شوق دیدن و دشواری انتخاب درجشنواره جهانی فیلم تورنتو/ عارف محمدی

عارف محمدی ـ اگورا، ضد مسیح، آغوش های شکسته، بریا، دستیار بد، کلو، اونداین، پناه، مرد جدی، روبان سفید و داستانهایی از عصر طلایی را توصیه می کنم  …

شهروند ۱۲۴۶ پنجشنبه ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۹

طی هشت سالی که فستیوال جهانی فیلم تورنتو را از لحاظ خبری پوشش داده ام، به این نتیجه رسیده ام که اگرچه به دلیل تعداد انبوه فیلمهای شرکت کننده از سراسر دنیا که معمولا بیش از ۳۰۰ فیلم می باشد تماشای همه ی فیلم ها به دلیل کمبود وقت ممکن نمی شود ولی تجربه سالها فیلم دیدن حکم می کند که ارجحیت را به فیلمسازان صاحب نام و تماشای آثار آنان داد. اگرچه بارها نیز ثابت شده که فیلمهای این صاحب نامان نیز همیشه با ارزش نبوده، اما به هر شکل آثار خوبشان ضامن ارائه آثار خوب آتی آنها بوده و نمی توان از کنار آنها گذشت. در فستیوال امسال تورنتو نیز همچون سالهای گذشته شاهد آثار قابل توجهی هستیم که نه معرفی یکایک آنها مقدور است و نه اینکه تضمینی برای خوب و بد بودن آنها وجود دارد. پس به سهم خودم و با شناختی که از برخی از فیلمسازان دارم دیدن چند فیلم را که به طور یقین ارزش دیدن دارند، به علاقمندان فیلم و سینما توصیه میکنم. از آنجا که فیلمهای ایرانی و اطلاعات کلی درباره فستیوال تورنتو در هفته های گذشته شهروند به چاپ رسیده دیگر لزومی به توصیه و تکرار آنها نمی بینم.

یازده فیلم پیشنهادی:

اگورا Agora

کارگردان: الخاندرو امنبار ، اسپانیا ۲۰۰۹

در آغاز سال ۳۶۹ بعد از میلاد تنش بین مشرکان و مسیحیان به اوج خود می رسد و در نهایت برخورد اجتناب ناپذیر آنان صورت می گیرد. اوج نبرد جایی ست که مشرکان با حمله به مسیحیان باعث کشتار تعداد زیادی از آنان می شوند. مشرکان که تعدادشان بیش از مسیحیان است برای حفاظت کامل به کتابخانه مشهور اسکندریه وارد شده و آنجا را به محاصره در می آورند. هیپاتیا فیلسوف معروف آن زمان نیز در بین محاصره شدگان است و قصه از اینجا شکل می گیرد که اورستر شاگرد هیپاتیا و برده اش داوس که هر دو از شیفتگان هیپاتیا هستند تصمیم می گیرند از جان او محافظت کنند…

“دریای درون” و “بابل” از فیلمهای مطرح الخاندرو امنبار هستند.

ضدمسیح AntiChrist

کارگردان: لارس فون تریر، دانمارک ۲۰۰۹

یک زوج جوان بی نام با بازیهای ویلیام دیفو و شارلوت گینزبورگ با از دست دادن نوزاد پسرشان دچار شوک می شوند. زن در روز خاکسپاری بیهوش شده و به بیمارستان منتقل می شود. همسر او که یک روانشناس است تصمیم می گیرد که خود شخصا مراقبت از همسرش را به عهده بگیرد. او اصرار دارد که زن با ترس خود کنار بیاید. این فیلم به آندره تارکوفسکی کارگردان فقید روس تقدیم شده است.

“اروپا”، “رقصنده در تاریکی” و “داگ ویل” از دیگر فیلمهای مطرح فون تریر هستند.

آغوشهای شکسته Broken Embraces

کارگردان: پدرو آلمادوار، اسپانیا ۲۰۰۹

فیلم قصه فیلمساز سابق و فیلمنامه نویسی است که قرار است فیلم جدیدی بر اساس نوشته او به نام دختر و چمدانها ساخته شود. قصه با ورود جوانی پر مدعا که با مرگ تهیه کننده فیلم همزمان است جریان پیدا میکند. رفته رفته مشخص می شود که هم فیلمنامه نویس و هم تهیه کننده هر دو عاشق هنرپیشه زن فیلم شده بودند و زن همزمان با هر دوی اینها رابطه داشته. اما جوان تازه واردی که پشت در اتاق زن ایستاده کیست؟!…

“تربیت بد”، “همه چیز درباره مادرم” و “بازگشت” از فیلمهای مطرح آلمادوار فیلمساز بین المللی و زاده اسپانیاست.

بریا Baaria

کارگردان: جوزپه تورناتوره ، ایتالیا ۲۰۰۹

داستان زندگی فرانچسکو سیانا که در دوران پس از جنگ دوم جهانی عضو حزب کمونیست می شود. او اهل خانواده ای فقیر بوده و تحقیر شدن توسط مالکان را به چشم دیده است. به تصور او سوسیالیسم راهی است برای عدالت و دنیایی عادلانه تر. فیلم شگفتی های یک عمر زندگی است.

“سینما پارادیزو”، “”۱۹۰۰و “مالنا” از فیلمهای مطرح تورناتوره می باشند.

دستیار بد Bad Lieutenant

کارگردان: ورنر هرتزوگ، آمریکا ۲۰۰۹

ترنس مک دونا (نیکلاس کیج) پس از اینکه یک زندانی را درست لحظاتی پس از توفان کاترینا از غرق شدن نجات می دهد از ناحیه کمر به شدت آسیب می بیند و به او داروهای آرام بخش تجویز می کنند. او به خاطر این عمل شجاعانه ترفیع شغلی میگیرد. اما یک سال بعد، هم به کوکایین و هم به ویکودین معتاد می شود ولی مجبور است که به وظایف شغلی خود عمل کند و این در حالیست که پرونده قتل یک خانواده مهاجر آفریقایی توسط مافوقش به او سپرده شده است.

“معمای کاسپر هاوزر” ، “نوسفراتو” و “فیتز جرالدو” از فیلمهای مطرح هرتزوگ کارگردان مشهور آلمانی می باشند.

کلو Chloe

کارگردان: اتوم اگویان کانادا، فرانسه ۲۰۰۹

دیوید (لیام نسون) پروفسور دانشگاه و کاترین (جولیان مور) همسرش زوج به ظاهر خوشبختی هستند و پسر با استعداد و نوجوانشان این خوشبختی را تکمیل کرده است. وقتی که دیوید از پروازش جا می ماند و جشن تولد سورپرایزش را هم از دست میدهد شک و گمان کاترین آغاز می شود. او به همین خاطر زنی را استخدام میکند تا با اغوای همسرش میزان وفاداری او را بیازماید.

“آخرت شیرین”، “سفر فلیشیا”،”آرارات” و “ستایش” از فیلمهای مطرح اتوم اگویان فیلمساز مهم کانادایی هستند.

اونداین Ondine

کارگردان: نیل جردن ایرلند، آمریکا ۲۰۰۹

ماهیگیر ساده جوانی جسد دختر زیبایی را در تور ماهیگیری اش صید شده می بیند، اما ناگهان متوجه می شود دختر جان گرفته. از همین جا آمیزه ای از افسانه و خیال با زندگی ماهیگیران شکل می گیرد.

دیگر فیلم های مطرح نیل جردن فیلمساز خوب ایرلندی: “ما فرشته نیستیم”، “دزدان خوب”، “معجزه” .

 

پناه The Refuge

کارگردان: فرانسوا اوزون، فرانسه ۲۰۰۹

در یک آپارتمان شیک در پاریس موس و لوییس زوج عاشقی هستند که شبی را با مصرف فزاینده مواد مخدر سپری می کنند. صبح روز بعد لوییس به خاطر مصرف بیش از حد جان می سپارد و موس هم بیهوش به نظر می رسد. کمی بعد مادر لوییس برای نشان دادن آپارتمان به مستاجر آینده داخل آپارتمان می شود و این در حالی ست که هیچ اطلاعی درباره زندگی کنونی پسرش نداشته و حالا با جسد او روبرو شده است….

“قطرات آب روی سنگهای گدازان” و “استخر” از دیگر فیلمهای مطرح فرانسوا اوزون کارگردان غیر متعارف فرانسوی می باشند.

مرد جدی A Serious Man

کارگردان: جوئل و اتان کوهن آمریکا ۲۰۰۹

در سال ۱۹۶۷ لری گوپنیک که از هر سو مورد بی احترامی قرار گرفته به دنبال این است که جدی گرفته شود. در خانه، بچه های فاسدش از کیف پولش می دزدند و همسرش هم موی دماغش شده تا طلاقش دهد. چرا که عاشق یک مرد هیپی و مفلس شده است. محل کارش هم بهتر از خانه نیست. یکی از دانشجویان کالجی که در آنجا کار می کند نیز او را تهدید به بی آبرویی کرده است. او در پی راه حل به سراغ یک خاخام یهود می رود…

“قاتلین زن”، “ای برادر کجایی” و “پیر مردان بدون سرزمین” از آثار معروف این دو برادر فیلمساز می باشند.

داستانهایی از عصر طلاییTales from the Golden Ages

کارگردانان: کریستین مونگو، لونا اوریکارو، هانو هوفر، رضوان مارکولسکو، کنستانتین پوپسکو

پنج قصه در پنج اپیزود از زندگی مردم رومانی در دوران دیکتاتوری چائوشسکو رییس جمهور مقتول رومانی که به گونه ای کنایه آمیز نام عصر طلایی را بر آن گذاشته اند.

پنچ اپیزود از ۵ کارگردان رومانیایی که به غیر از کریستین مونگو برنده جایزه های متعدد در جشنواره های خارجی برای فیلم چهار ماه، سه هفته و دو روز بقیه فقط سابقه ساخت فیلم کوتاه را دارند.

روبان سفید The White Ribbon

کارگردان : مایکل هاینکه آلمان، فرانسه، ایتالیا، اتریش ۲۰۰۹

هاینکه در مورد ساخت فیلم میگوید: من مایل بودم که یک گروه از بچه هایی را نشان بدهم که به آن ها ارزش های مطلق را آموخته اند و مسیری که این مطلق گرایی در آن ها درونی میشود را به تصویر بکشم. هدف من نشان دادن نتیجه این عمل بود و این که این ها همه نوعی از تروریسم است. روبان سفید نقطه اوج سفری را به تصویر می کشد که هاینکه حدود بیست سال پیش با اولین فیلم به یاد ماندنی اش قاره هفتم آغاز کرد. قصه روبان سفید در یک مزرعه کوچک در روستایی در شمال آلمان اتفاق می افتد.

“پیانو” و “پنهان” از آثار مشهور این فیلمساز آلمانی بزرگ شده در اتریش می باشند.

فیلمسازان صاحب نام

میکا کاریسماکی(فنلاند)، کارلوس سائورا (اسپانیا)، آلن کاوالیه(فرانسه)، دنیس تانوویچ (بوسنی)، گوران پاسکالویچ (صربستان)، یوسری نصرالله (مصر)، فاتح آکین (آلمان)، کارلوس کاررا(مکزیک)، مایکل مور(آمریکا)، جین کمپیون (استرالیا)، آموس گیتای (اسراییل)، ژان لوک گدار (فرانسه) از فیلمسازان نامدار در سینمای جهان اند که با آخرین ساخته های خود در جشنواره تورنتو حضور دارند.