جک لیتون، رهبر حزب نیودموکرات، که توسط کارگران این کشور به عنوان آلترناتیوی بر دو حزب دیگر ساخته شده بود، میتواند اکنون به رکوردی جدید افتخار کند
شهروند ۱۲۵۰ پنجشنبه ۸ اکتبر ۲۰۰۹
جک لیتون، رهبر حزب نیودموکرات، که توسط کارگران این کشور به عنوان آلترناتیوی بر دو حزب دیگر ساخته شده بود، میتواند اکنون به رکوردی جدید افتخار کند: او کاری کرد که هر دو حزب رقیب ممنون او باشند. هفتهی قبل رای مثبت او به دولت هارپر باعث شد، محافظهکاران ممنون او باشند، اما رویدادهای سیاسی باعث شده حتی مایکل ایگناتیف، رهبر اپوزیسیون، نیز حسابی قدردانِ لیتون باشد.
وضعیت حزب لیبرال فدرال، و موقعیت سایر احزاب، به گونهای است که ایگناتیف باید روزی هزار بار به هر چه باور دارد شکر کند که سوتی که در سادبری برای انتخابات کشید، توسط لیتون متوقف شد. آخرین آمارها نشان میدهد که در صورت برگزاری انتخابات در یکی دو هفتهی گذشته بعید نبود دولت اکثریت محافظهکارها تشکیل میشد و این نشان میدهد که لیبرالها به هیچ وجه موفق به ارائه آلترناتیوی به مردم کانادا نشدهاند.
قرار عدم اعتماد به دولت که لیبرالها هفتهی گذشته ارائه کردند با نتیجهی ۱۴۴ به ۱۱۷ شکست خورد. در واقع این تنها نیودموکراتها بودند که به هارپر رای اعتماد دادند و دولت او را حفظ کردند. از آنجا که جک لیتون تصمیم حزبش را از قبل اعلام کرده بود تنها ماجرای جلسهی پارلمان، نطق شدید ایگناتیف علیه هارپر و انتقاد از او به خاطر سیاستهای تکحزبی، وضع اقتصاد، تغییرات آب و هوایی، افزایش بیکاری و جایگاه کانادا در جهان بود.
اما این سخنرانی دردی را برای لیبرالها دوا نکرد و نظرسنجیها نشان میدهد که هفتهی گذشته آنها باز هم سقوط کردهاند.
اتفاقات بخش کبکِ حزب لیبرالِ فدرال هفتهی گذشته اخبار سیاسی کشور را به خود اختصاص داده بود. اول شاهد بودیم که دنیس کودر، نمایندهی لیبرال مجلس از کبک و معاونِ ایگناتیف در این استان، در درگیری با مسئولان مرکزی حزب، که او "دار و دستهی تورنتوییها" میخواند از سمت خود استعفا داد و جریانات بسیاری درون و بیرون حزب ایجاد کرد. کودر، که چهرهای شناختهشده در سیاست کبک به حساب میآید، با شرکت در شوهای تلویزیونی مختلف و انتقاد علنی از ایگناتیف به چهرهی حزب و رهبرش در این استان حسابی لطمه زد. واکنش کودر نشان از این دارد که مسئولان حزب در استان کبک بر خلاف رهبرشان خواهان برگزاری انتخابات در مقطع کنونی نیستند. قابل توجه است که با توجه به عدم محبوبیت چندان هارپر در کبک، که با استناد به خاستگاه و مواضع او طبیعی است، لیبرالها به رهبری ایگناتیف تلاش بسیاری برای پیشروی در کبک کرده بودند، اما با حساب این افتضاحات سیاسی، و همچنین عدم توفیق ایگناتیف در معرفی خودش به عنوان آلترناتیوی در این استان، اگر هم رایی از محافظهکاران کم شود احتمالا به جیب بلوک کبک ریخته خواهد شد.
ایگناتیف البته برای مقابله با این اتفاق، یکشنبهی هفتهی گذشته در کنوانسیونِ بخش کبکِ حزب، که در شهر کبک برگزار میشد، سعی کرد از اتحاد حزبش نمایشی بدهد و در ضمن اعلام کرد که کودر قرار نیست از حزب اخراج شود. ایگناتیف با اشاره به اجرای پیانو و آوازخوانی نمایشی استفن هارپر در مراسمی در اتاوا، به گفتههای پیشین منفی او در مورد هنر و موسیقی اشاره کرد و به کارنامهی محافظهکاران در زمینهی هنر و فرهنگ حمله کرد.
دیگر خبر بد هفتهی گذشته برای لیبرالها، که جزئیات آن تا آخرین ساعات بستن این شماره هنوز مشخص نشده بود، این شایعهی محافظهکاران بود که قرار است سه عضو مجلس از لیبرالها به حزب محافظهکار بپیوندند و توازن قوا را بیشتر به نفع دومی بچرخانند. البته این اتفاق، حتی در صورت وقوع، باعث تغییری کلیدی نمیشود چرا که محافظهکاران برای کسب دولت اکثریت به ۱۲ عضو دیگر نیاز دارند، اما وقوع آن میتواند وضع لیبرالها را بد و بدتر کند. محافظهکاران خبر ندادهاند که این شایعه در مورد کدام اعضای مجلس مطرح است، اما بعضیها به روبی دالا، نمایندهی مجلس از برامپتون ـ اسپرینگدیل، اشاره میکنند که لایحهی شخصیاش با رای منفی اعضای حزب خودش مواجه شده است. جودی اسگورو، نمایندهی لیبرال از حوزهی یورک غربی، که احتمالا نزدیکترین متحد روبی در حزب بود هفتهی گذشته اعلام کرده بود علیه لایحهی دوست خودش رای میدهد چون این لایحه مخالف مواضع رهبر حزب است. اسگورو در مصاحبه با رسانهها شایعهی محافظهکار شدن دالا را رد کرد و گفت: "او این چنین آیندهاش را دور نمیاندازد". جیم فیربرادر، مدیر ارتباطات ایگناتیف، سخنان هارپر در جلسهای خصوصی برای محافظهکاران در سائول سن ماری را ــ که نوارش چند وقت پیش علنا منتشر شد و در آنجا از آزاد شدن بیشتر حمل سلاح دفاع کرده و گفته بود قاضیان کانادا "ایدئولوگهای چپگرا" هستند و باید دولت اکثریت بگیرد وگرنه اوضاع دست "سوسیالیستها و جداییطلبان" میافتد ــ یادآوری کرد و گفت: "هیچ عضو لیبرال مجلس کانادا برای استفن هارپری که در آن نوار دیدیم کار نخواهد کرد".
دیگر اتفاق مهم هفتهی گذشته که محافظهکاران آغازگر آن بودند اعلام برگزاری انتخابات میاندورهای در چهار حوزه است: دو حوزه در کبک، یک حوزه در نوا اسکوشیا و دیگری در بریتیش کلمبیا. دو حوزهی واقع در کبک، یکی در مونتریال و دیگری در ریویر دو لوپ (شرقِ استان)، از پایگاههای قدرت بلوک کبک هستند و احتمالا همچنان در دست این حزب باقی میمانند. کرسی نوا اسکوشیا قبلا به بیل کیسی، نمایندهی سابق محافظهکاران که از حزب جدا شد و به عنوان نامزد مستقل برندهی انتخابات شد و سپس استعفا داد، تعلق داشت. کرسی بریتیش کلمبیا قبلا متعلق به داون بلکِ نیودموکرات بود که برای شرکت در انتخابات استانی، استعفا داد. محافظهکاران شانس پیروزی در هر دوی این حوزه ها را دارند.
نظرسنجیها نشان از پیشروی محافظهکاران با تفاوت خیرهکنندهی ۱۳ درصد را دارد (نظرسنجی سی تی وی). طبق این نظرسنجی محافظهکاران ۴۱ درصد، لیبرالها ۲۸ درصد، نیودموکراتها ۱۴ درصد و سبزها و بلوک کبک هر کدام ۹ درصد را در اختیار دارند. چهار انتخابات میاندورهای میتواند تا حدودی توازن قوا را نشان دهد و شاید در عین حال به ایگناتیف نشان دهد که واقعا شانس آورده انتخابات فعلا به تاخیر افتاده است.