پس از سه سال روندهای حقوقی بالاخره موقعِ موعود برای استفان کاظمی فرا رسید. استفان کاظمی (هاشمی)، پسر زهرا کاظمی، روزنامهنگار ایرانی کانادایی
شهروند ۱۲۵۸ ـ پنجشنبه ۳ دسامبر ۲۰۰۹
پس از سه سال روندهای حقوقی بالاخره موقعِ موعود برای استفان کاظمی فرا رسید. استفان کاظمی (هاشمی)، پسر زهرا کاظمی، روزنامهنگار ایرانی کانادایی، است که چند سال پیش با سبعیت در زندان اوین به قتل رسید و حالا استفان بالاخره موفق شده شکایت خود از جمهوری اسلامی را به دادگاه عالی کبک بکشاند. او جمهوری اسلامی، خامنهای و دو مقامی را که مستقیماً مسئول دستگیری، حبس، شکنجه و مرگ مادرش بودهاند مورد شکایت قرار داده است. او از طرف مادرش و از طرف خودش خواهان خسارتهای اخلاقی، جسمی و کیفری شده است. او بخصوص میخواهد کسانی را که مسئول شکنجه و مرگ مادرش هستند به پای عدالت بکشاند.
دادگاه او از ۲ تا ۸ دسامبر به صورت عمومی در دادگاه اصلی شهر مونترال برگزار میشود.
اما جمهوری اسلامی برگ برندهای در آستین دارد و آن "قانون مصونیت دولتها"ی کانادا است. طبق این قانون دادگاههای کانادایی شکایات علیه دولتهای خارجی را بررسی نمیکنند مگر در مواردی محدود (که این پرونده شامل آنها نمیشود). وکلای جمهوری اسلامی قرار است بلافاصله پس از شروع محاکمه با استفاده از این قانون خواهان بستن پرونده شوند.
اما نباید فراموش کرد که نظام قضایی کانادا به این معنی است که برتری نه با پارلمانِ کشور که با محاکم قضایی است. یعنی در واقع اگر محاکم قضایی در مورد پروندهای بر اساس اصول قانون عام و قانون اساسی کانادا، تشخیصی بدهند، این تشخیص اولویت دارد و وکلای استفان میخواهند مستقیماً همان قانون کانادایی فوقالذکر را زیر سئوال ببرند و عدم تطابق این قانون با بیانیه حقوق کانادا را مطرح کنند.
بیانیه حقوق کانادا حق هر کانادایی میداند که وقتی پای حقوق و مسئولیتهایشان در میان باشد از محاکمهی عادلانه منطبق با اصول عدالت بنیادین برخوردار باشند. بیانیه حقوق وضعیتی مشابه به قانون اساسی دارد و میتوان بر اساس آن پرونده خوبی تشکیل داد. در واقع بحث اصلی وکلای استفان این گونه خواهد بود که در صورت رد شدن پروندهی آنها در دادگاه مونترال، آنوقت آنها باید موضوع را به دادگاههای ایران بکشانند که مسلما در این صورت از "محاکمه عادلانه" برخوردار نخواهند شد و این خلاف بیانیه حقوق است. در نتیجه استفان به نمایندگی از خود و جانشین مادرش از دادگاه عالی کبک میخواهد تا "قانون مصونیت دولتها" را در این یک مورد غیر قابل اجرا اعلام کند و به آنها اجازه دهد همینجا در کبک به دنبال عدالت بگردند.
استفان پروندهی محکمی دارد و از جمله مرکز کانادایی عدالت بینالمللی (CCIJ) و بخش فرانسویزبانِ عفو بینالملل به طرفداری از او در دادگاه حضور پیدا خواهند کرد. استفان هاشمی از طریق بنیاد زیبا کاظمی، که برای مادرش ایجاد کرده است، از همه خواسته در صورت توان سعی کنند در دادگاه او حاضر شوند.