خواننده ی عزیزی از ایران نوشته اند که این روزها در رادیو و تلویزیون و اینترنت مطالبی درباره ی تغذیه و سلامتی پخش و چاپ می شود که سبب سرگردانی و نگرانی می گردد و گاهی نوعی افسردگی در آدم به وجود می آورد. مثلا یکی می گوید لبنیات سم است، میوه را نباید با غذا خورد، شکر عامل تمام بیماری هاست، عامل اصلی بروز سرطان ها قارچ ها و کپک ها هستند و ده ها خبر نوظهور و باورنکردنی دیگر، در حالی که دیگری همه ی اینها را رد می کند و خط بطلان بر همه ی آنها می کشد. در این میان من و امثال من گرفتار آمده ایم و نمی دانیم چه بکنیم. لطفا در این مورد راهنمایی نموده و منابع معتبر در موارد بالا را معرفی کنید.
این سئوالی است که هر هفته ما از خوانندگان صفحه ی تغذیه و بهداشت خانواده ی شهروند دریافت می کنیم و ده ها مقالات بی ارزش اینترنتی در این مورد به ما ارسال می شود که به هر دلیلی اکثر آنها را افراد بی سواد و بی تجربه و غیرمتخصص تهیه کرده اند که نامشان معلوم نیست. گاهی این افراد اسم و عنوان بهترین دانشگاه های دنیا را به عنوان منبع خود ذکر می کنند، ولی وقتی به منابع ذکر شده مراجعه می کنیم متوجه تعجب آنها می شویم که نمی دانند این خبرها از کجا و چرا به نام آنها منتشر شده است.
به عقیده ی من قبل از هر چیز پس از شنیدن چنین خبرهایی باید با عقل و تجربه خود خلوت کنیم و ببینیم آیا این خبرها از نظر عقلانی درست است یا خیر. اگر می گویند لبنیات سم است آیا دلایل علمی ارائه می دهند؟ چه کسی در رادیو و تلویزیون ها در این مورد صحبت می کند؟ تخصص این شخص چیست؟ امروزه در هر گوشه رادیو و تلویزیون و مطبوعات افرادی به عنوان متخصص تغذیه، دکتر و کارشناس داد سخن می دهند که درصد بالایی از آنها کمترین تجربه ای در این باره ندارند. اگر میوه با غذا در معده تولید سم می کند پس تمام خام خوارها و طرفداران رژیم غذایی گیاهی باید تا امروز از مسمومیت مصرف میوه مرده باشند. اگر لبنیات سم است پس نسل حیوانات و انسان باید تا به حال از بین رفته باشند البته نباید فراموش کرد که رعایت اعتدال نکته ی مهمی است. مسلماً اگر شما روزی نیم کیلو شکر به جای غذا بخورید و یا نیم کیلو کره هر روز با غذا مصرف کنید سخت بیمار خواهید شد.
چند روزی ست که خبری در اینترنت وجود دارد مبنی بر اینکه بیماری سرطان فقط یک علت دارد و آن هم قارچی بودن آن است و به سادگی می شود آن را درمان کرد. اگر اینطور بود بشر از ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح تا امروز گرفتار این بیماری ناچیز نمی شد. آیا عقل چند میلیون نفر محقق و متخصص و استاد در سراسر دنیا که به تحقیقات علمی بر روی سرطان مشغول هستند، نمی رسید علت ساده ی این بیماری را کشف کنند.
گاهی وقت ها که فرصتی دست می دهد به شنیدن صحبت های نابغه های تلویزیونی می نشینم که از کجا الهام می گیرند و چطور در ظرف ۶ ثانیه پس از شنیدن صدای مریض، بیماری را تشخیص می دهند و دارو را تجویز می نمایند. از شرم شنیدن اینگونه مطالب پوچ و بی ارزش نمی دانم چه بگویم. این افراد که علم لدنی دارند فکر می کنند همه شنوندگان و بینندگان و خوانندگان مثل خودشان بی سواد هستند و فراموش می کنند که عده ی بسیار ناچیزی ممکن است به حرف های پوچشان موقتا گوش دهند و دستورات آن ها را عمل کنند.
بهترین روش مبارزه با این دسته افراد که جان مردم برایشان ارزشی ندارد، مراجعه به منابع عملی مستند و بی توجهی به آنهاست. به عقیده ی من ما باید منابع علمی مستند را مطالعه کنیم و بیاموزیم که دیگران عقاید غلط و اطلاعات نادرست را به ما تحمیل نکنند. ما در دنیایی زندگی می کنیم که همه چیز باید با مدرک درست ارائه گردد. وقتی کسی در اینترنت بدون نام و نشان مطالب بی مورد و بی ارزش و نادرست پخش می کند معلوم است که فردی بی سواد و بیمار است. در این صورت نباید به حرف های این دسته از افراد توجه نمود.
از این پس در این صفحه سعی خواهیم کرد از نظر علمی و مستند به بعضی از خبرهای اینترنتی و فرمایشات نابغه های قرن که بیهوده داد سخن می دهند و مردم را گمراه می کنند، پاسخ گوییم.
میزان چاقی در ۳۰ سال گذشته دو برابر شده است
ژورنال علمی Lancet گزارش می دهد که میزان چاقی در دنیا در ۳۰ سال گذشته به دو برابر افزایش یافته و این افزایش وزن به همان صورت ادامه دارد. با وجودی که برخی از کشورها توانسته اند بعضی از عوارض چاقی مانند بالا بودن فشار خون و کلسترول را تقلیل دهند، ولی هنوز موفق نگردیده اند از ازدیاد وزن بدن مردم مخصوصاً کودکان و نوجوانان جلوگیری نمایند. به طور کلی ۱۰ درصد مردان و ۱۴ درصد زنان در دنیا دارای وزن زیاد هستند و این رقم در کشورهای به اصطلاح پیشرفته خیلی بالاتر از حد متوسط مورد بحث می باشد.
علل اپیدمی ازدیاد وزن در دنیا، حتی کشورهای در حال رشد و جهان سوم در سال های اخیر عبارتند از تغییرات روش زندگی مانند کمی فعالیت های بدنی و مصرف غذاهای کم خاصیت ولی پر انرژی که از سال های قبل در کشورهای صنعتی رواج داشته و اخیراً به زندگی مردم کشورهای دیگر هم سرایت کرده است.
ویتامین D و عارضه افسردگی
ویتامین D در ترشح سروتونین مغز نقش دارد و این ماده ی شیمیایی در چند و چون خلق و خوی و احساس شادی و افسردگی موثر است. هنوز به وضوح معلوم نیست که برای عملکرد درست مغز در ترشح سروتونین چه اندازه ویتامین D مورد نیاز است و چقدر از آن توسط اشعه آفتاب تأمین می گردد و چه مقدار از طریق رژیم غذایی روزانه به بدن می رسد. مقدار ویتامین D موجود در غذاها در مناطق مختلف متفاوت است و رقم استاندارد و مشخصی برای آن وجود ندارد. به طور کلی میزان افسردگی در زمستانها و کمبود آفتاب بیشتر ملاحظه می گردد. متخصصان فن روزی ۶۰۰ واحد بین المللی ویتامین D را برای پیشگیری از بروز افسردگی توصیه می کنند و این مقدار می تواند تا یک هزار واحد بین المللی افزایش یابد. غذاهای دریایی مخصوصا روغن کبد ماهی حاوی مقدار زیادی ویتامین D است که مصرف آن در زمستانها توصیه می شود ولی باید زیر نظر پزشک مصرف شود، زیرا رقیق کننده ی خون است و در افرادی که ناهنجاری های خونی دارند می تواند مشکلاتی را به وجود آورد.
آمار سخن می گوید
هر ساله در دنیا به طور متوسط بیشتر از ۵ میلیون و ۷۰۰هزار مورد کورتاژ(سقط عمدی جنین) صورت می گیرد که بیشتر از دو میلیون و ۷۰۰هزار مورد آن (۴۷درصد) در کشور روسیه انجام می شود.
کشور آمریکا و هند از نظر میزان کورتاژ در ردیف های دوم و سوم قرار دارند. به طور کلی در بین ۱۹ کشور دنیا که از این نظر آمار مستندی دارند، کشور لهستان کمترین رقم کورتاژ (۵۵۹ مورد در سال) را به خود اختصاص می دهد.
بهتر است باور کنید
تقریبا دو سوم وزن بدن انسان را آب تشکیل می دهد و این رقم نسبت به سن تغییر می کند. آب ۹۲ درصد خون انسان و ۷۵درصد بافت های مغز و ماهیچه ها را تشکیل می دهد.
می گویند اگر فقط یک درصد از مقدار آب بدن به هر دلیل کاسته شود شخص احساس تشنگی خواهد کرد.
*دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه، استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی، کارشناس سازمان بهداشت جهانی و همکار شهروند است.
www.cancerriskinfo.com
