فرزندتان را به صورت انعکاسی کنترل کنید:

تلاش برای کنترل رفتار فرزندانتان باعث ایجاد حس مقاومت و لجبازی در آنها می شود در عوض سعی کنید با ترسیم ملاک های روشن انتظارات و خواسته هایتان مطرح و بر آنها نظارت داشته باشید. به جای کنترل جزء به جزء نتیجه رفتارشان را به آنها برگردانید.

۴ـ یاد بگیرید نه بگویید. اجازه ندهید انتظارات دیگران شما را به سمت چیزهای کوچک و بزرگی که خودتان مایل به انجامش نیستید سوق دهد. سعی کنید اصول و ملاک های خودتان را داشته باشید. مثلا ممکن است بچه ها بخواهند جایی بروید که به نظرتان به نفع شما و خانواده نیست در این صورت با قاطعیت از انجام آن خودداری کنید.

۵ـ اگر بچه ها رفتار نامطلوبی از خود نشان دادند صرف این که تعطیلات است از آن به آسانی نگذرید:

اصول تغییر رفتار، تعطیلی بردار نیست و بچه ها باید در هر حال رفتارهای مطلوب خود را حفظ کنند و از رفتارهای نامناسب بپرهیزند. بنا براین مواظب باشید پیشنهادهای عمه و عمو و غیره مانع از برنامه اصلاح رفتار شما نشود.

۶ـ به خودتان هم گوش دهید. سرنخ خودتان را به دست گیرید. کنترلتان را از دست ندهید. آرام و خونسرد بدون توجه به نظرات مداخله گرانه دیگران سعی کنید شرایطی را فراهم کنید که به شما هم خوش بگذرد. این را هم در نظر بگیرید خوش گذشتن و لذت بردن دست خودتان است.

۷ـ برای حفظ آرامشتان جملاتی را با خودتان تکرار کنید. تکرار جملات مثبت باعث القای آرامش می شود. مثلا به خود بگویید”این هم بگذرد”، “بگذار و بگذر”، “این کاری که کرد عمدی نبود” در این صورت با القای افکار اتوماتیک مثبت خشم خود را کنترل کنید.

۸ـ مسئولیت بیش از حد نپذیرید. سعی کنید مسئولیت هر کسی را به خودش واگذار کنید. انجام کارهایی که به عهده شما نیست شما را خسته و فرسوده می کند. در ایام تعطیلات ممکن است با انتظارات بیش از اندازه دیگران مواجه شوید از آنها بخواهید که خواسته هایشان را تا حد امکان خودشان برآورده کنند.

۹ـ از آنچه دارید لذت ببرید. ممکن است فرزندانتان انتظار کارها و امکانات فوق العاده ای داشته باشند، آنها را متقاعد کنید که امکانات شما محدود است و برای خواسته های غیر منطقی خود را به زحمت و دردسر نیندازید. آرامش خود را حفظ کنید، مطابق با برنامه پبش بروید و از امکانات موجود حداکثر بهره را ببرید.

۱۰ـ گاهی روش های جدید را بیازمایید. تعطیلات صرفا فرصت تفریح و استراحت نیست بلکه می تواند زمانی مناسب باشد برای تجدید و بهبود روابط اعضای خانواده. فرصتی است برای گفتگو کردن و به یکدیگر گوش دادن. زمانی را برای گفتگو در مورد خودتان و دیگران فراهم کنید بدین ترتیب روابط اعضای خانواده را بهتر کنید.

در نهایت این که،

 مهم این است که بدانیم همه ما انتظاراتی برای لذت بردن از تعطیلات داریم و بنا نیست کسی این بین قربانی دیگران شود. اگر اندکی فکر و برنامه ریزی داشته باشید می توانید تعطیلات شاد و توام با آرامش را در کنار خانواده داشته باشید. 

* دکتر نسترن ادیب راد مشاور خانواده و جوانان در ایران و کانادا، مولف و مترجم پنج جلد کتاب در این زمینه است.