از تئاترهای پرویز خطیبی و وحدت تا سینمای هالیوود

 برای نخستین بار یک بازیگر ایرانی در یک نقش اصلی و محوری در فیلمی از محصولات هالیوود درکنار بازیگران حرفه ای آمریکایی بر روی پرده سینماهای بزرگ آمریکا ظاهر می شود.

«واهیک پیرحمزه ای»، نویسنده، کارگردان، تهیه کننده،  بازیگر و کمدین مستعد  تئاتر، سینما، تلویزیون و چهره ای آشنا در صحنه ی هنری ایرانیان و ارامنه ی  لس آنجلس، در طول ۲۰ سال گذشته، نمایش های متعدد و موفقی را به دو زبان  فارسی و ارمنی بر روی صحنه برده و امروز یکی از شخصیت هایی که او برای صحنه تئاتر خلق کرده،  تبدیل به قهرمان اصلی یک فیلم کمدی  آمریکایی از محصولات هالیوود به نام «عموی من رافائل»  شده است.

کاراکتر«عمو رافائل» هم مثل شخصیت «بورات» ساشا بارون کوهن کمدین انگلیسی و «آستین پاورز» مایک مایرز، کمدین کانادایی تبار آمریکایی  هر چند  از درون ذهنیت طنزآلود خالق آن برآمده،  اما در دنیای واقعی، شخصیتی بس آشنا و قابل لمس است که در همان ابتدای تماشای فیلم، تماشاگر با او احساس نزدیکی و سمپاتی خاصی  می کند و حتی او را  به صورتی «عمو رافائل خود» می پندارد.

واهیک نویسنده و بازیگر بیش از ۱۰۰ اپیزود از سریال های هفتگی کمدی محبوب و پرتماشاگری چون «کافه نیکا»، «ریچموند کامدی کلاب» و «یک میهمان و دو میزبان» با شرکت شهرام شب پره برای تلویزیون های مختلف لس آنجلس  از طریق شرکت تولید فیلم و آگهی های تبلیغاتی خود بوده است. او هم چنین  سازنده فیلم سینمایی «جینی و جینو» و طراح و سازنده ی موزیک ویدیوهای موفق و پرتماشاگری  چون  «باهم» و «دلکوک» برای گوگوش، «راهی» برای داریوش، «لحظه ها» برای معین، «بلوار میرداماد» برای شهرزاد سپانلو و «دوستت دارم خیلی زیاد» برای کامران و هومن بوده است.

داستان فیلم «عموی من رافائل»

فیلم پرماجرای «عموی من رافائل» به کارگردانی «مارک فوسکو» کارگردان فیلم های کمدی  هالیوود و دستیار پیشین استیون اسپیلبرگ، مهارت های بازیگری «واهیک» را در دو نقش کمدی کاملا متفاوت به نمایش گذاشته است.  نقش «عمو رافائل»، شخصیت اصلی فیلم، یک  پیرمرد ایرانی ارمنی تبار که به لس آنجلس مهاجرت کرده و قرار است تا در یک «ریالیتی شوی» تلویزیونی آمریکا شرکت کند و پسرجوان او «هامو»، یک شخصیت خوش گذران و بی خیال نسل دومی.

«عموی من رافائل» داستان یک زن تهیه کننده ی فیلم های «ریالیتی شو» ی تلویزیون آمریکا است که در شرایطی قرار گرفته که یا باید سوژه تازه ای را برای «شو» ی خود  پیدا کند و یا این که شغلش را از دست بدهد.

در این شرایط  است که  تهیه کننده  به طور اتفاقی با «رافائل»، یک عموی پیر ایرانی – ارمنی  روبرو می شود و از او دعوت می کند تا ستاره این «ریالیتی شوی» تازه شده  و با ورود به  زندگی یک خانواده آمریکایی  به نام  «شوماکر» در بورلی هیلز،  این زن و شوهر که در مرحله ی طلاق قرار گرفته اند را از جدایی منصرف کرده و جلوی از هم پاشیدن  کانون خانوادگی آن ها را بگیرد.

در این جاست که  ماجرای فیلم «عموی من رافائل» وارد پیچ و خم های طنزآمیز و وقایع به شدت خنده آوری در رابطه با برخورد دو فرهنگ ایرانی – ارمنی و آمریکایی می شود.  رویارویی اعضای خانواده چهارنفری «شوماکر» با استانداردهای بورلی هیلزی با «عمو رافائل» ارمنی – ایرانی که هرگز از «گلندل» قدم بیرون نگذاشته  شرایط کمدی حادی را به وجود می آورد که تماشای آن بویژه برای تماشاگر ایرانی – آمریکایی که طنزهایی از این گونه را تا امروز تنها از راه تئاترهای محلی ایرانی یا ارمنی تجربه کرده است، ازجذابیت خاصی برخوردار است.

در واقع فیلم «عموی من رافائل» ابعاد گسترده ی  برخورد فرهنگ ها، ارتباط نسل ها  و شرایط افرادی که در بزرگسالی مجبور به مهاجرت و ترک یار و دیار و کشور و مملکت خود شده اند را با زبان طنز به ما نشان می دهد.

از تئاترهای پرویز خطیبی و وحدت تا هالیوود

«واهیک پیرحمزه ای » که از کودکی به تئاتر و سینما علاقمند بود، در اوائل دهه ۹۰ میلادی در سن ۲۱ سالگی از طریق «اندی» خواننده معروف با  «پرویز خطیبی» نویسنده و کارگردان سرشناس که نامش در زمینه های مختلف از روزنامه نگاری فکاهی تا پیش پرده ها و تئاترهای دوران شکوهمندی لاله زار، سینمای کمدی ایران  و بعدها نمایشنامه های کمدی «شما و رادیو» در رادیو ایران  پیش از انقلاب به عنوان پیشکسوت ثبت شده، آشنا شد.

این آشنایی در دوران اوج موفقیت نمایش «عروسی ایران خانم» پرویز خطیبی بود که در آن زمان در حال تدارک زمینه های اجرای نمایش دیگری به نام «نان و عشق و گرین کارت» بود. واهیک پیرحمزه ای در نقش اول این نمایش – سرهنگ بازنشسته رژیم سابق که مجبور به مهاجرت به آمریکا شده و دربه در به دنبال راهی برای گرفتن گرین کارت می گردد ـ ظاهر شد و بازی او به شدت مورد توجه تماشاگران قرار گرفت.

بعدها «واهیک» در نمایش های دیگری از جمله «بزن بریم ایران»، «حاجی مارمولک»  و اجرای تازه ای از«عروسی ایران خانم» در نقش «آخوند» شرکت کرد و همکاری او با پرویز خطیبی تا هنگام مرگ  ناگهانی این هنرمند در آگوست سال ۱۹۹۳ ادامه داشت.

در تابستان همان سال، نصرت الله وحدت که برای بازی در نمایشی به آمریکا آمده بود از واهیک دعوت به همکاری کرد و او در نمایش «کلاف سردرگم » در ۳۰ اجرا در لس آنجلس و شهرهای مختلف آمریکا با این هنرمند دوست داشتنی  قدیمی روی صحنه رفت.

چندی بعد «واهیک» در نمایشی از نوشته های «زویا زاکاریان» با کارگردانی و بازی «رضا ژیان» فقید شرکت کرد و بعد  هم در نمایش «مراد برقی و جعبه جادو» نوشته هنرمند محبوب «پرویز کاردان» شرکت کرد.

پس از بازی در نقش «خر» در بازسازی تازه ای از نمایش «شهرقصه» بیژن مفید به کارگردانی «محمود استادمحمد» واهیک پیرحمزه ای با همکاری مسعود اسداللهی، نمایشنامه نویس و بازیگر و چهره ی رادیو و تلویزیونی معروف و داریوش ایران نژاد، تهیه کننده و بازیگر برجسته ی تئاتر طرح تازه ای به نام «المونی» را بر روی صحنه آورد و خود در آن ایفای نقش کرد.

او هم چنین در نمایش «استر ملکه ایران» به کارگردانی «شهرام بروخیم» در نقش جدی «هامان» بازی کرده  و با  بازیگر نامزد جایزه اسکار و برنده جایزه امی «شهره آغداشلو» در فیلم «نجات از بهشت» ساخته «کامشاد کوشان» همبازی بوده است.

«گنج های عمورافائل» و دیگر نمایش ها

واهیک پس از نوشتن، کارگردانی، تهیه و اجرای نخستین کار تئاتری مستقل خود به نام «آبی آسمانی» با شرکت «شیدا پگاهی»، «نینا نایبی» و همسر  شریک زندگیش «آناهیتا» که با موفقیت کم نظیری روبرو شد، به کار نوشتن نمایشنامه هایی از ژانر کمدی برای جامعه ارامنه گلندل پرداخت.

تولید برنامه های  پرتماشاگر برای  تلویزیون های ماهواره ای ایرانی،  نوشتن، کارگردانی و بازی در نقش اول پنج نمایش  «به ما خوبی نیامده»، «دورغگویان صادق»، «باغ عمو رافائل»، «من روانشناس لازم ندارم» و «گنج های عمو رافائل» به زبان ارمنی، واهیک  را به عنوان یک هنرمند جوان و پرطرفدار آثار کمدی در جامعه ی چند زبانی ارامنه نیز به تثبیت رساند.

واهیک هم زمان، ضمن مشارکت در نوشتن سریال پرتماشاگر تلویزیونی «مهاجران»  در یکی از نقش های کلیدی این سریال شبکه تلویزیونی «یو اس آرمینیا» بازی چشمگیری ارائه داد و به شدت مورد توجه منتقدین قرار گرفت. این سریال محبوب  را میلیون ها تن از اعضای جوامع مختلف ارامنه در سراسر جهان تماشا کردند.

واهیک  تاکنون دو بار جایزه سالیانه «کمدی ارامنه» را به دست آورده و این روزها هم توانسته است با موفقیتی  کم نظیر، تهیه کنندگان جریان اصلی هالیوود را نیز  با شخصیت خیالی و  دوست داشتنی «عمو رافائل» خود کنجکاو کند.

فیلم «مای آنکل رافائل» که واهیک در نوشتن فیلمنامه آن نیز شراکت داشته روز ۲۱ سپتامبر در سینماهای بزرگ شهرهای مختلف آمریکا و کانادا از جمله لس آنجلس، اورنج کاونتی، سن دیگو، نیویورک،  شیکاگو، واشنگتن دی سی و تورنتو به نمایش گذاشته خواهد شد.