در هفته گذشته خبر کشته شدن بن لادن توسط اکثر خبرگزاری های جهان منتشر شد و این مطلب جدا از ابعاد سیاسی آن دارای تبعات متفاوت اقتصادی و اجتماعی فراوانی نیز بود.
به یکباره طلا (که کالای جانشین پول رایج در زمان نااطمینانی است) ارزان شد و در مقابل ارزش سهام در اکثریت بازارهای مهم بورس جهانی افزایش یافت به مانند آن می مانست که جهانیان آسایش خاطری به دست آوردند. در این میان صنعت بیمه جهانی نیز بی بهره نماند و برای نشان دادن تاثیرات این مطلب در چند مورد از خود کاهش نرخ هایی را نشان داد.
برای بازرگانی با هر کشور شرکت های بیمه دارای اطلاعاتی هستند که به آن چارت “ریسک شناسی” می گویند و هر کشور از درجه متفاوتی برخوردار است .مثلا کشور سوئیس درجه ریسکش ۲ الی ۳ است و کشور پاکستان و افغانستان ۸ است. در تحولات اخیر در کشورهای عربی خاور میانه ریسک کشوری هر کدام از کشورهایی چون مصر و سودان و لیبی و سوریه از ۴ و ۵ به ۷ افزایش یافته است. ولی بعد از تحولات یاد شده درجه ریسک پاکستان کاهش یافته و به ۷ رسید که این می تواند تاثیر مثبتی در تحولات اقتصادی آتی این کشور داشته باشد. قابل ذکر است که ۱ پایین ترین و ۱۰ بالاترین ریسک کشوری را نشان می دهد.
علت اصلی سئوال و جواب شرکت های بیمه عمردر مورد تعداد و مقصد سفرهای هر یک از ما به اقصاء نقاط جهان نیز همین مطلب است.
اجازه می خواهد ابتدا به نگاه بیمه به تروریسم و آثار زیانبار آن بپردازیم.
کلا در قراردادهای بیمه خسارات ناشی از جنگ/ شورش / بلوا / اغتشاش/ عملیات نظامی و انتظامی/ حکومت نظامی/ تبعات ناشی از رادیو اکتیو و تروریسم پوشش ندارد.
البته با توجه به نیاز چند مورد از موارد بالا با الحاقیه و یا توسط کلوزهای بیمه ای قابل اضافه کردن به دیگر خطرات را دارد از آن جمله خطر جنگ است که فقط روی آب (منظور در حمل و نقل دریایی است) پوشش دارد. در این خصوص در بعضی موارد دولت ها برای نشان دادن توان دفاعی خود اقدام به حمایت بیمه ها کرده و جنگ روی زمین را هم پوشش می دهند از آن جمله حرکت بسیار جالب ایران در زمان جنگ با عراق بود که هم خانه های مردم را در مقابل موشک باران ها بیمه اتکایی کرد و هم برای عدم پرداخت حق بیمه های بالای بیمه گران اتکایی خارجی خود قبول ریسک نمود و همه کشتی های ایرانی و خارجی در بنادر داخلی را تحت پوشش بیمه گران ایرانی حمایت مالی کرد.
از آنجا که بیمه نامه یک سند حقوقی است، لذا تعاریف در آن بسیار مهم هستند از این رو در تاریخ ۲۶ نوامبر۲۰۰۲ کنگره قانون گذاری آمریکا تروریسم را تعریف و به شرکت های بیمه رسما تاکید کرد که این مورد را در زمره پوشش های بیمه ای خود قرار دهند. تا قبل از این زمان هر یک از بازارهای متفاوت بیمه ای منفردا این عمل را با توجه به نیاز جامعه خود انجام می دادند ولی از این تاریخ پوشش بیمه تروریسم شکل قانونی و همشکل به خود گرفت.
این قانون برای سه مرحله تا تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ تمدید شده است و امیدواری دست اندرکاران آن است که بعد از این تاریخ دیگر نیازی به آن نباشد و تروریسم از جهان ریشه کن شود.
کشور کانادا نیز برای حمایت صنایع خود اعم از خصوصی و دولتی اقدام به ارایه پوشش بیمه تروریسم کرده و همه تولیدکنندگان صنعتی/ چاه های حفاری نفت و گاز / معادن / صنایع زیربنایی از قبیل نیرو، مراکز مالی از قبیل بورس و بانکها و بیمه ها/ حمل و نقل و شرکت های دولتی را تا سقف ۳۰ میلیون دلار در هر حادثه تحت پوشش قرار داده است. چنانچه این مبلغ نتواند جبران خسارات و غرامات حاصله را بنماید مابقی توسط دولت تامین می شود.
* فرهاد فرسادی کارشناس ارشد و بروکر انواع بیمه در کانادا است.