نویسنده‌ی این مطلب به خوبی به یاد دارد که در اوان کودکی همیشه با برخاستن ساعت ۶، ۷ صبح برای شرکت در مراسم صف و کلاس‌های صبح زود مشکل داشت
شهروند ۱۲۴۷ پنجشنبه ۱۷ سپتامبر ۲۰۰۹
نویسنده‌ی این مطلب به خوبی به یاد دارد که در اوان کودکی همیشه با برخاستن ساعت ۶، ۷ صبح برای شرکت در مراسم صف و کلاس‌های صبح زود مشکل داشت و در ضمن به خوبی به خاطر می‌آورد که از جایی ساعت مدرسه رفتن بچه‌ها در کشورهای غربی را، که یکی دو ساعت دیرتر از ایران است، پیدا کرده بود و همه‌جا نطق می‌کرد که بله، ما عقب‌مانده‌ایم و ساعت مدرسه باید دیرتر از این‌ها شروع شود. اخیرا در تورنتو بعضی‌ها این استدلال را به شیوه‌ای افراطی پیاده کرد‌ه‌اند.
به تصمیم هیئت اداره مدارس تورنتو، یکی از دبیرستان‌های این شهر از سال آینده کلاس‌های خود را در ساعت ۱۱:۳۰ صبح آغاز می‌کند – یعنی ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه دیرتر از بقیه‌ی تورنتو. کتی دندی، عضو هیئت مدارس شهر، با اعلام این خبر گفته که دبیرستان مذکور هنوز انتخاب نشده اما قرار است یکی از دبیرستان‌های حوزه‌ی تورنتو-دنفورت برای این امر انتخاب شود.
این اقدام بسیار جنجالی است و بحث‌های زیادی را برانگیخته است. اقدامات مشابه قبلا در ایالات متحده امتحان شده و برخی مطالعات نشان می‌دهد که منجر به کاهش ترک تحصیل، کاهش غیبت و نمرات بهتر شده است. از نکات مثبتی که مدافعان این طرح ارائه می‌کنند امکان بهتر نوجوانان برای خوردن مفصل‌تر صبحانه و بیشتر هشیار بودن است.
ساعت کلاس‌های تورنتو در حال حاضر بین ۸:۴۵ تا ۹ صبح آغاز می‌شود و ساعت ۳ بعدازظهر پایان می‌یابد. خانم دندی اصرار دارد ساعت آغاز را تا ۱۱:۳۰ صبح عقب بکشد اما تغییرات گسترده تنها پس از مباحثات بسیار که شامل خود دانش‌آموزان و والدین هم می‌شود ممکن خواهد شد.
بنیاد ملی خوابِ کانادا اشاره کرده که آغاز دیرتر کلاس‌ها مزایایی همچون کاهش افسردگی، کاهش تاخیر و غیبت، عملکرد بهتر حافظه و در نتیجه نمرات بهتر و کاهش ریسک بیماری‌های مربوط به کمبود خواب خواهد داشت. اما مخالفان به چالش‌های پیش رو نیز اشاره می‌کنند: تغییر سیستم اتوبوس، برگزاری برنامه‌های پس از ساعت معمول، تغییر ساعت کاری معلم‌ها و …
اما تجربه‌ی خود دانش‌آموزان چطور است؟
راشین علیزاده، دانش‌آموزی است که هم تجربه‌ی درس خواندن در تهران را دارد و هم در تورنتو. راشین به یاد دارد که در تهران ساعت مدرسه حدود ساعت ۷ صبح آغاز می‌شد و از وقت مهاجرت به کانادا حداقل ۲ ساعت دیرتر کلاس‌ها را آغاز کرده است.
راشین در گفت و گو با شهروند به این اشاره کرد که پس از مدتی به هر دوی مدل‌ها عادت کرده و قبلا خیلی راجع به تفاوت آن‌ها نیاندیشیده است. اما برای مثال به این اشاره کرد که برخاستن از خواب در هوای گرگ و میشِ تهران مشکلات امنیتی ایجاد می‌کرده که در هوای روشن‌تر محتمل نخواهد بود. راشین در ضمن به این اشاره کرد که هوای زمستانی و سرد کانادا برخاستن از خواب در صبح‌های زود را با مشکل مواجه می‌کند.
نتیجه هر چه که باشد، بعید است نظام کل انتاریو یا حتی تورنتو با تغییری به این گستردگی (۲ ساعت و نیم دیرتر) مواجه شود. اما آزمایش این طرح در یک مدرسه می‌تواند بحث‌های جالبی بین کارشناسان خواب، آموزش و پرورش و گروه‌های والدین و دانش‌آموزان رقم بزند که در نهایت به راه‌حل بهتری برسد تا دانش‌آموزان هم خواب راحت‌تری داشته باشند و هم بتوانند عملکرد موفق‌تری از خود نشان بدهند.
