شهروند – آرش عزیزی دادگاه عالی کانادا یکی از مشتت ترین تصمیمات تاریخ خود را در مورد اجازه یا عدم اجازه ی پوشیدن «روبنده» (نقاب) در دادگاه، هنگام شهادت دادن، گرفت. حکم اکثریت دادگاه این است که زنان مسلمان اجازه ی پوشیدن روبنده را خواهند داشت، اما فقط در شرایطی مشخص.
تصمیم دادگاه نه تنها خیلی مشخص نبود (یعنی به جای آری یا نه، پاسخ «شاید» بود) که قضات را نیز بسیار مشتت کرد و در مقابل هم قرار داد. ارشدترین دادگاه کشور نهایتا با رای ۴-۲-۱ به نتیجه ی کنونی رسید.
موضوع اصلی مطرح در این پرونده، آزادی مذهبی شهادت دهنده و حق اطراف دیگر برای محاکمه ای منصفانه بود.
ماجرا از زنی در تورنتو (موسوم به «ن. س») شروع شد که دو تن از اقوام خود را متهم به تجاوز جنسی مداوم به او در دوره ای چهار ساله (هنگام کودکی زن) کرد. ن.س می خواست در دادگاه علیه آن ها شهادت دهد اما در ضمن می‌خواست این کار را با پوشیدن روبنده انجام دهد.
ن. س در تمام انظار عمومی روبنده به سر می‌کند، حجابی که تمام قرصِ صورتش، به غیر از چشم ها، را می پوشاند. او می گوید مذهبش، اسلام، حکم می‌کند این روبنده را بر صورت بپوشد و بدون آن حاضر به شهادت دادن نیست.
دو خواسته، اقوام ن.س.، اما می‌گویند بنا به منشورِ حقوق حق دارند با متهم کننده ی خود ر ودر رو شوند و حالات صورت او را مشاهده کنند.
قاضی ارشد، بورلی مک‌لاکلین، در نگارش نظر مصوبِ اکثریت گفت تصمیم در مورد این‌که نقابِ صورت پوشان مجاز است یا نه باید مورد به مورد و توسط قضات صورت بگیرد. مک‌لاچلین، که نگارشش اکنون نص صریح قانون خواهد بود، گفت قاضی پیش از گرفتن این تصمیم باید چهار مساله را مد نظر بگیرد و سپس حکم دهد.
یکی این‌که، آیا شهادت با روبنده منصفانه بودن محاکمه را به طور جدی تهدید می‌کند یا نه.
دیگر این‌که، آیا راهی هست که هم به حقوق شاهد رسیدگی شود و هم به حق خواسته برای دیدن خواهان. مک لاکلین نوشت اگر راهی نباشد، قاضی اجازه دارد از شاهد بخواهد روبنده اش را کنار بزند.
دادگاه عالی در ضمن تاکید کرد اگر آزادیِ متهم در میان باشد «شهادت شاهد در محور پرونده قرار دارد و اعتبار او حیاتی است و از این رو امکانِ محکوم شدن غلط باید وزن بسیاری در ترازو داشته باشد و این کنار زدن روبنده را توجیه می‌کند.»
بنابراین اگر شاهدی در محور پرونده نباشد قاضی می تواند به او اجازه ی ادامه ی استفاده از روبنده اش را بدهد.
معنای مشخص این تصمیم این است که ن.س اکنون باید به همان قاضیِ انتاریویی برگردد که پیش‌محاکمه را آغاز کرده بود و در ابتدا به ن.س دستور داد حجابش را کنار بزند.
دو قاضی دادگاه، مارشال روتشتاین و لوئیس له‌بل، اما در مخالفت با رویکرد مک‌لاشلین گفتند هرگونه پوشیدن روبنده هنگام شهادت باید ممنوع شود.
روزالی ابلا اما اقلیتی یک‌نفره بود که هم با اکثریت ۴ قاضی و هم با اقلیت ۲ قاضی دیگر مخالف بود. او گفت نباید زن را وادار به درآوردن روبنده‌اش کرد چرا که این باعث می‌شود شاهد اصلا برای شهادت دادن پا پیش نگذارد. او گفت تنها «در صورتی که صورت شاهد مستقیما مربوط به پرونده باشد، مثلا وقتی که هویتش در میان است» می‌توان برداشتن روبنده را لازم کرد.
دیوید بات، وکیل مدافع ن.س.، گفت موکلش از «انصاف و توزانی که دادگاه عالی نشان داده» کاملا خشنود و راضی است.
