حتما تابه حال دوستی، آشنایی، فامیلی دیده‌اید که گلایه می‌کند سال‌ها است به کانادا آمده، اما نتوانسته در شغل خودش کار کند. که دارد هزار کار، از تاکسی‌رانی تا پیک موتوری تا کار در رستوران، می‌کند اما می‌گوید «البته این کار من نیست» و هیچوقت هم به کار «خودش» باز نمی‌گردد.

 شاید با خود گفته باشید که این دوستتان می‌خواهد قر بزند و اندازه کافی تلاش نمی‌کند. شاید فکر کرده باشید هر کسی اگر تلاش کند می‌تواند به شغلی که متخصص آن است، برسد.

تحقیقاتی که کمیسیون انصافِ استان این هفته منتشر کرد نشان می‌دهد که دوستتان حرف بسیار درستی می‌زده و آمار کاملا حرف او و هزاران نفری که از نداشتن شغل در رشته‌ی خود گلایه می‌کنند، تائید می‌کند.

این گزارش نشان می‌دهد که علیرغم وعده‌های پشت سر هم دولت لیبرال دالتون مک‌گینتی، گذشتن از سدهای قوانین و پیدا کردن شغل در زمینه‌های شغلی مربوط برای مهاجرانی که قبلا آموزش دیده‌اند و مدرک دارند، تقریبا غیرممکن است. جالب اینجاست که این مهاجران به عنوان «حرفه‌ای» و به علت تحصیلات و سابقه‌ی خود به کانادا آمده‌اند، اما قوانینی که مدارک خارجی آن‌ها را نمی‌پذیرد و خواستار «سابقه شغل کانادایی» است باعث شده آن‌ها از کار دور بمانند.

از جمله یافته‌های تحقیقات:

ـ مهاجران ماهر به طور متوسط نصف همتایان کانادایی خود (با همان میزان آموزش) حقوق می‌گیرند.

ـ تنها یک نفر از هر چهار فارغ‌التحصیلِ‌ مهاجر می‌تواند جواز کار خود را در یکی از ۳۷ زمینه‌ی شغلی انتاریو که نیاز به جواز دارد، بگیرد (در مقابل ۶۰ درصد کانادایی‌ها).

ـ این روند می‌تواند دو سال طول بکشد (در مقابل کمتر از یک سال برای کانادایی‌ها).

ـ از بین حرفه‌ای‌هایی که در خارج تعلیم دیده‌اند (از جنگل‌بان تا وکیل تا دامپزشک) ۲۶ درصد بیکار هستند. یعنی سه برابر رقم کسانی که در کانادا تعلیم دیده‌اند.

ـ یک سوم مهاجران ماهر و تعلیم‌دیده کمتر از ۲۵ هزار دلار در سال در آمد دارند.

ـ طرفه آن‌جا که علیرغم کمبود دکتر و پرستار، افراد شاغل در زمینه‌های بهداشتی کمترین شانس را برای تکمیل روند کسب جواز داشتند (تنها ۱۸ درصد) در مقابل مهندس‌ها (۲۸ درصد) یا سایر زمینه‌های غیربهداشتی (۳۳ درصد).

ـ ۱ نفر از هر ۱۰ نفر دیگر اصلا بی‌خیال کسب جواز شده و به کارهای یدی و غیره روی آورده اند.

ـ هفتاد و یک درصد فارغ‌التحصیلان کانادایی سه سال سابقه کار کانادایی در زمینه خود داشتند، اما تنها ۳۱ درصد از مهاجران چنین سابقه ای داشتند.

کمیسیون انصاف استان برای انجام این تحقیقات با ۳۷۸۴ نفر در تورنتو، لندن و اتاوا تماس گرفته (که از همه ۳۷ زمینه‌ی حرفه‌ای در انتاریو بوده‌اند). ۲۴۴۲ پاسخ دادند که دو سوم‌شان مهاجر بودند و ۹۰ درصد در ۱۰ سال اخیر آمده بودند.

این گزارش ۱۴۳ صفحه‌ای با اشاره به ضعف موجود می‌گوید: «افرادی که آموزش بین‌المللی دیده‌اند باید پیش از رسیدن به کانادا از اهمیت داشتن تمام اسناد لازم که گرفتن‌شان از درون کانادا راحت نیست آگاه شوند – چون این روند در حال حاضر به روند اقدام طولانی‌تر و آزاردهنده‌تری می‌انجامد».

 مسئله عدم پذیرش مدارک خارجی در کانادا از مهمترین مسائل مهاجران بوده و هست. پیش از این دولت محافظه‌کار هارپر و وزیر مهاجرتش، جیسون کنی، نیز آن‌را مطرح کرده‌اند. جورج اسمیترمن، نامزد شهرداری، همین مساله را در مصاحبه اختصاصی با شهروند مطرح می‌کند (گرچه او سال‌ها عضو کابینه و معاون نخست‌وزیر دولت لیبرال استانی بوده که موفق به هیچگونه حل این مساله نشده).

کانادا هر سال ۲۵۰ هزار مهاجر می‌پذیرد که ۶۴ درصد آن‌ها در طبقه اقتصادی می‌آیند. یعنی حرفه‌ای ماهر، کارآفرین یا سرمایه‌گذار هستند. اما چنانکه گزارش نشان می‌دهد ادغام آن‌ها در بازار کانادا به هیچ وجه صورت نگرفته است.

ژان آگوستین، کمیسیونر انصاف،‌ نتیجه‌ی تحقیقات را به همراه پیشنهادات خود به نهادهای تنظیم، آژانس‌های بررسی مدارک و دولت استانی می‌فرستد.