هفته‌نامه یالثارات که لغو مجوز شده بود، حکم توقیف گرفت!، اما باز هم منتشر شد!

هفته ی گذشته در جشن سینمایی ـ تلویزیونی حافظ بازیگران زن و مرد سینما بر روی فرش قرمز رفتند و عکس های آنها در شبکه های مجازی و نشریات منتشر شد. هفته نامه یالثارات ـ نشریه انصار حزب الله ـ در حالی که قاعدتا می بایستی در توقیف به سر برد، با تیتر “دیوث کیست” همسران این بازیگران را برای بدحجابی زنان بازیگر بی غیرت خواند.

پیش از آن در ابتکاری که کمپین آزادی یواشکی به راه انداخته بود، مردان بسیاری در همراهی با زنانشان و در اعتراض به حجاب اجباری روسری بر سر کردند و عکس و فیلم گرفتند.

مسیح علینژاد، خبرنگار، که مبتکر این کمپین است در صفحه اش زیر ویدیویی از این کمپین می نویسد:

نزدیک به هفت میلیون نفر این ویدیو را دیده اند، ویدیوهای دیگر هر کدام، سه میلیون، دو میلیون در شبکه های دیگر دیده شده، تا دیروز فقط و فقط مقامات رسمی جمهوری اسلامی از آزادی بیان در رسانه های معتبر جهان استفاده می کردند و یک قانون تبعیض آمیز را انکار، اما شهروندان عادی از طریق کمپین آزادی یواشکی صدای شان را به گوش همان رسانه ها می رسانند. این یعنی شعار «هر شهروند یک رسانه» جای خودش را در میان شهروندان پیدا کرده و از شبکه های اجتماعی فقط برای حمله های دسته جمعی به صفحه چهره های معروف جهان و جوک و سرگرمی و وقت گذرانی استفاده نمی شود. می شود از طریق شبکه های اجتماعی به عنوان بازوهای حمایتی جامعه مدنی استفاده کرد تا کسانی که سی و هشت سال به صورت کامل از رسانه های رسمی سانسور شدند حالا حرف و سخن شان شنیده شود تا از این طریق تصمیم سازان و تصمیم گیران بشنوند که وقتی دنیا دارد به سمت رهبری زنان پیش می رود، بسیار زشت است که جمهوری اسلامی هنوز حق انتخاب لباس تن زنان را به آنها نمی دهد.

در قرن بیست و یک زنانی که بیش از شصت درصد دانشگاه ها را تصاحب کرده اند، اموال مردان محسوب نمی شوند که نوع پوشش شان را نشانه غیرت مردان تلقی کنند و با فحش هایی مانند دیوث و بی غیرت و یا اینکه “حجاب دغدغه مهمی نیست” زنان را ساکت کنند.

حجاب زن نشانه غیرت مرد نیست

در همین رابطه، نعیمه دوستدار در مطلبی با عنوانوقتی حجاب زن، نشانه غیرت مرد نیست در رادیو زمانه می نویسد:

هفته پیش و در حالی که حواس‌ها همه به تیتر روزنامه یا لثارات درباره بازیگران و هنرمندان شرکت کننده در جشن حافظ بود که مردان را به خاطر پوشش زنانشان دیوث خوانده بود، چالشی در فضای مجازی شکل گرفت که این بار آشکارا مردان در اعتراض به حجاب اجباری در آن مشارکت داشتند. مردانی از گروه‌های سنی مختلف، برای صفحه آزادی‌های یواشکی عکس‌های باحجاب فرستادند، تا مفهوم غیرت مردانه و طنزی را که در حجاب اجباری برای زنان هست، به چالش بکشند.

حجاب اجباری در ایران علاوه بر پشتوانه مذهبی‌اش در میان اقشار متدین و نقش مهمش در تعریف ایدئولوژیک جمهوری اسلامی، از یک استدلال سنتی هم برای ترویج خود استفاده می‌کند: «بی‌حجابی زن، از بی‌غیرتی شوهر اوست.» شوهر، پدر و برادر، حاملان ارزشی هستند که در جامعه ایران غیرت خوانده می‌شوند. فرهنگ غیرت هم اگرچه تنها اسلامی نیست، اما اسلام آن را به شکل‌های مختلف تبیین می‌کند و کلمه متضاد آن، دیاثت است. با این تعریف، بی‌غیرت همان دیوث است که به گفته امام صادق که رییس مذهب شیعه خوانده می‌شود، «بهشت بر دیوث (کسی که نسبت به زن و دختر و خواهرش و… بی تفاوت است و غیرت ندارد) حرام است.»

در حدیثی منتسب به پیامبر اسلام هم آمده که «هر مردی که زنش خود را آرایش کند و با آن حالت از منزلش بیرون آید، آن مرد دیوث است و اگر کسی چنین مردان بی‌تفاوت در مقابل همسر و (دختران و خواهران‌شان) را دیوث بنامد، گناهی نکرده است.»

بر اساس همین فرهنگ غیرت‌مدار، تبلیغات جمهوری اسلامی برای زنان، همواره مشارکت مردان را برای کنترل حجاب زنان به همراهی طلبیده و علاوه بر تاکید بر نقش کنترل‌گر آنها نسبت به همسران و دختران و خواهران‌شان، آن گروه از مردان را با ایده حجاب اجباری همراهی نمی‌کنند و به اصطلاح غیرت ندارند، از نظر مردانگی و شرافت زیر سوال برده است.

به پشتوانه این فرهنگ سنتی و تبلیغات حکومتی، بسیاری از زنان در ایران نه تنها با خشونت حکومتی در قالب گشت‌های ارشاد، محرومیت از ورود به اماکن مختلف، محرومیت از استخدام و اشتغال به دلیل رعایت نکردن حجاب مورد نظر حکومت مواجه بوده‌اند که در سطحی دیگر، مردان هم به عنوان ابزارهای کنترل‌گر حتی با اعمال خشونت به حجاب و پوشش زنان خانواده و حتی همکلاسیان، همسایگان و غریبه‌ها واکنش نشان داده‌اند.

در چنین شرایطی حضور و همراهی مردان در اعتراض به حجاب اجباری در هر بعد و به هر اندازه‌ای به گسترش گفتمان اعتراضی کمک می‌کند.

در مقابل دیدگاه‌هایی که معتقد به طبقه بندی در مسایل زنان ایران هستند و استدلال کرده‌اند که مبارزه با حجاب اجباری دغدغه اول و اصلی زنان ایرانی نیست و زنان مسایل مهم‌تری دارند یا موضوع حجاب اجباری تنها مساله زنان طبقه متوسط یا بالای جامعه است، اعتراض به حجاب اجباری روز به روز بیشتر به میان اقشار مختلف جامعه کشیده می‌شود و به نظر می‌رسد تعداد مردانی که در کنار زنان به آن اعتراض می‌کنند بیشتر شده است.

پیش از این هم در کمپین آزادی‌های یواشکی، مردانی بودند که با فرستادن عکس‌های خانوادگی یا دو نفره، از برداشته شدن حجاب همسر، مادر یا خواهر خود حمایت کرده بودند، اما این بار آنها خود سوژه اصلی کمپینی هستند که به گفته مسیح علی‌نژاد، بسیار خودجوش و طبیعی، در میان مردان با استقبال روبه‌رو شده است.

هرچند با توجه به ساختار سنتی و مذهبی جامعه ایران، جمعیت زیاد و نفود فرهنگ غیرت نمی‌توان ابعاد این استقبال را به دقت مشخص کرد و به عنوان یک واقعیت آماری از آن سخن گفت، اما شروع یک حرکت اعتراضی از سوی مردان، حتی در ابعاد کوچک می‌تواند به عنوان قدم‌های ابتدایی برای جلب مشارکت آنها مهم باشد.

یکی از مردانی که عکس با حجاب خود را برای این صفحه فرستاده نوشته است: «آنها ۳۸ سال تلاش کردند با امکانات و دستگاه ها و سیستم بزرگ تبلیغات تا بگویند حجاب زن نشانه غیرت مردان اطراف اوست. ما سینه به سینه تکثیر کنیم که غیرت یعنی اینکه تک تک افراد جامعه به حق انتخاب هم احترام بگذارند. فرهنگِ حق انتخاب را تکثیر خودمان باید در جامعه تبلیغ کنیم.»

ارسال عکس‌های مردانی که روی سر خود شال و روسری انداخته‌اند تا به این ترتیب اعلام کنند که حجاب زنان را نشانه غیرت خود نمی‌دانند، در فاصله کوتاهی با استقبال رسانه‌های جهان روبه رو شده و بسیاری از نشریات مهم دنیا از جمله تایم و ایندیپندنت و روزنامه‌های سوئدی و آلمانی و نروژی، اخبار این چالش جدید در صفحه آزادی‌های یواشکی را پوشش داده‌اند و مخاطبان بسیاری در سراسر جهان روی فیلم‌ها و گزارش‌های مربوط به این موضوع کلیک کرده‌اند.

 

یالثارات چه شد؟

رادیو فردا نیز در رابطه با هفته نامه یالثارات می نویسد: به‌رغم حکم هیئت نظارت بر مطبوعات ایران مبنی بر توقیف هفته‌نامه یالثارات، شماره جدید این نشریه مطابق وعده‌ای که مدیرمسئول آن داده بود روز چهارشنبه، ۱۳ مرداد، منتشر شد. وب‌سایت این نشریه در گزارشی به مطالب این شماره هفته‌نامه یالثارات پرداخته که بخشی از آنها در دفاع از مطلب جنجال‌برانگیز شماره پیشین این نشریه درباره هنرمندان و همسران‌شان تهیه شده است.

شماره پیشین هفته‌نامه یالثارات در مطلبی با عنوان «دیوث کیست» به جشن سینمایی – تلویزیونی حافظ پرداخته و با انتشار تصاویری از هنرمندان شرکت‌کننده در این جشن به همراه همسران‌شان آنها را مستحق این اهانت دانسته بود. این مطلب واکنش منفی شدیدی را در میان جامعه هنری ایران به دنبال داشت و در نهایت سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد که هیئت نظارت بر مطبوعات به توقیف نشریه یالثارات حکم داده است.

با این حال مسئولان هفته‌نامه یالثارات بی‌توجه به چنین حکمی شماره ۸۴۵ این نشریه را روانه بازار مطبوعات کردند.

این شماره حاوی مصاحبه‌هایی با شماری از روحانیون محافظه‌کار از جمله آیت‌الله سبط الشیخ انصاری است که از مطلب جنجال‌برانگیز هفته‌نامه یالثارات دفاع کرده‌اند.

پیش از این نیز عبدالحمید محتشم، مدیرمسئول یالثارات، تاکید کرده بود که به انتشار این نشریه ادامه خواهد داشت. آقای محتشم گفته بود که برخلاف اظهارات سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشریه یالثارات توقیف نشده و هیئت نظارت تنها پرونده آن را به دادسرا ارجاع داده است.

همه این‌ها در حالی است که اساسا نشریه یالثارات زمستان گذشته با حکم هیئت نظارت بر مطبوعات لغو مجوز شده بود و بر این اساس دیگر امکان انتشار نداشت. با وجود این قوه قضاییه ایران به آن اجازه انتشار موقت داده بود.

اما برخی رسانه‌ها از جمله وب‌سایت اصولگرای تابناک این پرسش را مطرح کرده‌اند که چه طور ممکن است نشریه‌ای اول لغو مجوز شود و سپس ماه‌ها بعد حکم توقیف بگیرد.

نشریه یالثارات دی‌ماه گذشته در یکی از گزارش‌های خود الفاظ توهین‌آمیزی را درباره شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس جمهور ایران در امور زنان و خانواده، به کار برده بود.