آرش عزیزی

مایکل ایگناتیف، رهبر حزب لیبرال، هفته گذشته در مصاحبه ای مفصل با کندین پرس به تشریح بعضی سیاست های خود پرداخت. ایگناتیف سه هفته قبل مصاحبه ای اختصاصی با شهروند داشت که در آن برای اولین بار به بعضی مسائل از جمله احتمال ائتلاف با ان.دی.پی پرداخته بود. او در مصاحبه با کندین پرس به تکرار مفصل تر همان موضعی که در مصاحبه با شهروند اعلام کرده بود، پرداخت.

ایگناتیف در ابتدای رهبری اش بر حزب لیبرال در سال ۲۰۰۸ این امکان را داشت که در صورت پذیرش ائتلاف با ان.دی.پی به نخست وزیری کانادا برسد، اما این ائتلاف را که نیای او، استفان دیان، برقرار کرده بود شکست و ترجیح داد در اپوزیسیون باقی بماند. او تابستان سال گذشته سوت انتخابات را کشید تا به چالش هارپر برود، اما این دفعه این جک لیتون، رهبر نیودموکرات ها، بود که با رای اعتماد به هارپر دولت را حفظ کرد. نظرسنجی ها نشان می دهد که این به نفع ایگناتیف بوده و در صورت رفتن به انتخابات او احتمالا شکست بدی از هارپر می خورد.

حال پس از گذشت بیش از یکسال از رهبری او بر حزب به نظر می رسد ایگناتیف دوباره آماده پذیرش به ائتلاف با نیودموکرات ها برای رسیدن به قدرت باشد بخصوص به این علت که نظرسنجی ها، علیرغم بحران های متعدد دولت هارپر، خبر از تغییر گسترده آرا به سمت لیبرال ها نمی دهد.

ایگناتیف در مصاحبه مفصل خود با کندین پرس دولت های ائتلافی را “کاملا مشروع” خوانده است و گفته اگر آرا طوری باشد که دولت  ائتلافی را ایجاب کند، پای آن خواهد رفت، اما رهبر اپوزیسیون رسمی در ضمن گفته توافق با نیودموکرات ها پیش از انجام انتخابات هم بی احترامی به رای دهندگان است و هم تیشه زدن به ریشه حزبش.

ایگناتیف در ضمن در مورد شایعات ادغام با نیودموکرات ها یا توافق برای عدم رقابت با آن ها در بعضی حوزه ها را “خزعبل” خواند.

این “شایعات” در واقع بیش از آن که شایعه باشند فشارهای سیاسی بر ایگناتیف هستند تا با توجه به عدم توفیق چندان حزب خودش در نظرسنجی ها از طریق ائتلاف با ان.دی.پی به دولت اقلیتی هارپر خاتمه دهد. این بخصوص پس از آن افزایش یافته که انتخابات بریتانیا به دولت ائتلافی محافظه کاران و لیبرال دموکرات ها انجامید.

ایگناتیف در اشاره به مورد بریتانیا و سایر موارد گفته: “همکاری بین احزاب برای ایجاد ثبات سیاسی و انتخاباتی نامشروع نیست. هیچ وقت هم نامشروع نبوده. این بخشی از نظام ما است. اما شیوه درست این کار این است که آدم با پرچم خودش در انتخابات شرکت کند، بقیه احزاب هم همینطور و بعد دیوانه وار بجنگید، انتخاب های روشنی پیش روی مردم کانادا بگذارید، آن ها انتخابشان را بکنند و بعد با کارت هایی که مردم برایت بر می زنند، بازی کنی”.

ایگناتیف در مصاحبه خود بارها تاکید کرده که به نظر او لیبرال ها همچنان می توانند فاتح قوی انتخابات بعدی باشند، اما در صورتی که هیچ حزبی به اکثریت نرسد و او بتواند ائتلافی به رهبری حزبش برقرار کند حاضر است نخست وزیر دولتی “پیشرو، باثبات، شفیق و نیک” باشد.

این اظهارات در حالی اتفاق می افتند که چنانکه قبلا اشاره کردیم ایگناتیف در میان اتهام محافظه کاران به این که حزب لیبرال حاضر به تشریک مساعی با “جدایی طلبان” (بلوک کبک، که جزئی از ائتلاف لیبرال ـ نیودموکرات نبود اما قرار بود به آن رای موافق بدهد) و “سوسیالیست ها” (حزب نیودموکرات) شده است از پذیرش ائتلاف خودداری کرد و به روشنی هرگونه امکان آن را رد کرد. او در ماه سپتامبر سال گذشته گفت: “بگذارید خیلی روشن بگویم. حزب لیبرال موافق ائتلاف نخواهد بود. ما در ماه ژانویه از ائتلاف حمایت نکردیم و این کار را امروز یا فردا هم نمی کنیم”.

ایگناتیف در موارد متعددی به ابراز همین موضع ادامه داده بود و حتی مشخصا گفته بود همکاری با احزاب دیگر لازم نیست حتما به معنای تشکیل دولت ائتلافی باشد. اما او در مصاحبه با کندین پرس گفته هرگز ائتلاف ها را به طور کلی کنار نگذاشته و موضعش همان “ائتلاف در صورت لزوم اما نه لزوما” خواهد بود.

مشخص است که این موضع بدین خاطر گرفته شده که تمام شایعات یکی دو هفته گذشته در مورد ائتلاف خوابانده شود، اما امکان ائتلاف هم، در صورت عدم کسب اکثریت آرا توسط لیبرال ها، به طور کلی از بین نرود.

کارشناسان می گویند اعلام ائتلاف با نیودموکرات ها پیش از انتخابات می تواند از چند جناح به ضرر حزب لیبرال تمام شود. اول از همه اینکه مهماتی به حزب محافظه کاران می دهد که در مورد قبلی در سال ۲۰۰۸ توانست تبلیغاتی بسیار موفق علیه ائتلاف لیبرال ها با حزبی چپگرا مثل ان.دی.پی داشته باشد.

از طرف دیگر تمام آن طرفداران سنتی ان.دی.پی که شاید به علت خلاصی از هارپر بخواهند رایی استراتژیک به لیبرال ها بدهند، در صورتی که ائتلاف بین دو حزب را قطعی بدانند چنین نخواهند کرد.

جزئیات بیشتر

با این که ایگناتیف تلاش کرده بیشتر به اصول کلی و عمومی بپردازد می توان بعضی مواضع مشخص را نیز از صحبت های او برداشت کرد.

مثلا او به این اشاره کرده که گرچه امکان همکاری با بلوک کبک وجود دارد اما این واقعیت که این حزب می خواهد کانادا را “تجزیه” کند به این معنا است که همکاری با آن “محدود” خواهد بود. کارشناسان سیاسی این گفته را به معنای عدم شرکت در ائتلافی که نیاز به تایید بلوک داشته باشد می دانند.

ایگناتیف همچنین هرگونه اقدامی فراتر از تشکیل دولت ائتلافی با ان.دی.پی (مثل ادغام دو حزب یا توافق برای تقسیم ۳۰۸ حوزه انتخاباتی و عدم نامزد شدن لیبرال ها در بعضی حوزه ها) را به شدت رد کرده است و در این مورد توضیح داده است. در مورد کسانی که گفته اند هارپر وقتی به قدرت رسیده که”راست را متحد کرده”ایگناتیف توضیح داده که محافظه کاران تنها ۱۰ سال به طور موقتی با دو حزب در مجلس ظاهر شدند و مشتت بودند، اما ان.دی.پی و لیبرال ها بیش از هشتاد سال است که با احزابی مجزا در صحنه سیاسی حاضر شده اند. او از این هم فراتر رفته و مدعی شده که احزاب لیبرال به علت “میانه رو” بودن خود در دموکراسی های غربی از همه موفق تر هستند و او نمی خواهد حزبش را به چپ ببرد و مرکز را به کس دیگری واگذار کند.

در مورد توافقات انتخاباتی و تقسیم ۳۰۸ حوزه نیز ایگناتیف تاکید کرده که می خواهد این امکان را به رای دهندگان در تمام حوزه های کشور بدهد که به نماینده حزب خودشان رای بدهند. او در ضمن اشاره کرده که چنین اقدامی خیانت به آن فعالان محلی حزبی است که سال ها برای رای به حزب مطبوعشان تلاش می کنند. ایگناتیف گفته: “این احزاب اسباب بازی های رهبران حزبی نیستند. این ها سنت ها و زندگی ها و هویت ها و وفاداری ها هستند”. ایگناتیف با تاکید بر رقابت حزبش در هر ۳۰۸ حوزه در سراسر کانادا اضافه کرد: “یادتان باشد که گفتم ۳۰۸ حوزه. نگفتم ۳۰۶ نگفتم ۲۸۵، گفتم ۳۰۸”!