به غیر از نشریه‌ی «طنز و کاریکاتور»، متأسفانه هنوز به طور جدی نشریاتی را نمی‌بینیم که در زمینه‌ی طنز و کاریکاتور کار کنند
شهروند ۱۲۰۲ ـ پنجشنبه ۶ نوامبر ۲۰۰۸
در نشستی که برای انتشار دوباره هفته نامه گل آقا، سه‌شنبه، ۱۴ آبان‌ماه در دفتر این نشریه برپا شد، پوپک صابری فومنی ، مدیرمسئول گل‌آقا، در سخنانی گفت: از ابتدای سال ۸۷ تصمیم گرفتیم نشریات ماهانه و «بچه‌ها… گل‌آقا» را درنیاوریم تا بتوانیم همه‌ی همت خود را برای هفته‌نامه‌ی گل‌آقا بگذاریم؛ چون با انتشار ماهنامه، از شتاب حوادث دور می‌ماندیم. در حالی‌که اتفاقات روزانه بود و جای خالی هفته‌نامه احساس می‌شد.
او در ادامه افزود: به غیر از نشریه‌ی «طنز و کاریکاتور»، متأسفانه هنوز به طور جدی نشریاتی را نمی‌بینیم که در زمینه‌ی طنز و کاریکاتور کار کنند و امیدوارم هفته نامه‌ی گل‌آقا شروعی باشد برای انتشار این‌گونه مجلات.
سپس کامبیز نوروزی، حقوقدان و طنزپرداز، در سخنانی گفت: ویژگی طنز این است که به شدت قابل تأویل است و هرچقدر تأویل‌پذیرتر باشد، قوی‌تر و پایدارتر است؛ بخصوص این‌که طنز در جامعه‌ی ما خیلی منحصر به فرد است. سابقه‌ی تاریخی به ما می‌گوید، طنز در شرایط سخت اجتماع بیش‌تر رشد می‌کند و با واکنش‌های تندتر مواجه می‌شود. برخی از جامعه‌شناسان هم معتقدند طنز در ایران یک واکنش در برابر نظام‌های تند استبدادی است و شاید اوج آن به بعد از حمله‌ی مغول با ظهور عبید و تا حدی حافظ برگردد.
او در ادامه یادآور شد: در ایران امروز، برخی مخاطرات هست و آستانه‌ی تحمل جامعه پایین آمده و در طنز نمی‌شود به شکل مخاطره‌آمیز کار کرد.
در ادامه، فرهاد توحیدی، فیلم‌نامه‌نویس، گفت: برای ما که با سینما سروکار داریم و دائم با دغدغه‌ی مخاطب روبه‌روییم، باید مخاطب‌شناسی کنیم و بفهمیم که هر فیلم، مخاطبش کیست. از سوی دیگر، چون سینما صنعت است، موضوع سرمایه هم اهمیت دارد؛ اما سرمایه‌ی شما همین زبان و قلم است. به نظرم، درباره‌ی جامعه‌ی ایران دکان طنز بی‌مشتری نیست و مردم به هیچ چیز به اندازه‌ی طنز راغب نیستند. طنز آن‌ها را نیرومند می‌کند تا در جایی که نمی‌توانند داد خود را بستانند، با مطربی آن را طلب کنند. خوشبختانه در گل‌آقا، در همان مجال تنگ، ستون کوچک گل‌آقا مثل یک گُوِه به روح تشنه‌ی طنز جامعه راه یافت و از آن استقبال شد و جامعه اجازه داد که این گوه هرچه بیش‌تر نفوذ کند و من وضع را امروز مطلوب‌تر می‌بینم و مجال بهتری برای طنز وجود دارد و این‌که نشریه به‌صورت هفتگی چاپ شود، نیاز است.
او افزود: به قول زنده‌یاد صابری، ما همچنان به این «سوفاف طنز» احتیاج داریم. هرچقدر بیش‌تر در این زمینه کار کنید، مخاطبان شما بیش‌تر می‌شوند. هرچقدر طنز و ادبیات طنز به حوزه‌ی رسمی بیاید، آستانه‌ی تحمل جامعه را بالا می‌برد و گل‌آقا اگر اغراق نکرده باشیم، در گشودن و رشد این فضای عمومی نقش بزرگی داشته است.
منوچهر احترامی، طنزپرداز ، هم در اظهاراتی توضیح داد: ما فقط می‌نویسیم. باید گفت در طول تاریخ هزارساله‌ی ادبیات ما همه‌ی کسانی که نوشته‌اند، نیم‌خط هم طنز نوشته‌اند، از فردوسی تا سعدی. طنز روی فرهنگ مردم سوار است؛ فرهنگی که مدام در حال تغییر است. گل‌آقا از دوره‌ای از سال ۶۹ تا ۸۱ دوره‌ی نثر و شیوه‌ی خاصی از طنز را با توجه به فضای آن روز تجربه کرد و تمام شد. این دوره، دوره‌ی جدیدی است و باید به سراغ همان آوانگارد بودن با شیوه‌ی خاص رفت. ما اگر بتوانیم به عنوان طنز‌نویس خود را به روز نگه داریم، موفق‌ایم.
در ادامه‌ی جلسه‌ی پرسش و پاسخ برگزار شد و کامبیز نوروزی درباره‌ی طنز امروز گفت: جامعه‌ی ما جامعه‌ی بسیار خشنی است. عشق‌آموزی در آن آموخته نشده است. عشق یا افلاطونی است یا جنسی و در این میان، آن بخش نرم و ملایمش فراموش شده است و طنز‌نویس در این میان نقش مهمی دارد. متأسفانه تلویزیون در این سال‌ها به صورت اشتباه به سراغ طنز رفت و تاحد زیادی آن را به هزل کشید. در مطبوعات هم باز این مسأله وجود داشت. بعد از راه افتادن ستون«دو کلمه حرف حساب»، این معبر باز شد و تا مدت‌ها البته مرحوم صابری تنها بود و بعد از توسعه‌ی مطبوعات، نسلی که پرورده‌ی او بود، پرچم را بلند کرد؛ اما خود نشریه‌ی گل‌آقا، کار منحصر به‌فردی شد که مفهوم جدی طنز را ارائه کرد.
وی عنوان کرد: اگرچه هر ۱۵ یا ۱۰ سال زبان طنز باید عوض شود؛ زبان جامعه‌ی امروز ما به خاطر اینترنت، اس‌ام‌اس و موارد دیگر تغییر پیدا کرده است و تا رسیدن به زبان مشترک، زمان نیاز است. در این جامعه‌ی خمیده و عبوس این پرچم به زمین‌افتاده‌ی طنز را ضرورت دارد که نشریاتی مثل گل‌آقا بردارند و این فضا در نشریات محفوظ بماند و بعد از گذشت این همه سال می‌توان «گل‌آقا» را کنار «توفیق» گذاشت.
پوپک صابری فومنی نیز گفت: ما روی مسأله‌ی خاصی تمرکز نداریم و جای خالی‌ها را می‌بینیم؛ چه سیاسی و چه فرهنگی. ما وظیفه داریم جوانان را با ادبیات غنی و هنرمان آشتی دهیم و امیدواریم بتوانیم پل‌ها را بین دو نسل بزنیم.
