تعقیبِ سایه به سایه… به سوی دولت اقلیت؟
پوشش دادن انتخابات از کابوس‌های دائمی روزنامه‌نگاران کانادایی است. بخصوص در این کشور که نظام فدرال از یک سو و تشتت دائمی احزاب از سوی دیگر باعث می‌شود همیشه تا سرمان را بلند می‌کنیم انتخاباتی در حال برگزاری باشد. اما یکی دو ماه پیش، با پیروزی اکثریتی محافظه‌کاران در انتخابات فدرال و پیشتازی محافظه‌کاران در نظرسنجی‌های انتخابات انتاریو، به شوخی به همکارانم می‌گفتم احتمالا تا سه چهار سالی از شرِ انتخابات راحت شده‌ایم.
آخرین نظرسنجی‌ها اما نشان می‌دهد که شاید قضیه دقیقاً برعکس باشد.
پیشتازی محافظه‌کاران در نظرسنجی‌ها به سرعت از میان رفته و در حالی که ان دی پی به دستاوردهای مهمی رسیده است، این لیبرال‌ها هستند که سایه به سایه محافظه‌کاران را تعقیب کرده و به نظر می‌آید از آن‌ها جلو هم زده‌اند.
شرکت فوروم ریسرچ هفته‌ی گذشته با نظرسنجی تمام و کمالی از ۴۰۷۵۰ نفر (از بزرگترین نظرسنجی‌های تاریخ سیاسی کانادا) برای اولین بار لیبرال‌ها را در صدر قرار داد… اما با تنها ۱۰۷ رای اختلاف. به حساب این نظرسنجی، لیبرال‌ها و محافظه‌کاران هر دو با ۳۵ درصد حمایت در رقابت سایه به سایه با یکدیگر قرار دارند و حزب نیودموکرات به رهبری آندریا هروات با ۲۳ درصد آن‌ها را تعقیب می‌کند. حزب سبز با ۵ درصد از هیچ اقبال جدی برای ورود به مجلس برخوردار نیست.
وسعت این نظرسنجی تا جایی بوده است که نتایج تک تک حوزه‌ها را نیز پیش‌بینی کرده است. با حساب این آمار، هر دو حزب ۴۷ کرسی کسب خواهند کرد و ان دی پی با سه کرسی افزایش به تنها ۱۳ کرسی می‌رسد. اما باید در نظر داشت که نتایج ۲۸ حوزه بسیار نزدیک و در محدوده‌ی خطای آماری بوده است.
با این وجود، احتمال بسیاری دارد که برای اولین بار در ۲۶ سال گذشته هیچ یک از احزاب موفق به کسب اکثریت کرسی‌ها نشود. در این صورت دو سناریو ممکن خواهد بود: یا حزبی که بیشترین رای و کرسی را در اختیار دارد، دولت اقلیتی تشکیل می‌دهد که هر لحظه امکان سقوطش هست و یا ان دی پی تصمیم می‌گیرد با یکی از دو حزب دیگر (احتمالا حزب لیبرال) ائتلاف کند و دولت ائتلافی تشکیل دهد. گزینه‌ی دیگر البته حمایت ان دی پی از یکی از دو حزب بدون تشکیل دولت ائتلافی (یعنی بدون ورود اعضای ان دی پی به کابینه) است.
این سناریوی آخری دقیقا همان اتفاقی است که در سال ۱۹۸۵ افتاد. در آن سال ان دی پی، به رهبری باب ری، از لیبرال‌ها،که بیشترین کرسی‌ها را داشتند اما اکثریت نداشتند، حمایت کرد تا به ۴۲ سال حکومت بی‌وقفه‌ی محافظه‌کاران در این استان خاتمه داده شود.
اما در تاریخ این استان (و در تاریخ بیشتر بخش‌های کشور، به غیر از استان غربی ساسکاچوان) ان دی پی هرگز وارد دولت ائتلافی با لیبرال‌ها نشده است.
کارشناسان در واکنش به نتیجه‌ی نظرسنجی گفته‌اند که از میان رفتن پیشتازی محافظه‌کاران و پیشروی جدید لیبرال‌ها بیشتر از این‌که به سقوط رای آن‌ها مربوط باشد به عدم پیشرفت ان دی پی مربوط است.
لورن بازینوف، رئیس شرکت فوروم، با اشاره به این واقعیت، از عملکرد ضعیف رهبر جدید ان دی پی گفت که هنوز نتوانسته نام خودش را مطرح کند:”آندریا هروات بین دو نفر دیگر گم شده و نتوانسته تاثیر ایجاد کند.”
بازینوف در گفتگو با تورنتو استار اضافه کرد که هر کدام از احزاب در بعضی مناطق مشخص ضعیف هستند: محافظه‌کاران به استراتژی شهری و یا حداقل استراتژی کسب کرسی در تورنتوی بزرگ احتیاج دارند. آن‌ها از سال ۱۹۹۹ تا به حال یک کرسی هم در تورنتو نداشته‌اند و بر خلاف انتخابات فدرال در ماه مه، بعید به نظر می‌رسد این بار در منطقه‌ی ۹۰۵ توفیق چشمگیری داشته باشند (بخصوص در شهری مثل میسیساگا که از نقاط قوت محافظه‌کارانِ فدرال شده است، اما در سطح استانی همچنان قرمز رنگ به نظر می‌رسد.)
از طرف دیگر اما لیبرال‌ها نیز نیاز به استراتژی روستایی دارند و احتمال دارد پیغام پوپولیستی هوداک در خیلی جاها رای روستایی‌ها را به سوی آن‌ها بکشاند.
از مناطق ایرانی‌نشین چه خبر؟
با وجود وسعت و گستردگی نظرسنجی شرکت رفورم ریسرچ دلایل زیادی هست که به سقم و صحتِ نتایجی که راجع به حوزه‌های مشخص داده شک کنیم. (مثلا پیروزی لیبرال‌ها در پارکدیل- های پارک پیش‌بینی شده که با وجود نماینده‌ای به قدرتِ شری دی‌نوای نیودموکرات بعید به نظر می‌رسد. یا شکست لیبرال‌ها در سنت کاترین پیش‌بینی شده که از سال ۱۹۷۷ قرمزرنگ بوده است.)
با این وجود حدس زدیم که حتما بدتان نخواهد آمد نگاهی به نتایج احتمالی بعضی حوزه‌های ایرانی نشین داشته باشید، البته به اضافه‌ی تحلیل‌های ما.
از بالا به پایین به ترتیب کاندیداهای لیبرال و محافظه کار مناطق ریچموندهیل،ویلو دیل (نقر وسط از ان دی پی)، یورک سنتر و تورن هیل ،
ریچموند هیل
در ریچموند هیل، رضا مریدی نماینده‌ی محبوبی است که بخصوص روی حمایت و فعالیت ده‌ها ایرانی که به یاری‌اش شتافته‌اند حساب می‌کند. طبق نظرسنجی او با ۷/۳۸ درصد آرا پیشتاز است و ۶/۲ درصد از رقیب محافظه‌کار خود جلوتر است.
تورن هیل
در این یکی از یهودی‌نشین‌ترین حوزه‌های کل کشور چند سالی است که لیبرال‌ها و محافظه‌کاران هر دو، هم در سطح فدرال و هم در سطح استانی، نامزدهای یهودی روانه‌ی کار می‌کنند و مسائل مربوط به یهودیان و اسرائیل را به یکی از مسائل اصلی انتخابات بدل می‌کنند.
پیتر شرمنِ یهودی در انتخاباتِ گذشته (در سال ۲۰۰۷) با تاکید بر برنامه‌ی محافظه‌کاران برای اعطای بودجه به مدارس مذهبی (از جمله یهودی) انتخاب شد و از آن پس سعی کرده به هرگونه انتقاد از اسرائیل به عنوان یهودی‌ستیزی حمله کند. لیبرال‌ها، که در سطح فدرال نتوانسته‌اند پیتر کنت را از این حوزه بیرون کنند، امسال نامزدی بسیار قوی در مقابل شرمن قرار داده‌اند: برنی فاربر، مدیر سابق کنگره یهودیان کانادا که به فعالیت‌های اجتماعی خود معروف است.
در نتیجه رقابت در این حوزه بسیار حساس است.
در نظرسنجی شرمن با ۱/۴۱ درصد آرا کمتر از یک درصد از رقیب لیبرال خود پیش بود.
یورک سنتر
این یکی از آن حوزه‌هایی است که نتیجه‌ی نظرسنجی در آن نشان می‌دهد لیبرال‌ها باید از پسرعموهای فدرال خود درس بگیرند و نگران نتایج انتخابات در حوزه‌های همیشگی‌شان باشند.
نماینده‌ی لیبرال یورک سنتر، مانته کوئینتر از سال ۱۹۸۵ این حوزه را در مجلس نمایندگی کرده و در دولت پیترسون در دهه‌ی ۸۰ وزیر بود.
اما محافظه‌کاران همان دعوای یهودیت را به این‌جا نیز کشانده‌اند تا شاید بتوانند همان‌طور که در انتخابات فدرال این حوزه را از کن درایدن ربودند، این‌بار نیز پیروز شوند. کاندیدای محافظه‌کاران در این انتخابات کسی نیست جز مایکل ماستین، مدیر روابط دولتی سازمان بنای برتِ کانادا (از سازمان‌های قدیمی جامعه‌ی یهودیان).
به گفته‌ی نظرسنجی فاصله‌ی این دو کمتر از نیم درصد است، یعنی لیبرال‌ها ۳/۴۰ درصد و محافظه‌کاران ۴۰ درصد رای دارند.
ویلودیل
به نظر نمی‌رسد دیوید زیمر، نماینده‌ی لیبرال،مشکل خاصی برای حفظ این حوزه داشته باشد. زیمر از سال ۲۰۰۳ که دیوید یانگ، نماینده‌ی وقتِ محافظه‌کار را شکست داد، این حوزه را در کوئینزپارک نمایندگی کرده است. طبق نظرسنجی او با ۵/۴۵ درصد آرا نزدیک به ۲۰ درصد از رقیب محافظه‌کار خود پیش است.
اسکاربورو
این شرقی‌ترین منطقه‌ی تورنتو که خود شامل شش حوزه‌ی انتخاباتی است در سال‌های اخیر همیشه لیبرال بوده است. اما در انتخابات فدرالِ ماه مه، ان دی پی موفق شد با کمپین‌های فوق‌العاده‌ی خود در اسکاربورو-روژ ریور و اسکاربورو- جنوب غربی دو حوزه‌ی آن‌را نارنجی‌رنگ کند.
این‌بار، البته اگر حرف نظرسنجی را باور کنیم، احتمال بالایی دارد که لیبرال‌ها، که هر شش کرسی را در کوئینزپارک در اختیار دارند، موفق به حفظ تمام آن‌ها شوند. طبق نظرسنجی آن‌ها در تمام حوزه‌ها به جز یکی با نزدیکِ ۲۰ درصد از رقبای خود پیشتاز هستند. آن یک استثنا هم “پیکرینگ-اسکاربوروی شرق” است که نماینده‌ی لیبرال آن، وین آرتورز، بازنشسته شده و تریسی مک‌چارلزِ ناشناخته به جای او نامزدِ لیبرال‌ها شده است. در این حوزه، محافظه‌کاران با کمتر از ۵ درصد رقبای لیبرال خود را دنبال می‌کنند.
در حوزه‌ی “اسکاربورو-روژ ریور” که در انتخابات فدرال ماه مه، راتیکا سیتساباسیان، نامزد ان دی پی، موفق شد به پیروزی قاطعی در آن دست پیدا کند، نیتان شان،که مثل راتیکا، تامیل‌تبار و از متحدین او است، کمپینی قوی برای ان دی پی به پا کرده است. نیتان اما در مقابل باس بالکایسونِ لیبرال قرار گرفته که شش سال است در مجلس است و پیش از آن نیز سال‌ها نماینده‌ی شورای شهر بوده است. بالکایسونِ هندی‌تبار متولد ترینیداد و توباگو است. واقعیتی که برای این حوزه که آسیای جنوبی‌تبارها و سایر اقلیت‌های مشهود در آن نقش بازی می‌کند، حائز اهمیت است.
در نظرسنجی می‌بینیم که بالکایسون با ۹/۴۵ درصد پیشتاز است اما نیتان شان با بیش از ۲۷ درصد آرا از موقعیت قدرتمندی برخوردار است.
