نگاهی به حضور سینمای ایران در برلیناله
صدای امریکا: جشنواره فیلم برلین، موسوم به برلیناله، امسال هفتاد ساله شد. برلیناله در کنار جشنوارههای ونیز و کن، سه جشنواره مهم و بزرگ دنیا را تشکیل میدهد.
ماریت ریسنبیک، مدیر اجرایی جدید جشنواره فیلم برلین، برنامه امسال جشنواره را «کند و کاو در موضوعات هنری و سیاسی» توصیف کرده است که در واقع بازگشت به ریشههای اصلی برلیناله است. جشنواره ای که در این شهر دوپاره شده در اوج جنگ سرد راه اندازی شد.
جوایز مهم سینمای ایران در برلیناله
ایران در دهههای گذشته حضور پررنگی در این جشنواره فیلم داشته است:
در سال ۱۹۶۳، فیلم «شقایقهای سوزان» ساخته هوشنگ شفتی جایزه ویژه خرس نقرهای بهترین فیلم کوتاه را دریافت کرد.
در سال ۱۹۷۴، جایزه خرس نقرهای بهترین کارگردانی برای فیلم «طبیعت بی جان» از آن سهراب شهید ثالث شد.
دومین جایزه خرس نقرهای بهترین کارگردانی را در سال ۱۹۷۶، پرویز کیمیاوی برای فیلم «باغ سنگی» از آن خود کرد.
با حدود سه دهه وقفه بعد از انقلاب، در سال ۲۰۰۶، فیلم «آفساید» جعفر پناهی که به ممنوعیت حضور زنان در استادیوم می پردازد جایزه خرس نقرهای بهترین کارگردانی را برای این فیلمساز ایرانی محروم از فعالیت در ایران به ارمغان آورد.
جعفر پناهی در سال ۲۰۰۶ جایزه خرس نقره ای را برای فیلم «آفساید»گرفت
فیلم «درباره الی» ساخته اصغر فرهادی هم در سال ۲۰۰۹ توانست جایزه خرس نقرهای بهترین کارگردانی را از این جشنواره بگیرد.
اما نخستین موفقیت بزرگ سینمای ایران در جشنواره فیلم برلین را اصغر فرهادی با فیلم «جدایی نادر از سیمین» در سال ۲۰۱۱ به دست آورد.
اصغر فرهادی در سال ۲۰۱۱ جایزه خرس طلایی بهترین فیلم را برای «جدایی نادر از سیمین» گرفت
در آن دوره جعفر پناهی به دلیل ممنوع الخروجی نتوانسته بود در جشنواره حضور پیدا کند اما اصغر فرهادی بزرگترین جایزه جشنواره (خرس طلایی) بهترین فیلم را گرفت و روی سن از این همکار خود یاد کرد.
سال ۲۰۱۱- عدم حضور جعفر پناهی در جشنواره فیلم برلین خبرساز شد
«جدایی نادر از سیمین» همچنین توانست جوایز خرس نقرهای را برای بازیگران مرد و زن این فیلم به ارمغان آورد.
در سال ۲۰۱۵، جعفر پناهی با فیلم «تاکسی» جایزه خرس طلایی بهترین فیلم را از آن خود کرد؛ فیلمی که منتقدان آن را «پیروزی برای آزادی بیان» توصیف کردند.