مبارزات انتخاباتی به شیوه هارپر
بعد از دو دوره کشمکش، بخوانید زدوخورد نه همیشه مودبانه در ظاهر باقی مانده از دموکراسی و قوانین و سنت های پارلمانی کانادا، در رینگ مجلس و راهروهای آن در اتاوا و در جنگی بی سابقه میان رئیس دولت فدرال، استفن هارپر، رهبر و نخست وزیر حزب و دولت اقلیت محافظه کار با رهبران و نمایندگان احزاب اپوزیسیون، بالاخره دولت از قدرت حکومتی ساقط شد. دو راند مسابقه بی کتک کاری فیزیکی البته که به مدت بیش از پنج سال به درازا کشیده است. از روز ششم فوریه ۲۰۰۶، روزی که استفن هارپر اول بار به عنوان بیست و دومین نخست وزیر کانادا سوگند خورد، تا روز ۲۵ مارچ ۲۰۱۱، روزی که دولتش ساقط شد، در تمام این مدت با فراز و نشیب های فراوان، هنوز هیچ یک از طرفین، نه محافظه کاران در قدرت و نه احزاب اپوزیسیون، با ضربه طرف دیگر « ناک آوت» نشده اند.
بعد از ظهر روز ۲۵ مارچ اما مجموع متفق ۱۵۶ نماینده لیبرال، ان دی پی و بلوک کبکوآ با «رای عدم اعتماد» خود در مقابل ۱۴۳ نماینده محافظه کار و دو نماینده مستقل، (در مجموع ۱۴۵ رای )هارپر را از اریکه قدرت برکنار کردند و این سبب ساز چهارمین انتخابات فدرال از سال ۲۰۰۴ به اینسو، در یک مدت کوتاه هفت ساله شد.
برای نخستین بار در تاریخ کانادا یک دولت فدرال به علت «تحقیر پارلمان» از مجلس «رای عدم اعتماد» گرفت و سقوط کرد. این رای گیری بر اساس طرح عرضه شده به وسیله مایکل ایگناتیف، رهبر حزب لیبرال و به دنبال ارائه لایحه بودجه به وسیله جیم فلاهرتی در روز ۲۲ مارچ، انجام شد.
نمایندگان احزاب اپوزیسیون به اتفاق آرا به دلیل تحقیر پارلمان، خودداری دولت از در اختیار گذاشتن اطلاعات روشن جزئیات بودجه درباره هزینه های اجرای برنامه هایش، قصد دولت از اجرای پر هزینه لایحه مبارزه با جرم و جنایات و توسعه زندان ها برای انجام این منظور، خرید ۶۵ فروند جت جنگنده اف ۳۵ ساخت آمریکا، و در کل به خاطر شیوه ی حکومت هارپر، دولت او را برکنار کردند. برآوردهایی نشان داده اجرای لایحه مبارزه با جرم و جنایت، مجازات مجرمان و توسعه زندان ها برای انجام این برنامه دست کم حدود شش میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. جت های جنگنده اف ۳۵ بنابر اطلاعات منتشر شده از سوی «پنتاگون» برخلاف ارزیابی های پیشین هر فروند ۵۱ میلیون دلار گرانتر تمام می شود و قیمت هر یک از این جنگنده ها به ۱۵۱ میلیون دلار بالغ می شود. هارپر اما اعلام کرده هزینه خرید هر فروند آنها برای کانادا ۶۹ میلیون دلار خواهد بود. در همه حال با هزینه ای بین ۱۶ تا ۲۹ میلیارد دلار و حتا شاید بیشتر، خرید این اسکادران هوایی جنگی، گرانترین خرید تاریخ ارتش کانادا خواهد بود. علاوه بر اینها هارپر قصد دارد بازهم میزان مالیات کلان شرکت ها را کاهش دهد. در حال حاضر این مالیات ۱۶.۵ درصد است و در صورت قدرت یابی دوباره محافظه کاران قرار است به ۱۵ درصد تقلیل و کاهش داده شود. جیم فلاهرتی وزیر دارایی و هارپر هر دو انجام چنین کاری را تضمینی برای رونق بیشتر اقتصادی و ثبات اشتغال به کار کانادایی می دانند.
هارپر اما در سخنرانی* خود در مقابل «ریدو هال اتاوا»، اقامتگاه رسمی فرماندار کل کانادا، بعد از ملاقاتش با دیوید لوید جانستون، فرماندار کل، انحلال مجلس و اعلام دوم ماه می به عنوان روز انتخابات برای چهل و یکمین دوره مجلس، علت سقوط دولت خود را، لایحه بودجه و کارشکنی رهبران و نمایندگان اپوزیسیون در ادامه اجرای برنامه اقتصادی دولت محافظه کار Action Plan را دلیل آورد. برنامه ی اقتصادی که با بوجود آوردن حدود ۵۵ میلیارد دلار کسری بودجه توانسته بنا به گفته هارپر و تائید کارشناسان امور اقتصادی، کانادا را از رکود و بحران اقتصادی تقریبا خارج کند. این میزان کسری بودجه هم در تاریخ کانادا بی سابقه بوده است.
هارپر در سخنرانی خود با استفاده از فرمول «بترسان و حکومت کن» از همین اولین سخنرانی اش، مبارزه انتخاباتی را شروع کرد. او هشدار داد هنوز کانادا کاملا از رکود اقتصادی بیرون نیامده و ثبات اقتصادی پیدا نکرده است. در ادامه از اوضاع آشفته ی جهانی گفت و خاطرنشان کرد در این برهه خطیر، فقط دولت محافظه کار می تواند منافع ملی را حفظ کند و تنها دولت ملی است که کانادایی ها باید انتخاب کنند و بعد به هدف اصلی: «دولت ائتلافی»رسید. هارپر، مایکل ایگناتیف و لیبرال ها را متهم کرد که قصد دارند با ان دی پی و بلوک کبکوآ «دولت ائتلافی» تشکیل دهند. ایگناتیف روز پیش از اعلام انحلال مجلس و تعیین روز انتخابات با صدور بیانیه ای گفته بود حزب لیبرال قصد تشکیل «دولت ائتلافی» ندارد. بعد از سخنرانی هارپر، ایگناتیف در اولین سخنرانی خود در مقابل پارلمان و هم در پاسخ به پرسش های خبرنگاران و این بار با تاکید بیشتر، برای خنثی کردن تاکتیک «ایجاد ترس» هارپر، باز هم اعلام کرد که لیبرال ها قصد ندارند «دولت ائتلافی» تشکیل دهند. هارپر اما «آفتاب آمد، دلیل آفتاب» را مرتباً کتمان کرده و می کند و این موضوع دست کم تا به امروز ورد زبانش بوده است. و مکرراً در تلاش است کانادا را از آن بترساند.
تشکیل دولت ائتلافی، مشروع، کارساز و قانونی است
براساس قوانین کانادا تشکیل «دولت ائتلافی» جرم و خلاف قواعد و قانون نیست و به عنوان یک راه حل برای تشکیل حکومت ها در قانون پیش بینی شده است. دو دیگر اینکه یکبار بعد از انتخابات سال ۲۰۰۸، در دوره دوم در قدرت بودن محافظه کاران و در پی «انسداد سیاسی» بر اساس قرارداد توافق شده ای بین «استفن دیان» رهبر وقت حزب لیبرال و «جک لیتون» رهبر ان دی پی تشکیل یک دولت ائتلافی با پشتیبانی «ژیل دوسپ» رهبر بلوک کبکوآ ـ و نه آنگونه که هارپر می گوید شرکت مستقیم این حزب در «دولت ائتلافی» ـ در شرف انجام بود. بر اساس توافق امضاء شده، این دولت برنامه داشت بر اساس اعتماد و همکاری به مدت ۱۸ ماه امور کشور را بگرداند، اما هارپر با تعطیل کردن مجلس در پایان سال ۲۰۰۹ به مدت سه ماه، از تشکیل آن جلوگیری کرد و گذاشت با ایجاد ترس بیشتر در مردم با گذشت زمان و «آب ها از آسیاب افتادن» و تأخیر طولانی در گرفتن رای عدم اعتماد از سه حزب اپوزیسیون بازهم در قدرت بماند.
یک نمونه تاریخی دیگر طرح تشکیل دولت ائتلافی
دوسپ: «هارپر دروغ می گوید»
خود هارپر هم بنا به سندی که ژیل دوسپ در سخنرانی خود در مونترال ارائه کرد، قصد داشته با « بلوک کبکوآ» که آنرا حزب «جدایی طلب» و نه «استقلال طلب» می خواند و ان دی پی، «دولت ائتلافی» تشکیل بدهد. هارپر در سال ۲۰۰۴ برای برکنار کردن دولت لیبرال «پل مارتین»،توافق نامه تشکیل چنین دولتی را با دوسپ و لیتون امضاء کرده بوده است. دوسپ در سخنرانی خود با این ترتیب، هارپر را دروغگو خواند و چون سند آن موجود است، هارپر نمی تواند منکر این واقعیت بشود. پس بنا به منطق، به توصیف و استدلال هارپر «مرگ خوب است اما برای همسایه!» موضوع اینست که کانادا عملا هیچگاه در تاریخ خود و اصولا جز یک مورد در سال های دور، «دولت ائتلافی» را تجربه نکرده است. در اوائل تشکیل کنفدراسیون کانادا در سال ۱۸۶۴ یک بار «دولت ائتلاف بزرگ» تشکیل شد. و در دوران جنگ جهانی اول در دوران «سر رابرت بوردن» (۱۹۳۷-۱۸۵۴) که بین سال ۱۹۱۱ تا ۱۹۲۰ نخست وزیرکانادا بود، هم او تلاش کرد دولتی ائتلافی با لیبرال ها تشکیل دهد. این تلاش به نتیجه نرسید. اگر این انتخابات که با هزینه ای حدود ۲۸۰ میلیون دلار دارد برگزار می شود، نتیجه اش یک دولت اقلیت دیگر باشد، شاید «دولت ائتلافی» برای کانادا «راه حلی» برای حفظ دموکراسی پارلمانی اش باشد. آلمان فدرال در دوران معاصر به دفعات «دولت ائتلافی» داشته و دارد و در بریتانیا هم در انتخابات ماه می ۲۰۱۰ ، محافظه کاران بیشترین تعداد کرسی های مجلس عوام را به دست آوردند، اما به دولت اکثریت دست نیافتند. این حزب با حزب لیبرال در مقابل حزب کارگر، دولتی ائتلافی تشکیل داد و بریتانیا بعد از ۷۵ سال، پس از دولت ائتلافی سال ۱۹۴۵، دولت زمان جنگ وینستون چرچیل، دارای حکومت ائتلافی شد. یادآوری اینکه سیستم پارلمانی کانادا دقیقاً همانند سیستم پارلمانی بریتانیاست.
هارپر تعداد پرسش برای خبرنگاران را «کوپنی» کرده است
جالب ترین پدیده شیوه حکومت و حالا مبارزات انتخاباتی هارپر، پاسخ ندادن به خبرنگاران است. محافظه کاران برخلاف احزاب دیگر یک مبارزات انتخاباتی دقیقاً برنامه ریزی شده را دنبال می کنند. هارپر به ندرت بدون متن سخنرانی می کند و تلاش فراوان دارد از فی البداهه و بدون متن سخن گفتن جداً خودداری کند. به همین دلایل تعداد پرسش ها را برای خبرنگاران «کوپنی» کرده است. بعد از هر سخنرانی تنها به چهار پرسش، دو پرسش به انگلیسی و دو پرسش به فرانسه پاسخ می دهد. یک پرسش هم از یک خبرنگار محلی جواب می دهد. با این ترتیب تیم خبرنگارانی که با نخست وزیر به چهار گوشه کشور سفر می کنند تقریبا حکم «سیاهی لشکر» پیدا کرده اند. به گفته خبرنگاران و تحلیل گران سیاسی، این شیوه در تاریخ مبارزات انتخاباتی کم سابقه و به این شدتش بی سابقه بوده است.
«لونی»، «تونی» و حالا آیا آماده دیدن «هارپی» هستید؟
خانم کاترین اتکینستون(۱) نویسنده سایت خبری، سیاسی و تحلیلی آلترناتیو Rabble.ca در مقاله ای که اول اپریل در این سایت منتشر شده، بر اساس سندی که به دست آورده نوشته است محافظه کاران طرحی در دست دارند که اگر در انتخابات دوم ماه می، به دولت اکثریت برسند، به وسیله «ضرابخانه سلطنتی کانادا» سکه های پنج دلاری ضرب و به جریان اندازند که در یک رویه آن قرار است در طرح سکه، صورت هارپر همراه با صورت ملکه الیزابت دوم حک بشود. طراحی و ضرب این سکه ها ایده «چاک استراهال»، وزیر مسئول «ضرابخانه سلطنتی کانادا» و به پیشنهاد او در دست بررسی و اجرا قرار گرفته است. چاک استراهال چند هفته پیش از سیاست کناره گیری کرد. با ضرب و به گردش گذاشتن این سکه ها قرار است بعد از ۱۸ ماه اسکناس های ۵ دلاری کنونی از رده خارج شوند. طرح روی این اسکناس ها چهره «سر ویلفرید لوریه» اولین نخست وزیر فرانسوی تبار کاناداست. خانم «بورلی بنت» رئیس«ضرابخانه سلطنتی کانادا» در نامه ای نوشته است این سکه با الهام از سکه ای که به مناسبت ازدواج پرنس ویلیامز، شاهزاده خاندان سلطنتی بریتانیا با خانم کاترین میدلتون ضرب و منتشر شده، انجام خواهد شد. عروسی پرنس ویلیامز و کاترین ۲۹ اپریل برگزار می شود. اگر چنین طرحی اجرا شود این نخستین بار خواهد بود که در تاریخ کانادا چهره یک نخست وزیر بر سکه ای نقش می بندد و برای نخستین بار چهره یک نخست وزیر زنده بر پول کانادا ظاهر خواهد شد. محافظه کاران، مسئولان دفتر نخست وزیر، این سکه را به دنبال «لونی» و «تونی»، «هارپی» نامگذاری کرده اند.
* گفته های آمده در این مقاله همه نقل به مفهوم هستند.
http://rabble.ca/news/2011/04/theres-loonie-theres-toonie-are-you-ready-harpie
*علی شریفیان، روزنامه نگار آزاد از همکاران شهروند در مونترال کانادا است. یکی از حوزه های اصلی کار او تحلیل امور سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کاناداست.
نمونه ای از تبلیغات انتخاباتی کانسرواتیو ها که طی آن کانادایی ها را از ائتلاف احزاب دیگر می ترساند
رهبران احزاب در زمان در قدرت بودن لیبرال ها: از راست پل مارتین(لیبرال) استفن هارپر(کانسرواتیو) ژیل دوسپ (بلاک کبکوا) جک لیتون (ان دی پی)
