* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.
بخش دوم و پایانی
میخچه ها و پینه های پا
سخت شدن محدود اپیدرم در قسمت هایی از پاست که دچار سائیده شدن بیش از حد قسمت هایی از پا که در تماس مداوم با کفش هستند تولید می شود که معمولاً در سطح فوقانی انگشتان پا و یا سطح تحتانی نیمه پا روی سر استخوان های کف پایی دیده می شوند که باعث تولید درد گاه خیلی شدید، می شوند.
علل تولید آنها عبارتند از:
ـ انگشت های چکشی (انگشت هایی که نوک آنها با کف کفش تماس دارد)
ـ مشکلات ساختمان پا مثل قوس زیادی کف پا که باعث فشار بیش از حد معمول بر روی پنجه پا می شود و تولید انگشتان چکشی می کند.
ـ کفش ناجور
درمان و راهنمایی
ـ تمام پوست های سخت شده باید توسط متخصص پا مرتباً برداشته شوند که دردناک نیست و باعث آرامش پا می شود و باید این مشکل را با یک کفی تهیه شده توسط متخصص برطرف کرد. اگر در کف پا تولید شده و برای روی انگشتان پس از درمان باید از کفش های راحت تر استفاده کرد
.
ـ زگیل کف پائی
نوعی غده است که بر اثر یک ویروس تولید می شود و اگر در کف پا تولید شود اغلب دردناک است، زیرا بر اثر وزن بدن مدام تحت فشار است و باید درمان شود و درمانی انتخاب شود که باعث قطع فعالیت ورزشی بازیکن نشود.
ـ قارچ بین انگشتان که اصطلاحاً به پای ورزشکار هم می گویند: این قارچ ها بیشتر در بین سومین و چهارمین و یا چهارمین و پنجمین انگشت پا دیده می شوند، در مرحله اولیه باعث قرمزی پوست و بعد یک شکاف در آن می شوند که همراه خارش و درد می باشد و زیکول هایی تولید می کند که به تدریج خشک می شوند، از عوامل تولید آن رطوبت و گرما که باعث سائیدگی و مالش انگشتان بر اثر رطوبت و گرمای کفش است که کمک به پرورش این قارچ ها می کند.
درمان و راهنمایی
ـ برای شستن پاها از دوش استفاده کنید.
ـ اگر پاها را در آب می گذارید از آب گرم همراه با نمک استفاده کنید. یک قاشق غذاخوری نمک برای ۵ لیتر آب.
ـ لای انگشتان را به خوبی خشک کنید و پودر تالک بزنید.
ـ عرق کردن شدید پا را درمان کنید.
ـ در مواقع شدیدتر با متخصص پا مشورت کنید.
انگشت فرورفته در ناخن
به طور کلی اکثراً در ناخن انگشت شست پا تولید می شود و کناره ناخن به داخل پوست فرو می رود و تولید درد، تورم و احتمالاً عفونت می کند، یک یا چند عامل با هم باعث آن می شوند.
ـ کفش کوچک یا بزرگ
ـ جوراب خیلی تنگ
ـ انگشت شست پا درازتر از حد طبیعی باشد.
ـ ناخن تغییر شکل داده شده.
ـ ناخن بد کوتاه شده
درمان و راهنمایی
ـ برای درمان به متخصص پا مراجعه کنید. مخصوصاً اگر عفونی شده باشد.
ـ باید کفش راحت تهیه کرد که فشار روی انگشتان نیاورد و اگر انگشت شست درازتر است فشار روی آن نیاید.
ـ ناخن ها نباید خیلی کوتاه گرفته شوند و باید آنها را مستقیم برید نه منحنی البته گوشه ها را باید کمی گرد کرد.
ـ خونریزی زیر ناخن، در اکثر موارد زیر ناخن شست پا تولید می شود ولی می تواند زیر ناخن های دوم و سوم و چهارم هم به وجود بیاید.
علل
بر اثر یک ضربه و یا صدمات تکراری بر روی ناخن یا فشار زیاد کفش روی ناخن بر اثر کفش کوچک یا بزرگ یا تنگ تولید می شود و اغلب دردناک است، اگر خونریزی جدی باشد باعث افتادن ناخن پس از چند هفته می شود، بهتر است این خونریزی زیر ناخن درمان شود.
درمان و راهنمایی
برای درمان باید خون زیر ناخن را خارج کرد که درد را فوراً از بین می برد- لطفاً خودتان این کار را با سوراخ کردن ناخن توسط یک تکه سیم داغ انجام ندهید- و بعد از دو یا سه هفته لازم می شود که ناخن مرده برداشته شود که درد ندارد و کمک به رشد ناخن جدید هم می کند.
پاتولوژی های عضلانی و تاندونی
تاند میوپاتی تاندون های کناری، عضلات پشت ساق پا تاند میوپاتی همراه درد در ناحیه زیر قوزک داخلی پا به طرف استخوان اسکافوئید می باشد و علت اصلی آن والگوس پاشنه پاست یعنی استخوان پاشنه از مچ پا بطرف داخل می خوابد (می پیچد)
درمان و راهنمایی
باید والگوس پاشنه پا به کمک کفی مخصوص تهیه شده توسط متخصص درمان شود.
ـ عضلات مربوط به نازک نی (عضلات کناری کوتاه و بلند) تاندمیوپاتی به صورت درد در روی پا نشان داده می شود مانند:
ـ درد در قسمت خارجی پا در سطح زائده استخوان پنجم کف پائی (متاتارس) برای تاندون عضله کوتاه نازک نی کناری.
ـ کف پائی در حدود استخوان کوبوئید برای تاندون عضله بلند نازک نی کناری، و علت اصلی آن واروس استخوان پاشنه پاست یعنی خوابیده به طرف خارج. درمان واروس پاشنه پا توسط کفی طبی مخصوص تهیه شده توسط متخصص می باشد.
La periostite tibiale
این بیماری در نزد بازیکنان تنیس زیاد دیده می شود. وقتی که فشار زیاد بر روی تی میا وارد شود و یا فشاری به طور غیرطبیعی بر آن وارد شود، یک التهاب انفلاماتوری پریوست تی میا در سطح جلوئی داخلی antero-interne است که هنگام فعالیت دردناک است و در هنگام استراحت آرام می شود.
علل تولید آن
ـ شروع ناگهانی فعالیت های ورزشی سنگین
ـ پوشیدن کفش ناجور
ـ تمرین روی زمین های سخت
ـ پای والگوس که باعث کشیده شدن شدید عضله ساق پائی داخلی (ژامبیه انترن) می شود
درمان و راهنمایی
ـ درمان والگوس پاشنه پا با کفی مخصوصی که توسط متخصص برای پای بیمار ساخته شده، باید در زیر پاشنه هم ضربه گیر داشته باشد.
ـ پوشیدن کفش مخصوص برای دو نوع زمین ورزش
پیچ خوردگی های مچ پا
پیچ خوردن پا در نزد تنیس بازان یک پاتولوژی نسبتاً مهم است که ممکن است یک کوفتگی ساده باشد یا یک کنده شدن لیگانان. در ۹۰ درصد مواقع لیگانان کناری خارجی (لاترال اکسترن) صدمه می بیند. هیچ پیچ خوردگی را نباید سهل انگاری کرد زیرا اغلب باعث شل شدن مفاصل مچ پا شده و پیچ خوردگی پا تکرار می شود. هم چنین بسیار مهم است که درمان هر چه زودتر شروع شود، اغلب بازی کنان هنگام چپ و راست رفتن سریع و یا قفل کردن سریع حرکات پا که باعث کشیده شدن یا کنده شدن لیگانان های خارجی می شود، دچار این عارضه می شوند. ورزش کار معمولاً وقتی مراجعه می کند که دچار پیچ خوردگی های تکراری شود و یا دردهایی که بر اثر صدمات قبلی هنگام ورزش تولید می شود.
درمان و راهنمایی
ـ باید علت پیچ خوردگی ها را پیدا کرد.
ـ پائی که قوس زیاد دارد زودتر پیچ می خورد تا پای معمولی.
ـ پاهائی که دچار واروس یا واگنوس پاشنه پا هستند بیشتر پیچ می خورند.
کفی های پزشکی درست شده توسط متخصص برای پای بیمار باعث برطرف شدن حالت غیرطبیعی پا و کم شدن کج بودن خارجی عقب پا شده و از تکرار پیچ خوردگی جلوگیری می کند.
بیماری sever ـ درد در ناحیه اپوفیز عقبی استخوان پاشنه پا که کودکان و نوجوانان به آن دچار می شوند و بر اثر فشار بر تاندون آشیل بوجود می آید و همراه درد می باشد و یک بیماری رشد محسوب می شود و اغلب در هر دو پا دیده می شود و در بین ورزش کاران جوان ۹ تا ۱۳ سال که ورزش هائی که دویدن و پریدن در آن زیاد است مثل تنیس دیده می شود درد در شروع پس از ورزش و بعد از ورزش وجود دارد.
علل
ـ کشیدگی زیاد و تکراری روی یک تاندون صدمه پذیر زیرا در حال رشد است
ـ کفش هائی که خاصیت ضربه گیری ندارند یا کم دارند
ـ قوس پای زیاد که باعث فشار زیاد بر روی تاندون آشیل می شود
درمان و راهنمایی
باید تاندون آشیل را در حال استراحت نگه داشت
قطع ورزش یا کم کردن فعالیت ورزشی
استفاده از کفی پزشکی ساخته شده برای بیمار که کارهای زیر را انجام دهد
ـ بهتر کردن وضع کف پا
ـ آرامش دادن به تاندون آشیل
ـ گرفتن ضربه هائی که به پاشنه پا وارد می شود
L’aponévrosite plantaire
همراه با درد در ناحیه قوس پا که ممکن است تا پاشنه پا ادامه داشته باشد. یک تاندنیت عضلات قوس پاست که در سطح جلو و پشت قوس پا قرار دارند و وقتی زیاد تحت فشار قرار بگیرند منقبض و دردناک می شود مخصوصاً در قسمت عقب قوس پا و تمام قوس پا دردناک می شود.
علل
ـ پوشیدن کفش ناجور
ـ تمرینات شدید یا بدون گرم کردن و کشش عضلات
ـ یک مشکل ساختمانی پا همیشه وجود دارد مثل کف پای صاف و یا داشتن قوس بیش از حد همراه با واروس یا والگوس پاشنه پا
درمان و راهنمایی
باید مشکلات ساختمانی پا را با کفی پزشکی بر طرف کرد که ضربه های وارده بر روی قوس داخلی پا و عضلات پشت ساق پا را بگیرد و به آنها آرامش بدهد.
le tendon d’achille
یک انفلاماسیون دردناک بدنه تاندون آشیل یا غلاف آن می باشد. تاندون آشیل عضلات پشت ساق پا را به استخوان پاشنه می چسباند و ضخیم ترین تاندون بدن انسان است و شدیداً در دویدن فعال است و مورد نیاز. باید دانست که این تاندون با این که نسبتاً مقاوم است ولی امکان پاره شدنش هم هست، هر چه تاندون بیشتر فعال باشد عضله مربوط به آن قوی تر می شود ولی خود تاندون مقاوم تر نمی شود و برعکس هر چه عضله قوی تر بشود تاندون باید بیشتر فعالیت کند.
عللی که ممکن است باعث تاندنیت تاندون آشیل بشوند
ـ ورزش روی زمین سخت
ـ وزن سنگین
ـ استفاده از کفش هائی که ضربه گیری نمی کنند
ـ فشار زیاد بر روی تاندون زیاد کردن ناگهانی یک ورزش سنگین یا طولانی
ـ بدن سازی زیادی، برخلاف عضلات تاندون مقاومتش کم و زیاد نمی شود
مشکلات آناتومی پا
ـ تاندون آشیل کوتاه تر از معمول است
ـ اندازه اندام های تحتانی یکسان نیست
ـ قوس زیاد پا
ـ والگوس یا واروس پا
درمان و راهنمایی
ـ برطرف کردن اشکالات ساختمانی پا با کفی پزشکی ساخته شده توسط متخصص برای بیمار
ـ آرامش دادن به قسمت عقب پا
ـ کم کردن قوس پا
ـ بر طرف کردن کوتاهی عضو تحتانی کوتاه تر
کفی های پزشکی با قسمت ضربه گیر در زیر پاشنه پا سه فعالیت دارند
ـ مقداری از فشار وارد شونده بر پاشنه پا را بطرف پنجه پا می برند
ـ آرامش به تاندون آشیل و عضلات ساق پا می دهند
ـ ضربه ها و شوک وارد شونده به پاشنه پا را کم می کنند
کفی های پزشکی ساخته شده برای بیمار برخلاف آنهائی که در بازار به فروش می رسند کمک نسبتاً سریع برای بهتر شدن وضع بیمار بطور کامل هستند مگر در مواقعی که تاندون آشیل قطع شده باشد که احتیاج به عمل جراحی دارد و بعد از عمل جراحی نیز کمک بزرگی به بهبودی و شروع تمرینات می کند.
* عطا انصاری استاد سابق دانشکده پزشکی دانشگاه کیسانگانی Kisangani است
