در هنگامه ی جهان نابهنگام ما ایرانیان اقبالمان از همه بدتر است. هم به هم فرهنگان و همزبانان افغان خویش غبطه می خوریم، هم به ترکیه و عراق و امارات، به عربستان هم حسودیمان می شود، هرچند که به روی خویش نیاوریم. برای همین هم با این که “مسلمانیم”، اما اگر به هوس کالاهای کمیاب خارجی نبود، حالا حالا هوس حج نمی کردیم.
در زندگی خصوصی و عمومی چنان محروم مانده ایم که مادران و خواهران و معشوقه ها با حجاب در زندگی سینمایی و تلویزیون شان به رختخواب می روند، به شوهران و پسران و مردان “محرم” و “نامحرم” دست نمی زنند نکند خدای ناکرده زندگی تحمیلی حکومتی شان آلوده ی گناه شود، در چنان فضا و فشاری که به هر گوشه ی زندگی آدمی سرک می کشد، حرف آزادی و حقوق آدمی لطیفه ای بیش نیست.
در سرزمینی که مادرِ نابهنگامی هاست، حوادث بیشتر مسخره می نمایند، تا چنان که خصلت و خصوصیت عمومی شان در باقی جهان است. همین خبری که روز دوشنبه، ۲۵ شهریورماه (۱۵ سپتامبر) در میهن ما رخ داد خود مثالی از همین نابهنگامی باور نکردنی است. برای چند ساعت سانسور از شبکه های اجتماعی فیس بوک و توئیتر برداشته می شود و جوانان دچار چه شور و شعفی می شوند، و پیام ها می دهندکه آزادی به ایران آمده و شادمانی می کنند و صحبت های سرخوشانه و جدی بین شان رد و بدل می شود و البته غافل نیستند که در کجا و کدام دوران نابهنگام به سر می برند، برای همین، نبود سانسور را در اوج شادی و رضایت به سخره می گیرند و مثلن می نویسند، باورشان نمی شود که همچنان در ایران باشند و بی هیچ سانسور و سد و مانعی به این شبکه ها سر بزنند و هیچکس بر راه ورودشان دیوار جهل و جهنم جهالت نکشد، تا نکند آلوده ی گناهی شوند که دنیا و عاقبتشان را حرام امروز و فردایشان کند. محرومیتی که تنها مخصوص ملت است و رهبران و منادیان گناه ملی و عمومی را شامل نمی شود.
و اما ناباوری شان بی سبب نیست و حدس و هراس نسل جوان در جهنم جمهوری اسلامی، درست از کار در می آید و حکومتِ حذف و سانسور به نقل از فارس خبر می دهد: “دلیل رفع فیلتر از فیس‌بوک اشکال فنی مخابرات است.”!
رادیو فردا طی خبری می نویسد:
طرح از مانا نیستانی
“در حالی که کاربران شبکه‌های اجتماعی در ایران از دوشنبه شب به راحتی و بدون فیلترشکن به دو وب‌سایت فیس‌بوک و توئیتر دسترسی داشته‌اند، خبرگزاری فارس به نقل از مقامی که نامش را نیاورده است دلیل رفع فیلتر را «اشکال فنی» عنوان کرده است.
این که گروهی از کاربران روز دوشنبه بدون مانع به شبکه های اجتماعی راه می یابند با واکنش مثبت و گمانه‌زنی‌هایی در بین ایرانیان روبه‌رو شد، و خبر این موضوع حتی به خبرگزاری‌های بین‌المللی نیز کشیده شد و خبرگزاری رویترز در مورد دسترسی بدون فیلترشکن به فیس‌بوک و توئیتر در ایران می‌نویسد که خبرنگاران نیویورک تایمز و واشنگتن‌پست در تهران در توئیتر خود نوشته‌اند که روز دوشنبه توانسته‌اند آزادانه وارد فیس‌بوک شوند.
این خبرگزاری از قول جیلیان یورک، مدیر بخش آزادی بیان در موسسه «الکترونیک فرونتیر»، به گزارش‌هایی اشاره می‌کند که از داخل ایران فرستاده شده و شهروندانی که از شرکت‌های مختلف خدمات اینترنتی دریافت می‌کنند، خبر از دسترسی آزاد به فیس‌بوک داده‌اند. جیلیان یورک می‌گوید برخی از دیگر وب‌سایت‌های فیلتر شده نیز خبر از رفع فیلترینگ خود داده‌اند؛ یکی از این وب‌سایت‌ها «شورای ملی ایرانیان آمریکا» است.
در عین حال برخی از وب‌سایت‌ها یا وبلاگ‌های داخل ایران که اخبار مربوط به وضعیت اینترنت را پوشش می‌دهند، می‌گویند رفع فیلتر در برخی آی‌اس‌پی‌ها و در شهرهای بزرگ ایران رخ داده است. فیلترینگ فیس‌بوک، توئیتر و بسیاری از شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه پس از اعتراضات به نتیجه انتخابات سال ۱۳۸۸، روندی معمول به خود گرفت و طی سال‌های گذشته نیز تنها با فیلترشکن امکان دسترسی به آنها در ایران ممکن بود. اما با انتخاب حسن روحانی، درخواست‌های تازه‌ای برای رفع فیلتر از اینترنت از جمله از شبکه‌های اجتماعی پرطرفداری مانند فیس‌بوک مطرح شد. در این زمینه حتی کمپین‌هایی مجازی نیز به راه افتاد و درخواست‌نامه‌هایی نیز به رئیس‌جمهوری ایران ارسال شد.
همزمان محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، نیز صفحه ویژه خود در فیس‌بوک را گشود و دیگر مقام‌های دولتی و نیز گروهی از هواداران حسن روحانی از شبکه‌های اجتماعی برای انتقال پیام خود استفاده کردند. این موضوع طی تنها چند هفته گذشته گسترده شده و توجه فراوانی را در فضای مجازی و در دنیای سیاست به خود معطوف کرده است.
اما در مورد رفع فیلترینگ فیس‌بوک گفته‌های ضد و نقیضی طی روزهای گذشته منتشر شده است.
در هفته‌های میانی شهریورماه غلامحسین محسنی اژه‌ای، سخنگوی قوه قضاییه، در پاسخ به این سئوال که بسیاری از چهره‌های سیاسی و برخی وزرای کابینه در فیس‌بوک فعالیت دارند، آیا زمان رفع فیلترینگ این شبکه اجتماعی پرمخاطب فرا نرسیده، گفته بود: «اگر جرایم و مصادیق مجرمانه‌ی فیس‌بوک برطرف شود، رفع فیلترینگ ممکن است.»
محمدرضا آقامیری، عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، نیز در گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر اعلام کرده بود که «رفع فیلتر مشروط» فیس‌بوک بررسی خواهد شد.
اما اندکی از این موضوع نگذشت که ۲۴ شهریورماه دبیر همان کارگروه از گمانه‌زنی‌ها درباره رفع فیلتر از شبکه اجتماعی فیس‌بوک در ایران انتقاد کرد.
در همین زمان فرمانده پلیس ایران از تصمیم‌گیری درباره فیس‌بوک در اولین جلسه شورای عالی فضای مجازی کشور به ریاست حسن روحانی خبر داد.
هنوز هیچ مرجع رسمی یا دولتی خبر از رفع فیلتر فیس‌بوک یا شبکه‌های اجتماعی دیگر نداده و هیچ مقامی نیز در مورد دسترسی آزاد به فیس‌بوک در روز دوشنبه واکنشی نشان نداده است.”
***
به نظر می آید خبری که می گوید رفع سانسور از شبکه های اجتماعی “اشکال فنی” بوده یکی از طبیعی ترین و راست ترین خبرهایی است که می شود از حکومتی مانند جمهوری اسلامی توقع داشت.
آخر مگر ممکن است در مملکتی که مردم در همه ی امور شخصی و عمومی شان باید مطیع صد درصد حکومت باشند، بشود به شبکه های اجتماعی بدون سانسور دسترسی داشت؟
یکی از جوانان ایران که از ورود بدون فیلتر به فیس بوک و توئیتر دچار شگفتی شده بود نوشته بود که “از فیس بوک دارم می روم به توئیتر و بلافاصله بر می گردم به فیس بوک و می خواهم مطمئن شوم که نه، مرده ام و نه، در خارج ایرانم. آخر مگر می شود در مملکت گل و بلبل جمهوری اسلامی یک شبه این همه آزادی از زمین و آسمان ببارد و آب از آب تکان نخورد؟” این نمونه ی کوچکی است از درد بزرگی که ممیزی بر جان مردم ما انداخته است.
