ساختار غیردموکراتیک دولت در کانادا همیشه از نگرانی‌های بسیاری از فعالان سیاسی این کشور بوده است. علیرغم این‌که در دوره‌های عادی قدرت واقعی همیشه…
شهروند ۱۲۴۵ پنجشنبه ۳ سپتامبر ۲۰۰۹
ساختار غیردموکراتیک دولت در کانادا همیشه از نگرانی‌های بسیاری از فعالان سیاسی این کشور بوده است. علیرغم این‌که در دوره‌های عادی قدرت واقعی همیشه در دست مجلس عوام و دولت منتخب است که با رای مردم انتخاب می‌شود، قانون اساسی قدرت را به طور "صوری" به ارگان‌های کاملا انتصابی می‌دهد. نه تنها ریاست دولت رسما بر عهده فرماندار کل، نماینده‌ی ملکه‌ی بریتانیا در کانادا، است که بخش بالایی پارلمان کانادا یعنی مجلس سنا نیز به پیشنهاد نخست وزیر و به تایید فرماندار کل انتخاب می‌شود. هیچ قانونی بدون رد شدن از مجلس سنا نمی‌تواند تصویب شود حتی اگر تمام نمایندگان منتخب مردم به آن رای مثبت داده باشند! گرچه در دوره‌های عادی قدرت ارگان‌هایی مثل فرمانداری کل و مجلس سنا واقعا در حد صوری باقی می ماند، اما دولت اقلیت محافظه‌کاران به رهبری استفن هارپر نشان داده است که علاقه‌ی بسیاری به استفاده از این ارگان‌های غیردموکراتیک دارد. قبلا دیده بودیم که او در ایام کریسمس با استفاده از رای اضطراری ملکه، پارلمان را تعطیل کرد تا از تحقق ائتلاف لیبرال ـ نیودموکرات که به سقوط دولتش می‌انجامید جلوگیری کند. او هفته‌ی گذشته قدم دیگری در این راه برداشت.
هفته‌ی گذشته هارپر در کمال ناباوری بسیاری از تحلیلگران، نُه نفر از نزدیکانش در حزب محافظه‌کار را برای عضویت در مجلس سنا انتخاب کرد. حزب لیبرال و حزب نیودموکرات با اعتراض شدید به این حرکت او را "پادشاه دربار" و "ریاکار" نامیدند. جالب اینجاست که هارپر در زمان نخست‌وزیری پل مارتینِ لیبرال نه تنها بارها به انتصاب لیبرال‌ها به سناتوری اعتراض کرده بود که رسما قول داده بود انتخابات برای مجلس سنا را (که در حال حاضر تنها در استان آلبرتا برگزار می‌شود) همه جا راه بیاندازد و دیگر کسی را بدون انتخاب به سنا نفرستد. این دومین بار است که او مستقیما این وعده انتخاباتی را زیر پا می‌گذارد.
نگاهی به فهرست سناتورهای جدید جالب است. حداقل سه نفر از آن‌ها از نزدیکان مشهور هارپر هستند: داگ فینلی از انتاریو، رئیس کارزار انتخاباتی هارپر، کارولین استوارت اولسن از نیوبرانزویک، که سال‌هاست دستیار ارتباطاتی او است و البته دان پلت از مانیتوبا، که کسی نیست جز رئیس حزب محافظه‌کار کانادا. از افراد دیگر می‌توان به جودیت سیدمن (کبک)، رئیس کارزار هارپر برای کسب رهبری حزبش در سال ۲۰۰۳، و لیندا فروم سوکولوسکی (انتاریو)، روزنامه‌نگار راست‌گرای نشنال پست و مک‌لینز، اشاره کرد.
اوجال دوسانج، نماینده‌ی لیبرال مجلس فدرال از ونکوور، در مصاحبه با تورنتو استار گفته است: "او نه تنها ریاکاری تمام و کمال است، دیگر رسما پادشاه دربار سنا هم هست". آقای اوسانج ضمناً به این اشاره کرد که پیش از این هیچ نخست‌وزیری در سراسر تاریخ کانادا تا به حال ۲۷ نفر را به سنا نفرستاده است (رکورد قبلی متعلق به رابرت بوردن، دیگر نخست‌وزیر محافظه‌کار، با ۲۶ انتصاب است).
جک لیتون، رهبر حزب نیودموکرات، به طور مشخص به انتصاب داگ فینلی که هم رئیس کارزار انتخاباتی هارپر بود و هم همسر دایان فینلی، وزیر منابع انسانیِ دولت هارپر، است اعتراض کرد. او انتصاب فینلی را "شنیع" خواند.
×××
بسیاری از منتقدان صرف وجود مجلس انتصابی سنا را مانعی در راه دموکراسی کانادایی می‌دانند. حزب نیودموکرات و بلوک کبک رسماً خواهان برچیده شدن این مجلس هستند و حزب لیبرال نیز خواهان اعمال اصلاحاتی گسترده در شیوه‌ی انتخاب آن است.
سناتورها سالی ۱۳۲ هزار دلار حقوق می‌گیرند و تنها در ۷۵ سالگی بازنشسته می‌شوند و منتقدان این را دریافت حقوقی مادام‌العمر می‌دانند که اکثر سناتورها شایسته‌اش نیستند.
اما بسیاری نگرانند که هدف از انتصابات آقای هارپر تنها دادن شغلی خوب به نزدیکانش نباشد.
با انتصابات جدید، از ۱۰۵ کرسی سنا ۴۶ نفر محافظه‌کار و ۵۳ نفر لیبرال هستند. به نظر می‌رسد هارپر با پر کردن این مجلس از نزدیکان خود قصد دارد نقش همیشه تشریفاتی آن را عوض کند و شاید بتواند جلوی تصویب قوانینی را که با آن‌ها مخالف است بگیرد.
