خبر اسف بار سقوط هواپیما مسافری مالزی با یک موشک زمین به هوا توسط گروه های مسلّح باعث تألم خاطر همگان شد. پرواز شماره ام اچ-۱۷ در مرز هوایی اوکراین در ۳۳۰۰۰ پایی با ۲۹۸ مسافر و خدمه پرواز در هفته گذشته سقوط کرد و هنوز تا این تاریخ هیچ گروه یا سازمان دولتی یا غیر دولتی مسئولیت این اقدام غیر انسانی را نپذیرفته است. آقای رابرت کوهن از وکلای حقوقی موسسه هوگن لاولز در واشنگتن که متخصص امور پرونده های هوایی است عنوان کرد که از همان ساعات اولیه اقدام تروریستی در این پرونده کاملا مشخص بوده است و از این رو اعلام خسارات برای شرکت های بیمه و بروکرهای مربوطه انجام شده است. البته در موارد مشابه اقدام جانبی بر علیه مقصرین حادثه یا کسانی که به وظایف حرفه ای خود به درستی عمل نکردند صورت می گیرد ولی در این حالت بر علیه چه گروه تروریستی یا میلیشیایی بایستی اقامه دعوی نمود؟
بقایای شواهد به دست آمده از هواپیمای سقوط کرده نشان می دهد که موشک ساخت روسیه بوده و از نوع اس ای ۱۱ است که باعث سقوط بوئینگ ۷۷۷ خطوط هواپیمایی مالزی گردیده است. ولی نه روسیه و نه مقامات مسئول اوکراین هیچ کدام اطلاعات تکمیلی یا جانبی هم ارایه نکردند از این رو در موارد مشابه نشان داده شده که خسارات و غرامات بیمه ای با تاخیر پرداخت شده است.
هواپیمای سقوط کرده توسط شرکت بروکری “ا-اون” در لندن به مبلغ ۹۷.۳ میلیون دلار نزد شرکت بیمه اتکایی آلیانس آلمان بیمه شده بود و با الحاقیه خطرات جنگ و شورش و بلوا در نزد شرکت بیمه “آتریوم”پوشش تکمیلی گردیده است. البته در تماس های فراوانی که تحقق یافته هنوز مسئولان شرکت های مربوطه از ارایه نظرات کارشناسانه خودداری نموده اند تا فرصت تحقیق و مطالعه داشته باشند. برای شرکت “آتریوم” در این ماه این اولین خسارت بالا نیست، بلکه همه هواپیماهای خطوط هوایی لیبی که با خمپاره منهدم شدند نیز نزد این شرکت با الحاقیه بیمه جنگ و بلوا و شورش تحت پوشش بود و خسارتی بین ۲۰۰ الی ۴۰۰ میلیون دلار در دست بررسی دارد.
شرکت های بیمه اتکایی که در این خسارات سهم مشارکتی دارند عبارتند از مونیخ ری- سوئیس ری و هانوور ری. شرکت بروکری ویلیس عنوان نموده که شرکت هواپیمایی مالزی از مشتریان قدیمی ایشان است و کرارا این مساله را به ایشان گوشزد کرده که از خط هوایی بر فراز کشور اوکراین که منطقه جنگی محسوب می شود خوداری نماید ولی متاسفانه ایشان این توصیه را ندیده گرفتند. البته خطوط هواپیمایی دیگری از قبیل لوفت هانزا و هند ایرلاین هم در زمره خطوط هوایی مالزی بودند که با این تجربه تلخ قطعا در تصمیمات خود تجدید نظر می کنند. در این میان خطوط هوایی اتریش، قطر، ترکیه و کره جنوبی بسیار محتاط عمل کرده و همیشه به توصیه های ایمنی هوایی توجه ویژه می کنند.
خسارات وارد شده به بدنه هواپیما و اموال منطقه سقوط و بار مسافران تنها خسارات وارده نیست، بلکه بایستی غرامات از دست رفتن جان ۲۹۸ مسافر و خدمه پرواز را هم به آن اضافه کرد که بالغ بر میلیونها دلار می شود.
کارشناسان و مدیران ریسک همواره در تماس های خود با مسئولان ایمنی پرواز در تلاش هستند تا با به روز کردن اطلاعات خود در خصوص ریسک های جدید آنها را شناخته و تحققشان را به حداقل برسانند و جان و مال گروه های مختلف را حفظ و حراست نمایند.
* فرهاد فرسادیبروکر خبره و رسمی کانادا با سابقه تدریس بیمه در دانشگاه ها است.
farsadi@insurefar.com
