کنسرت مهسا مداحیان و بابک امینی در تورنتو

گفت وگوی شهروند با مهسا مداحیان، ویلون‌سل‌نواز موفق

یکی دو ماه پیش گالری کوئین تورنتو جشن نوروزی بر پا کرده بود. سالن از جمعیت موج می زد و ایرانیان بسیاری که آن‌را پر کرده بودند علاوه بر بازدید از کارها به دید و بازدید و عیددیدنی از همدیگر هم می‌پرداختند. معمولا عادت داریم که این جشن‌ها پر سر و صدا باشد و صدای کسی به کسی نرسد، اما دیدیم که سالن ناگهان ساکت شد و همه سراپا گوش شدند.

این صدای ویولن‌سل مهسا مداحیان بود که همه را سراپا گوش کرده بود. اجرای زیبای او از ترانه‌های بهاری باخ، کاری کرده بود که موسیقی کلاسیک غربی وسیله‌ی یادآوری نوروز شود.

خود مهسا در مصاحبه با شهروند می‌گوید: «خیلی تحت تاثیر قرار گرفتم. اصلاً فکر نمی‌کردم مردم اینطور توجه کنند و ساکت بمانند. بعد از آن شب خیلی بیشتر بین ایرانی‌های تورنتو شناخته شدم. روی فیس‌بوک دوستانم بیشتر شدند. همه از این می‌پرسند که کنسرت کی هست و دوست داشتند بیایند… فهمیدم در جمع ایرانی هم می‌شود ساز زد».

کنسرتی که مهسا صحبتش را می‌کند هفته‌ی دیگر در روزهای جمعه و شنبه (۱۶ و ۱۷ اپریل) در تالار هلیکونیان در مرکز شهر تورنتو برگزار می‌شود. او قرار است قطعاتی از باخ و شوستاکویچ و چند قطعه معاصر را اجرا کند. آهنگسازی کنسرت از بابک امینی است.

مهسا متولد تهران است و از کودکی درگیر موسیقی بوده است. او در دوازده سالگی وارد هنرستان موسیقی شده و تحصیلات موسیقی را از آن هنگام به طور حرفه‌ای ادامه داده و امروز سابقه تحصیل و نواختن در ارکسترها و مدارس مختلف در ایران و ارمنستان و کانادا را دارد. پنج شش سالی هست که به کانادا مهاجرت کرده و به لطف مدرکی که از سرزمین موسیقی‌خیزِ ارمنستان داشته بلافاصله وارد دانشگاه تورنتو شده و اکنون مدت‌ها است با ارکسترهای مختلف انتاریو اجرا می‌کند.

پیش از کنسرت مهسا، تلفنی با او صحبت می‌کنم و بعد از موفقیت در کوئین خیلی خوش‌بین است که کارهایش را بیشتر برای ایرانیان تورنتو اجرا کند.

می‌گوید: «کلاً موسیقی کلاسیک نه فقط برای ایرانی‌ها که در کل میزان محبوب بودنش را از دست داده و مردم متأسفانه گوش نمی‌کنند. کسانی که کارشان موسیقی کلاسیک است باید خیلی زحمت بکشند تا سالنشان را پر کنند».

او البته اضافه می‌کند تفاوت‌هایی در جاهای مختلف دنیا در این زمینه وجود دارد: «در اروپا خیلی بهتر است و از ارمنستان هم که دیگر نمی‌دانم چه بگویم. اینقدر در این کشور کنسرت زیاد است و مردم دوست دارند که اصلاً آدم نمی‌داند کدام سالن را برود و همیشه هم سالن ها پر هستند».

تحصیل موسیقی در ارمنستان بهترین تجربه‌ی مهسا بوده و آشنایی با این کشور که علاقه‌اش به هنرهای کلاسیک را بخصوص از زمان شوروی سابق حفظ کرده، بُعد مهمی به هنر او داده است.

خودش می‌گوید: «ایروان، پایتخت ارمنستان، شهری است با جمعیت کمتر از یک میلیون (البته جمعیت این شهر اکنون از این میزان فراتر رفته-آ.ع) اما ۲۷ مدرسه موسیقی و ۴ دانشگاه درست و حسابی در این شهر هست». خود مهسا در کنسرواتور کومیتاس که بهترین این دانشگاه‌ها است درس خوانده.

او ادامه می‌دهد: «علت این است که نوازنده‌ها خیلی زود شروع می‌کنند. در ایران هنرستان موسیقی تازه بعد از این که سنش را پایین آوردند شده اول راهنمایی. در کشورهایی مثل ارمنستان یا روسیه و اکراین و اروپا بچه‌ها که به سن اول راهنمایی می‌رسند تازه هشت سال ساز زده‌اند. من هم که اول آن‌جا رفتم خیلی عقب بودم و باید شب و روز تلاش می‌کردم تا خودم را بکشانم و برسم به بچه‌های آن‌جا».

این تلاش البته می‌ارزید و گواه آن‌ این‌که چنانکه گفتیم مهسا وقتی به تورنتو آمد بلافاصله با مدرک ارمنستان به دانشگاه تورنتو پذیرفته شد.

تحصیل آکادمیک موسیقی برای مهسا همیشه بخشی از کارش بوده است. او می‌گوید: «به نظر من در کار موسیقی آدم واقعا لازم دارد که آکادمیک کار کند. نمی‌شود فقط با تجربه خودت ساز بزنی. فقط ساز زدن نیست. تعالیم مختلفی هست و باید با سبک‌های مختلف آشنا شد. مطمئنم بدون این من حتی نمی‌توانستم اجرا کنم.»

مهسا در نمایشگاه نوروزی گالری کوئین

بسیاری عادت دارند که توی سر اوضاع موسیقی کلاسیک غربی در ایران بزنند و از کانادا تعریف کنند. مهسا اما نگاه واقع‌بینانه‌ای دارد. می‌گوید: «درس‌هایی که در هنرستان موسیقی در ایران در سن ۱۴، ۱۵ سالگی خواندم این‌جا در کانادا در فوق لیسانس درس می‌دهند، اما مشکل ایران این است که امکانات کم است و معلم نیست».

در کانادا هم به گفته ی او در «شهرهای کوچک مثل سادبری» سالن‌ها پر می‌شود، اما در «شهرهای بزرگ‌تر شاید به این دلیل که موسیقی کلاسیک ملودی ندارد و شنیدنش سخت تر است، کمتر استقبال می‌شود».

مهسا اما برخلاف بسیاری از ایرانی‌های هم‌رشته‌اش فعلاً قصد ندارد آمریکای شمالی را به سوی سرزمین فرهنگ و موسیقی، اروپا، ترک کند. او می‌گوید «کانادا را خیلی دوست دارم و سال‌های خوبی در این‌جا داشته‌ام». و البته مصمم است که موسیقی کلاسیک را در این‌جا و بخصوص در بین جامعه‌ی ایرانی بیشتر مطرح کند: «به نظرم باید اجراها بیشتر باشد… متاسفانه ما نوازندگان ایرانی موسیقی کلاسیک خیلی در کانادا نداریم و بیشتر در اروپا هستند. خود من هم تا سال‌های قبل بیشتر درس می‌دادم و شروع کردم به اجرا کردن و هدفم این است که سالی حداقل دو کنسرت بگذارم».

او از همین کنسرت تلاش کرده شنوندگان بیشتری را با موسیقی کلاسیک آشتی دهد و می‌گوید: «در این کنسرت از دوره باروک شروع کردم و تا مدرن آمدم. سعی کردم انتخاب‌های خیلی سنگینی نداشته باشم، گرچه قطعه‌های سنگینی از شوستاکویچ و شوپن هم هست».

کنسرتی که روز جمعه و شنبه اجرا می‌شود مخلوطی زیبا از موسیقی کلاسیک و معاصر است که کارهای بزرگانی همچون باخ و شوپن و شوستاکویچ را در کنار بهزاد رنجبران و البته بابک امینی ارائه می‌کند. مهسا می‌گوید: «بابک را از ۱۶ سال پیش از ایران می‌شناسم و خیلی باعث افتخارم است که برای اولین بار به این شکل با او کار می‌کنم. موسیقی هر ۶ کار از آن اوست». مهسا کار امینی را خیلی دوست دارد می‌گوید: «او بسیار مستعد است. هر چقدر بگویم کم گفتم».

دو نوازنده بیس و پرکاشن هم بابک و مهسا را همراهی می‌کنند.

کنسرت آن‌ها روز جمعه ۱۶ اپریل ساعت ۸ و شنبه ۱۷ اپریل ساعت ۱۰ شب در تالار هلیکونیان (Heliconian Hall) در شماره ۳۵ خیابان هزلتون (۳۵ Hazelton Avenue) نزدیک تقاطع یانگ و بی در تورنتو اجرا می‌شود.