در سال ۲۰۱۵ میلادی شاغلان آلمانی رکورد اعتصاب را در ربع قرن پس از ریزش دیوار برلین و وحدت دو آلمان شکستند. در این سال ۹۶۰ هزار روز کاری قربانی اعتصاب ها شد.
مقایسه این رقم با آمار سال های گذشته نشان می دهد که میزان نارضایی شاغلان آلمانی و مبارزه آن ها برای دستمزد و شرایط کار بهتر در سال ۲۰۱۵ بسیار اوج گرفته است. در دو سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ مجموع روزهایی که به دلیل اعتصاب در آن ها کار نشد تنها ۱۶۰ هزار روز بود که برابر با یک ششم سال ۲۰۱۵ است.
روزهای تعطیل کار به خاطر اعتصاب ها، در سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ از این هم کمتر بود. کمترین اعتصاب ها در سال ۲۰۱۰ انجام شد. در این سال مجموع روزهایی که قربانی اعتصاب شدند، تنها به ۲۸ هزار رسید که یک سی و چهارم سال ۲۰۱۵ است.
دلیل رشد اعتراضات
اقتصاد آلمان، به رغم کمک هایی که این کشور در سال های گذشته به کشورهایی مثل ایرلند و یونان کرد، در سال ۲۰۱۵ درخشان بود. با این همه صاحبان صنایع و موسسات خدماتی بزرگ کوشیدند از سهیم کردن شاغلان در حاصل این رشد و افزایش دستمزد آن ها حتی المقدور فرار کنند. همین نکته بزرگترین دلیل گسترش اعتراضات کارگری و توسل به اعتصاب های بزرگ بود.
اعتصاب ها در عین حال در شرایطی افزایش یافت که بازار کار آلمان یکی از بهترین دوران های خود را در دهه های اخیر سپری می کرد. تعداد بیکاران آلمان در نوامبر سال ۲۰۱۵ به سطح سال ۱۹۹۱ بازگشت که سال وحدت دو آلمان بود. این رقم از سوی وزارت کار ۲ میلیون و ۶۳۰ هزار نفر اعلام شد. اگر این رقم را با رقم ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در آستانه سال ۲۰۰۵ مقایسه کنیم درمی یابیم که آلمان در زمینه ایجاد اشتغال ظرف ده سال به موفقیت چشمگیری رسیده است.
میزان بیکاری در آلمان در سال ۲۰۱۵ به ۴/۴ درصد رسید. رقمی که نشان می دهد آلمان در سطح اروپا کمترین بیکاری را دارد و از چندی پیش حتی از سوئیس هم پیشی گرفته است.
قانونی برای محدودیت نفوذ سندیکاها
به گزارش موسسه تحقیقات علوم اقتصادی و اجتماعی دوسلدورف که به سندیکاهای آلمان نزدیک است، ۹۰ درصد اعتصاب ها و بیش از ۹۷ درصد مجموعه روزهای تعطیل کار در سال ۲۰۱۵ به بخش خدمات مربوط می شدند. بیش از همه کارکنان پست، لکوموتیورانان، مربیان کودکستان ها و گروه های مختلف شاغل در شرکت هوایی لوفت هانزا با اعتصاب های مکرر و طولانی خود خبرساز بودند.
اتحادیه های کارگری و کارمندی “وردی”(شامل سندیکاهای کارکنان خدمات عمومی و دولتی)، “خلبانان” و کارکنان راه آهن در سال ۲۰۱۵ با رهبری اعتصاب های متعدد موفق شدند در برابر کارفرمایان و دولت بیش از همیشه قدرت نمایی کنند.
به همین دلیل دولت در ماه های آخر سال قانونی را از تصویب شورای ایالات گذراند که به موجب آن نفوذ این اتحادیه ها اندکی محدود می شود. به موجب این قانون مثلا در هر واحد کاری، آن تعرفه حقوقی معتبر خواهد بود که سندیکایی با بیشترین اعضا در همان واحد آن را امضا کرده باشد و سندیکاهای دیگر حق اعتراض به این تعرفه را نخواهند داشت.
آلمانی های فاقد فرهنگ اعتصاب!
به رغم افزایش شدید اعتصاب ها در سال ۲۰۱۵ به نوشته روزنامه های اروپایی، آلمانی ها هنوز هم در ردیف ملت های دارای “فرهنگ اعتصاب” قرار ندارند. مثلا در فاصله سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ میلادی در برابر هر ۱۰ هزار شاغل آلمانی سالانه تنها چهار روز کاری قربانی اعتصاب ها شد. در همین ده سال تعداد روزهای تعطیل کار ناشی از اعتصاب ها در دانمارک به ۱۳۵ روز در برابر هر ۱۰ هزار نفر و در فرانسه به ۱۲۴ روز رسید. مردم این دو کشور اروپایی به آمادگی برای اعتصاب شهره اند.
در همین دوران، کمترین اعتصاب ها در سطح اروپا در اتریش (با دو روز تعطیل کار در برابر هر ۱۰ هزار نیروی کار) و سوئیس (با یک روز) صورت گرفت.
جالب ترین نکته در گزارش موسسه تحقیقات اقتصادی و احتماعی دوسلدورف این است که ظرف ده سال گذشته در اسلواکی و ژاپن حتی یک روز کاری قربانی اعتصاب های کارگری نشد.
*جواد طالعی، شاعر، نویسنده و روزنامه نگار آزاد با بیش از ۴۰ سال سابقه روزنامه نگاری حرفه ای از سال ۲۰۰۰ میلادی به این سو مسئولیت دفتر اروپائی شهروند را به عهده دارد. او همزمان با رسانه های معتبر فارسی زبان دیگر مثل بی بی سی، رادیو فرانسه، دویچه وله و سایت های اینترنتی متعدد همکاری داشته است.