ماجرای شنود تلفنی و حمله به غول رسانه ها

بی بی سی: جنجال بر سر بحران شنود تلفنی توسط روزنامه نگاران به بسته شدن روزنامه نیوز آو د ورلد و طرح سئوالات اساسی تر درباره قوانین مطبوعاتی، مالکیت رسانه ای، پلیس و رابطه میان سیاستمداران و روزنامه نگاران منجر شده است.

مهمترین سئوالات را در زیر می خوانید:

 این جنجال چگونه آغاز شد؟

هفته نامه “نیوز آو د ورلد” (The News of the World) برای تهیه خبر و گزارش، پیام های تلفنی افراد صاحب نام را به طور غیرقانونی شنود می کرده است.

این روزنامه در ماه آوریل به هک کردن پیامگیرهای تلفنی اعتراف کرد. این اعتراف پس از سال ها شایعه که این کار به طور گسترده و بارها تکرار شده است، و در پی فشار شدید کسانی که گمان می کردند قربانی این شنودها بوده اند، صورت گرفت.

کلایو گودمن، یکی از دبیران ستون امور دربار هفته نامه نیوز آو د ورلد در ژانویه سال ۲۰۰۷ به مدت ۴ ماه زندانی شد و گلن مولکیر، کارآگاه خصوصی، نیز پس از اعتراف به شنود پیام های تلفنی مشاوران دربار ۶ ماه به زندان افتاد.

انتشار هفته نامه نیوز آو د ورلد در روز ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۱ متوقف شد. آخرین شماره این روزنامه محتوی یک عذرخواهی بود و تیتر صفحه نخستش این بود: “ممنون از شما و خداحافظ.”!

نیوز آو د ورلد چه هفته نامه ای بود؟

نیوز آو د ورلد پرفروش ترین هفته نامه عامه پسند روز یکشنبه در بریتانیا بود که به پوشش اخبار زندگی شخصیت های معروف شهرت داشت. میانگین فروش این هفته نامه ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نسخه بود. علاقه این روزنامه به پوشش رسوایی های جنسی بر کسی پوشیده نبود.

نیوز آو د ورلد را گروه رسانه ای نیوز اینترنشنال منتشر می کرد که زیرمجموعه نیوزکورپوریشن بود. ریاست نیوزکورپوریشن را روپرت مرداک بر عهده داشت.

تلفن چه کسانی شنود شده است؟

پلیس لندن فهرستی از ۴۰۰۰ نفر را شناسایی کرده است که ممکن است تلفن هایشان شنود شده باشد.

در میان این افراد هنرپیشه ها، ستاره های ورزشی، سیاستمدارها و قربانیان جرم و جنایت دیده می شوند.

هیو گرانت، بازیگر، مکس کلیفورد، ناشر، استیو کوگان، کمدین، سینا میلر، هنرپیشه، لرد پرسکات، بوریس جانسون، شهردار لندن، اندی گری، کارشناس فوتبال و پل گاسکوئین از جمله این افراد هستند.

گفته می شود که پیام های تلفنی میلی داولر، نوجوان مقتول و والدین هولی ولز و جسیکا چپمن، دختران مقتول دبیرستان سوهام، نیز شنود شده اند. پیام های تلفنی بستگان سربازان کشته شده بریتانیایی و بستگان قربانیان حادثه تروریستی لندن در سال ۲۰۰۷ نیز احتمالا شنود شده است.

همچنین گفته می شود که یک مامور پلیس به روزنامه نیوز آو د ورلد پیشنهاد داده که دفترچه تلفن حاوی تلفن های اعضای خاندان سلطنتی و کارمندان آنها را به این روزنامه بفروشد.

دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا ادعاها درباره شنود تلفن میلی داولر را “حقیقتاً وحشتناک” توصیف کرده است.

نیوز آو د ورلد چگونه تلفن ها را هک می کرد؟

گوشی های موبایل، سابقا با یک پین (Pin) پیش فرض چهاررقمی همراه بودند. مشتری ها می بایست این پین ها را تغییر می دادند، ولی کمتر کسی این کار را می کرد.

خبرنگاران مطبوعات عامه پسند و بازرس های خصوصی می توانستند به این شماره زنگ بزنند و اگر تلفن جواب نمی داد، پین پیش فرض را وارد می کردند و به پیام های تلفنی شخص دسترسی می یافتند.

چرا نیوز آو در ورلد تلفن ها را هک می کرد؟

برای تهیه گزارش های اختصاصی. در میان مطبوعات سراسری در بریتانیا رقابت بسیار شدید است و گفته می شود که برخی گزارشگرها و خبرنگارها، تحت فشارهای شدید، مرزهای قانونی را زیر پا گذاشته اند.

از کجا معلوم شد که تلفن کسانی شنود شده است؟

زندانی شدن گودمن و مولکر از گزارشی در روزنامه نیوز آو د ورلد شروع شد که در نوامبر سال ۲۰۰۵ خبری درباره آسیب زانوی شاهزاده ویلیامز چاپ کرد.

کارآگاهان فایل هایی را در خانه مولکر بازیابی کردند که به فهرستی بلندبالا از شخصیت های معروف و چهره های شناخته شده اشاره داشت.

در سال ۲۰۰۹ روزنامه گاردین ادعا کرد که خبرنگاران نیوز آو د ورلد تلفن ۳۰۰۰ شخصیت معروف، سیاستمدار و ستاره ورزشی را هک کرده اند. پلیس نام چند قربانی مظنون را تایید کرد. چند شخصیت معروف دیگر که ادعا می کردند که تلفن هاشان هک شده، با رسانه ها گفت و گو کرده اند.

سینا میلر، هنرپیشه، پس از شنود تلفنش توسط نیوز آو د ورلد، دست به اقدام قانونی زد.

روز سه شنبه ۱۹ ژوئیه جسد شان هور، خبرنگار سابق هفته نامه نیوز آو د ورلد که اتهامات مربوط به شنود غیر قانونی تلفنی را برای اولین بار مطرح کرد، در خانه اش در واتفورد پیدا شد.

او به روزنامه نیویورک تایمز گفته بود که میزان شنود بسیار بیشتر از حدی است که اعلام شده است.

سخنگوی پلیس لندن گفته است در حال حاضر مرگ او مشکوک قلمداد نمی شود.

چرا شنود تلفنی اهمیت دارد؟

چون غیرقانونی است. اگر مدیران نیوز آو د ورلد شنود تلفنی را مجاز دانسته باشند، در این صورت مجرم شناخته خواهند شد.

ولی این جنجال، سئوالات گسترده تری را نیز درباره قوانین و اخلاق روزنامه نگاری، مالکیت رسانه ای، پلیس و رابطه میان سیاستمداران و خبرنگاران مطرح می کند.

قربانیان در این باره چه کرده و می کنند؟

تاکنون چندین پرونده در دادگاه ها مطرح شده است. سینا میلر ۱۰۰هزار پوند و اندی پری ۲۰ هزار پوند غرامت گرفته اند. مکس کلیفورد نیز طی پرونده ای خصوصی موفق شده ۷۰۰ هزار پوند خسارت بگیرد.

سایر قربانیان نیز یا در انتظار نتیجه تحقیقات پلیس هستند یا دست به اقدام قانونی زده اند.

لرد پرسکات، معاون نخست وزیر سابق گفته است که بر این باور است که هکرها تلفن او را شنود کرده اند.

تحقیقات پلیس چه بوده است؟

پلیس لندن به دلیل تحقیقات اولیه اش در سال ۲۰۰۶ درباره روزنامه نیوز آو د ورلد با انتقادهایی رو به رو شده است.

در سال ۲۰۰۹ پلیس لندن با وجود ادعاهای روزنامه گاردین به این نتیجه رسید که تحقیقات را از سر نگیرد. در ژانویه ۲۰۱۱ پلیس لندن بار دیگر تحقیقات را آغاز کرد. در همان روز، نیوز آو د ورلد ایان ادموندسون، دستیار سردبیر را وقتی که گفته شد ایمیل هایی در ارتباط با شنود تلفن در سیستم های روزنامه پیدا شده، اخراج کرد.

این افراد در جریان تحقیقات تازه پلیس بازداشت یا به قید وثیقه آزاد شده اند: ایان ادمونسون، نویل ترلبک، گزارشگر ارشد نیوز آو د ورلد، جیمز وترآپ، خبرنگار ارشد نیوز آو د ورلد، ترنیا تاراس، روزنامه نگار آزاد، لورا الستون، خبرنگار پرس اسوسییشن، مردی ۳۶ ساله که نامش اعلام نشده، اندی کلسون، ادیتور سابق نیوز آو د ورلد، کلایو گودمن، ادیتور سابق بخش دربار نیوز آو د ورلد، و ربکا بروکز، مدیر عامل سابق شرکت نیوز اینترنشنال.

در ماه ژوئیه افسران پلیس به اعضای کابینه گفتند که نیوز اینترنشنال سعی کرده است که تحقیقات اولیه درباره شنود تلفنی در نیوز آو د ورلد را “ناکام” بگذارد.

همچنین در ماه ژوئیه، سر پل استیونسون، رییس پلیس لندن پس از اینکه انتقادها به او شدت گرفت، استعفا داد. او نیل والیس، یکی از سردبیران سابق نیوز اینترنشنال، را به عنوان مشاور استخدام کرده بود.

وی گفت که ارتباطش با این خبرنگار، ممکن است مانعی بر سر تحقیقات پلیس ایجاد کند.

فردای همان روز جان ییتس، افسر ارشد پلیس لندن در پی افزایش فشارها بر سر شنود غیر قانونی تلفنی در بریتانیا از سمت خود کناره‌گیری کرد. ییتس صلاحیت آقای والیس پیش از استخدام در پلیس لندن را بررسی کرده بود.

شنود تلفنی چه ربطی به پرداخت پول به پلیس دارد؟

منتقدان و قربانیان ماجرای شنود تلفنی، پلیس را متهم می کنند که برای تحقیق اراده کافی ندارد چرا که افسران پلیس بیش از اندازه به این رسانه ها نزدیک بوده اند.

اوایل ژوئیه، نیوز اینترنشنال ایمیل هایی را تحویل داد که گفته می شد مدارکی مبنی بر پرداخت پول به پلیس در ازای اطلاعات بوده است. گفته می شود که آقای کلسون این پرداخت ها را مجاز شمرده است.

سر پل استیونسون گفته که اگر این اتهام که تعدادی از ماموران پلیس به طور غیرقانونی پول دریافت کرده اند، درست باشد، با دادگاه جنایی روبه رو خواهند شد. ربکا بروکس، سردبیر سابق نیوز آو د ورلد، نیز از سمت مدیرعاملی شرکت ‘نیوزاینترنشنال’ استعفا داده است.

دولت بریتانیا در این باره چه کرده است؟

دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا وعده داده است که درباره دو موضوع تحقیقات انجام شود: شنود تلفنی و اخلاقیات در روزنامه نگاری.

روز سه شنبه،۱۹ ژوئیه، روپرت مرداک، جیمز مرداک و ربکا بروکس در برابر اعضای پارلمان بریتانیا حاضر شدند و به سئوالات آنها پاسخ دادند. (در این نشست فردی به روپرت مرداک نزدیک شد و می خواست بشقاب کیکی را به صورت او بزند که توسط اطرافیان و پلیس جلوی این کار گرفته شد)

دولت بریتانیا و دولت پیشین که در اختیار حزب کارگر بود، متهم اند که واکنش آنها در این باره کند بوده است.

پس از ادعاهای گاردین در سال ۲۰۰۹، هیئت تحقیق با مدیران نیوز اینترنشنال، از جمله آقای کلسون، گفت و گو کردند.

در گزارشی که در فوریه ۲۰۱۰ منتشر شد، اعضای هیئت تحقیق، نیوز آو د ورلد را به “غفلت جمعی” متهم کردند؛ ولی اعضای پارلمان هیچ مدرکی دال بر اینکه مدیران این نشریه از شنود غیرقانونی باخبر بوده اند نیافته اند.

واکنش نیوز اینترنشنال به این جنجال ها چه بوده است؟

ربکا بروکس که در زمان شنود غیرقانونی تلفن میلی داولر ادیتور نیوز آو د ورلد بود، از سمت مدیر عاملی نیوز اینترنشنال کناره گیری کرد.

لس هینتون، یکی از مدیران ارشد روپرت مرداک در نیوزکورپوریشن نیز استعفا داده است.

او در سال های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۷ رئیس نیوز اینترنشنال بوده است؛ در همان دوره ای که نیوز آو د ورلد در حال شنود غیرقانونی تلفن بوده است.

روپرت مرداک، غول رسانه‌ای جهان، در یک آگهی یک صفحه‌ای که در شماره‌های روز شنبه، ۱۶ ژوئیه (۲۵ تیر) روزنامه‌های بریتانیا منتشر شد، به دلیل “اشتباهات جدی” عذرخواهی کرد.

نیوز اینترنشنال از تحقیقات استقبال کرده است و گفت که با پلیس همکاری می کند.

سرنوشت اندی کلسون به کجا رسیده است؟

اندی کلسون، مسئول مستعفی امور ارتباطات و رسانه های دیوید کامرون و سردبیر سابق هفته نامه نیوز آو د ورلد بود.

کلسون در زمانی که گودمن و مولکر محکوم شدند، سردبیری این نشریه را بر عهده داشت.

کلسون روز جمعه ۱۷ تیر( ۸ ژوئیه) در ارتباط با ماجرای شنود غیرقانونی تلفنی در بریتانیا و اتهام ارتشا برای ساعاتی بازداشت و سپس با قید وثیقه شد.

بی اسکای بی چه خواهد شد؟

شرکت رسانه ای روپرت مرداک اعلام کرده است که از پیشنهاد خرید کل سهام تلویزیون ماهواره ای “بی اسکای بی” (بریتیش اسکای برودکاستینگ) صرف نظر کرده است.

مسئولان شرکت “نیوز کورپریشن” که صاحب ۳۹ درصد شرکت تلویزیون ماهواره ای بی اسکای بی است، می گویند که پیشبرد این معامله در فضای موجود کاری بسیار دشوار است.

این خبر در شرایطی از سوی مسئولان این شرکت بزرگ رسانه ای اعلام شد که مجلس عوام پارلمان بریتانیا خود را برای رای گیری جهت درخواست از روپرت مرداک درباره انصراف از خرید شرکت “بی اسکای بی” آماده می کرد.

پس از آنکه رسوایی شنود پیام های تلفنی توسط خبرنگاران یکی از روزنامه های وابسته به شرکت آقای مرداک بار دیگر در بریتانیا در مرکز توجه عمومی قرار گرفت، ماجرای خرید کل سهام شرکت بریتانیایی “بی اسکای بی” توسط روپرت مرداک به بحثی حساسیت برانگیز در مجامع سیاسی بریتانیا تبدیل شد.

اد میلیبند، رهبر حزب کارگر این خبر را “یک پیروزی برای مردم بریتانیا” دانست که به گفته او از شنیدن خبرهای شنود پیام های تلفنی و “بی مسئولیتی” مسئولان روزنامه نیوز اینترنشنال “منزجر” شده بودند.

رابرت پستون، خبرنگار اقتصادی بی بی سی در مورد تصمیم جدید این غول رسانه ای جهان می گوید: “این بزرگترین طرح سرمایه گذاری برای شرکت نیوز کورپریشن بود. در واقع طرح خرید بی اسکای بی بزرگترین سرمایه گذاری بود که تا کنون نیوز کورپریشن قصد انجام آن را داشت”.

خبرنگار اقتصادی بی بی سی افزود که اکنون باید منتظر بود تا ابعاد خساراتی که این مساله به شرکت نیوز کورپریشن وارد خواهد کرد مشخص شود.