رصدخانه ی دانلپ در ریچموندهیل

روز دوشنبه ی هفته ای که گذشت دکتر رضا مریدی نماینده پارلمان انتاریو طی نامه ای که به شهردار ریچموندهیل، دیوید بارو، نوشت به او اطلاع داد که دولت انتاریو آمادگی کمک به شهرداری ریچموندهیل برای خرید زمین های معروف به رصدخانه ی دیوید دانلپ را دارد.

این رصدخانه که به مساحت حدود ۸۰ هکتار است در منطقه ی شمالی خیابان ۱۶ واقع است که ضلع شرقی آن به خیابان بی ویو ختم می شود و ضلع غربی آن خط قطار است که به موازات خیابان یانگ و نزدیک به سمت شرقی آن است. ضلع شمالی این محوطه کوچه هیلزویو و ضلع جنوبی آن منطقه ی مسکونی است. این محوطه به غیر از ساختمان های رصدخانه به منزله ی یک پارک طبیعی است که بعضی بخش های آن پردرخت است.

زمین رصدخانه توسط خانم جسی دانلپ و به یاد همسر درگذشته اش دیوید به انجمن سلطنتی رصدخانه در اواسط سال ۱۹۲۰ برای ساخت یکی از بزرگترین رصدخانه های جهان در دهکده ریچموندهیل اهدا می شود. در مراسم افتتاح این رصدخانه در روز ۳۱ می ۱۹۳۵، نخست وزیر کانادا، ویلیام مکنزی کینگ شرکت کرد و طی سخنانی آن را هدیه به جهان علم دانست.

این رصدخانه و محوطه ی آن بعدها به دانشگاه تورنتو منتقل و زیر نظر دپارتمان فیزیک و ستاره شناسی این دانشگاه اداره می شد. دانشمندان دانشگاه تورنتو در طی ده ها سال کار پژوهشی و با استفاده از این رصدخانه به کشفیات بزرگ ستاره شناسی دست یافتند از جمله پرفسور تام بولتون (از ساکنان ریچموندهیل) نظریه ی “حفره ی سیاه” را که یکی از نظریه های تکوین جهان است در همین رصدخانه به طور تجربی تائید کرد.

با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی ستاره شناسی، استفاده از آئینه ها و عدسی ها برای ستاره شناسی جای خود را به ابزارهای پیچیده و پیشرفته ی الکترونیکی داد و بدین ترتیب رصدخانه ی دانلپ که از شهرت جهانی برخوردار بود قابلیت استفاده ی علمی و پژوهشی خود را به تدریج از دست داد، به طوری که از حدود ده، پانزده سال پیش از این دانشگاه تورنتو به فکر فروش محوطه ی این رصدخانه افتاد.

نهایتا در سال ۲۰۰۷ شرکت ساختمانی کورسیکا این محوطه را برای ساختمان سازی از دانشگاه تورنتو خرید. بلافاصله پس از انتقال مالکیت محوطه و رصدخانه به شرکت کورسیکا، ساکنان ریچموندهیل نسبت به تبدیل این پارک طبیعی به خانه های مسکونی اعتراض کردند.

رضا مریدی از همان ابتدا اقدامات متعددی را برای حفظ این محوطه به عمل آورد که اهم آن عبارتند از:

ـ سخنرانی در پارلمان انتاریو درباره ی رصدخانه و موقعیت جهانی آن و جلب نظر نمایندگان نسبت به اهمیت حفظ مالکیت آن توسط دولت.

ـ خواندن شکوائیه های متعدد ساکنان ریچموندهیل که به امضای بیش از یک هزار نفر رسیده بود.

ـ شرکت در تظاهرات مردم ریچموندهیل در محوطه پارلمان و ایراد سخنرانی برای آنان.

ـ گفت وگو با نخست وزیر انتاریو و مقامات دفتر او درباره ی حفظ رصدخانه و محوطه ی آن.

ـ ترتیب ملاقات برای شهردار ریچموندهیل و چند نفر از اعضای انجمن شهر ریچموندهیل با وزرای تأسیسات زیربنایی، فرهنگ و منابع طبیعی.

ـ ترتیب بازدید از رصدخانه و محوطه ی آن برای وزیر تأسیسات زیربنایی و وزیر فرهنگ.

ـ ملاقات های متعدد با ساکنان ریچموندهیل و بویژه با گروه های اجتماعی که برای حفظ رصدخانه و محوطه ی آن تشکیل شده اند.

ـ گفت وگوهای متعدد با وزرای تأسیسات زیربنایی، امور شهرداری ها، فرهنگ، شهردار ریچموندهیل و برخی از اعضای انجمن شهر برای یافتن راه حلی جهت حفظ رصدخانه و محوطه ی آن.

نهایتا رضا مریدی از شهردار ریچموندهیل، شهردار مارکهام، رئیس منطقه ی یورک، نماینده ی ریچموندهیل در پارلمان فدرال دعوت کرد که در جلسه ای در دفتر شهردار ریچموندهیل جمع شوند تا در مورد حفظ رصدخانه و محوطه ی آن همفکری کنند.

در این جلسه رضا مریدی به اهمیت حفظ مالکیت رصدخانه و محوطه ی آن توسط دولت تأکید کرد و اشاره کرد این محوطه نه تنها برای شهر ریچموندهیل بلکه برای شهر همسایه، مارکهام، منطقه ی یورک، استان انتاریو و کانادا به لحاظ محیط زیست و تاریخی و فرهنگی حائز اهمیت است و از آنان خواست در این خصوص اقدام موثر به عمل آورند.

در نامه ی رضا مریدی به شهردار ریچموندهیل ـ دیوید بارو ـ اشاره شده که دولت انتاریو از طریق آژانس تأسیسات زیربنایی ـ که یک موسسه مالی وابسته به دولت انتاریو است ـ آمادگی دارد که وامی با بهره ی نازل و به مدت ۳۰ الی ۴۰ سال و به مبلغی که ریچموندهیل برای خرید این محوطه نیاز داشته باشد، در اختیار شهرداری ریچموندهیل قرار دهد.

برای رضا مریدی این یک موفقیت است که توانسته دولت انتاریو را برای ارائه کمک های مالی به شهرداری ریچموندهیل قانع کند. این رقم می تواند بیش از یکصد میلیون دلار باشد.

شرکت کورسیکا پس از خرید رصدخانه و محوطه ی آن طرحی برای ساختمان سازی در محوطه ی فوق به شهرداری ارائه داد که شهرداری ریچموندهیل با آن مخالفت کرد و نهایتا این طرح برای حکمیت به “هیئت شهرداری های انتاریو” که یک نهاد شبه قضایی وابسته به دولت انتاریو است، ارائه شد. هیئت مذکور پس از بررسی طرح فوق و شنیدن نظرات موافقان و مخالفان طرح حکمی به این مضمون صادر کرد که ساختمان های موجود رصدخانه و حدود ۶۰درصد از کل زمین محوطه به مالکیت عموم (دولتی) برگردد و بقیه ی آن، یعنی قریب ۴۰درصد از زمین های محوطه که به سمت خیابان بی ویو است، برای ساختمان سازی در اختیار و مالکیت شرکت کورسیکا باقی بماند.

پس از صدور حکم مذکور، فعالیت رضا مریدی برای حفظ باقیمانده ی زمین های محوطه ی رصدخانه در دست عموم متمرکز شد. در این راستا او از شهرداران منطقه و دولت فدرال برای جلسه ای دعوت کرد که منتهی به اعلام آمادگی دولت انتاریو برای ارائه وام طولانی مدت با بهره ی کم به شهرداری ریچموندهیل برای خرید باقیمانده ی زمین محوطه ی رصدخانه است.

رضا مریدی امیدوار است که دولت فدرال و شهرداری مارکهام و منطقه ی یورک به سهم خود در این حرکت به یاری شهرداری ریچموندهیل بیایند و این پارک طبیعی منحصر به فرد در قلب ریچموندهیل را برای نسل های بعدی حفظ کنند.