همه چیز از گزارش روزنامه سان‌دی تایمز و بعد از آن، بی بی سی شروع شد. خبر تکان‌دهنده بود: به گفته منابعی که اسمی ازشان برده نشده، وزارت دفاع بریتانیا در حال تحقیقات در مورد قاچاق هروئین در قندهار توسط نیروهای این کشور و کانادا است.
پاسخ مقامات کانادا نفی محکم و قطعی چنین اتهاماتی بوده است. سرهنگ تیم گراب، رئیس پلیس نظامی کانادا، گفته است:”چنین تحقیقاتی در حال انجام نیست و چنین اتهامی علیه هیچ یک از خدمه بریتانیایی یا کانادایی مطرح نشده است”.
کارشناسان و صاحب‌نظران در این مساله اما مطمئن نیستند که حرف‌های سرهنگ گراب را باید به این قطعیت پذیرفت. گزارش جنجالی سان‌دی تایمز باعث شد این سئوال کلی مطرح شود که چرا تلاش‌های غرب برای مقابله با تجارت مواد مخدر در افغانستان، که تا به حال میلیون‌ها دلار خرج بر داشته است، تا به این حد ناکام مانده است؟ سئوال دیگری که مطرح می‌شود این است که آیا واقعاً سربازانی که در کشوری مشغول هستند که ۹۰ درصد تریاک غیرقانونی جهان را تأمین می‌کند، از مصرف تریاک و هروئین(که از محصولات آن است) در امان هستند؟
میشل دراپو، مدیر سابق دبیرخانه مرکزی دفاع ملی که در حال حاضر در دانشگاه اتاوا درس حقوق می‌دهد، در این مورد در مصاحبه با تورنتو استار گفته است:”خوش‌خیالی است که از خبر استفاده از مواد مخدر غافلگیر شویم”. او می‌افزاید:”اگر وکیل یا پرستارِ استرس‌زده می‌تواند به مواد مخدر رو بیاورد چرا سربازان نه؟”
دراپو اضافه می‌کند اتهام استفاده مواد مخدر توسط نیروهای کانادا به ۳۵ سال پیش، ۱۹۷۵ بر می‌گردد. گزارش پلیس نظامی که تورنتو استار سال قبل منتشر کرده بود نسبت به”دسترسی آسان به هروئین و حشیش” هشدار داده بود و آن‌را “وسوسه‌ای برای استفاده شخصی… و یا ورود برای قاچاق”دانسته بود. گزارش البته گفته بود کنترل‌های اتفاقی در پایگاه قندهار به کشف مواد منجر نشده است.
روسیه به غرب: علیه مواد مخدر بایستید
این هیاهو در حالی بر پا شده که نهاد دیده‌بان مواد مخدر در سازمان ملل قرار است به زودی گزارشی منتشر کند که نشان می‌دهد تولید تریاک به علت آفتی طبیعی که به سرعت در حال گسترش است کاهش یافته گرچه میزان ذخیره اینقدر هست که تجارت هروئین به مشکلی برنخورد.
یوری فدوتوف، دیپلمات روس که همین هفته به سمت مدیر اجرایی دفتر مواد مخدر و جرایمِ سازمان ملل در وین، در مصاحبه با رسانه‌ها گفته: “خبر بد این‌جا است که این کاهش به علت شرایط طبیعی بوده است”.
کشور متبوع آقای فدوتوف، روسیه، از مهمترین قربانیان تجارت مواد مخدر در جهان است. مطابق گزارش‌ها هر سال ۳۰ هزار روسِ جوان از استفاده از مواد می‌میرند. اتفاقا سربازان ارتش روسیه منشأ این رابطه نامیمون بوده‌اند که باعث شده این کشور از زمان اشغال افغانستان در سال ۱۹۷۹ مشتری شماره یک هروئینِ کشور اشغالی باشد.
روسیه اکنون غرب را متهم می‌کند که به اندازه کافی و به شکل موثر علیه مواد مخدر فعال نیست.
مواد مخدر از مهمترین نیروهای قدرت طالبان هستند. سال گذشته افغانستان ۶۹۰۰ تن تریاک تولید کرد در حالی که در زمان حکومت طالبان در سال ۲۰۰۱، این میزان ۱۸۵ تن بود.
