آرش عزیزی
مایکل ایگناتیف، رهبر حزب لیبرال کانادا، این هفته در چین به سر میبرد. او در سفر خود تاکید کرد که به نظرش روابط کانادا و چین باید بهبود یابد و در ضمن گفت چنین تقویت رابطهای بسیار بیشتر به حقوق بشر کمک میکند تا سخنرانی و محکوم کردن این و آن (اشارهای به رابطه سابقا نه چندان خوب هارپر با چین و از جمله دوستی او با دالای لاما و حملهاش به نقض حقوق بشر در چین.)
ایگناتیف قرار است شش روز در چین به سر ببرد و مستقیما از”رابطه جاهطلبانهتر” برای چینیها بگوید. او مشخصا از فکر “قرارداد شبکهای جهانی”که فرای قرار و مدارهای تجارتی “مدل قدیمی” برود سخن گفته است. هدف چنین قراردادی ایجاد ارتباط بین مردم دو کشور در مجموعهای از زمینهها خواهد بود از کسب و کار و سرمایهگذاری تا آموزش و پرورش و هنر و فرهنگ تا تحقیق و توسعه.
جالب اینجا است که ایگناتیف در سفر خود در مورد مساله حساس حقوق بشر چنین گفت که دو کشور باید “به روشنی” با هم در مورد حقوق بشر صحبت کنند با توجه به اینکه سابقه هیچ کدام، نه چین و نه کانادا، بدون اشکال نیست. اما نکته اصلی صحبت او این بود که ساختن روابط شخصی با رهبران چین بهترین پادزهر نقض حقوق بشر است.
ایگناتیف که پیش از بازگشت به کانادا برای شرکت در سیاست، رئیس “مرکز کار برای حقوق بشر” در دانشگاه هاروارد بود در سخنرانی خود در دانشگاه سینگهوآی پکن گفت:”کانادا با تعامل فرد به فرد بیشتر میتواند به پیشرفت حقوق بشر و تقویت حکومت قانون یاری برساند تا با دیپلماسی بلندگویی.”
سخنرانی ایگناتیف در دانشگاه مذکور بیش از یک ساعت صدها دانشجو را جذب خود کرده بود و لحن سخنورانه اینگناتیف و شوخیهایی که گاه میکرد (مثلا اینکه از هو جینتائو، رئیسجمهور چین، مشورت گرفته که چطور در انتخابات برنده شود!) به آن جذابیت خاصی داده بود.
او در جای دیگری گفت که دانشجویان چینیاش اغلب بر سر مسائلی چون مجازات اعدام، آزادی مذهبی، آزادسازی اقتصادی و حقوق دموکراتیک با بقیه مخالفت میکردند اما “من به روشنی گفتم که تصمیم نهایی راجع به این مسائل را نه خارجیها که خود مردم چین میگیرند.”
ایگناتیف گفت کانادا باید متوجه این باشد که چین در حال حاضر یکی از بیشترین پیشرفتهای تاریخ در حقوق بشر را داشته و آن از طریق بیرون آوردن میلیونها نفر از فقر است (نکتهای که به گفته خودش حتما با مقامات چینی مطرح میکند.)”
یاد لیبرالها بخیر
رهبر اپوزیسیون رسمی در کانادا در سفر خود در پایتخت چین با مقامات متعدد حزب کمونیست از جمله نایب رئیس اداره بینالمللی حزب و وزیر روابط بینالمللی دیدار کرد. در زمان زیر چاپ رفتن شهروند قرار بود او با وزیر امور خارجه و رئیس شرکت سرمایهگذاری در چین نیز دیدار کند و سپس عازم شانگهای شود.
او در مصاحبه تلفنی با سی تی وی گفته است که چینیها “با توجه و احترام بسیار با ما برخورد میکنند.”
ایگناتیف مدعی است که برخورد خوب چینیها با او به خاطر خاطره خوشی است که از زمان پیر ترودو، نخستوزیر سابق لیبرال، دارند که روابط دیپلماتیک دو کشور را آغاز کرد و همچنین خاطرههایشان از زمان ژان کریتین و پل مارتین که سفرهای متعددی به چین داشتند. ایگناتیف قبلا گفته بود که در دیدار کوتاهش با هو جینتائو در اتاوا نیز رئیس جمهور چین به این سابقه روابط دوستانه حزب لیبرال اشاره کرده است.
یکی از مسائلی که ایگناتیف همیشه در انتقاد از هارپر به آن اشاره کرده عدم ایجاد روابط خوب هارپر با چین و هند بوده است که البته به نظر میرسد هارپر در یک سال گذشته به آنها واکنش نشان داده و از جمله هم به چین و هم به هند سفر کرده است. ایگناتیف البته گفت که در سفر خود قصد ندارد به هارپر در انظار عمومی حمله کند چرا که “درست نیست. کشور اول میآید.”