امیدواریم هفتهی گذشته گزارش ما از جشنوارهی تورنتو را خوانده باشید و تا زمان خواندن این مطلب دیگر حسابی آمادهی زدن به دل جشنواره باشید..
شهروند ۱۲۴۵ پنجشنبه ۳ سپتامبر ۲۰۰۹
بهترینهای هالیوود…
و سینمای جهان از ایسلند تا قزاقستان!
امیدواریم هفتهی گذشته گزارش ما از جشنوارهی تورنتو را خوانده باشید و تا زمان خواندن این مطلب دیگر حسابی آمادهی زدن به دل جشنواره باشید. این هفته هم مصاحبهای از مایکل مور، از ستارههای جشنوارهی امسال، را برایتان ترجمه کردیم و هم به برنامههای مختلف جشنواره و بعضی فیلمها که میگویند نباید از دستشان داد اشاره میکنیم.
اول باید بدانید که بیش از ۳۰۰ فیلم در جشنواره امسال حضور دارند و امکان شیرجه زدن در فهرست تمام این فیلمها و پیدا کردن آن چیزهایی که دوست دارید وجود ندارد، پس مدیران جشنواره برای راحتتر کردن کار ما و شما معمولا فیلمها را به برنامههای مختلف تقسیم میکنند و امسال نیز ۱۸ برنامه در جشنواره تورنتو عرضه میشود.
ما هم بدون اینکه بیشتر از این معطلتان نگاه داریم یک راست میرویم سراغ معرفی برنامههای امسال و چند تا از بهترین فیلمهای هر برنامه:
اول کانادا (Canada First ):
راستش را بخواهید صنعت سینمای کانادا آنقدرها هم پربار نیست و احتمالا مهمترین افتخار سینماییاش همین جشنواره تورنتو است. اما بالاخره این جشنواره دارد در خاک کانادا برگزار میشود و باید سینمای کانادا هم نقشی در آن داشته باشد! “اول کانادا” قرار است جستجویی در همین استعدادهای سینمایی این کشور باشد و بیشتر هم به کارگردانان فیلم اولی و نوظهور میپردازد. تمام کارگردانان این بخش برای اولین بار به جشنواره میآیند.
شهر به شهر (City to City )
این برنامه برای اولین بار، با حمایت مالی دولت کانادا، به جشنواره میآید و قرار است هر سال یک شهر را انتخاب کند و به فیلمهای مختلف مستند و داستانی راجع به آن شهر خاص بپردازد. شهر انتخابی امسال…. تل آویو، پایتخت زیبای اسرائیل.
گفتگوها: حرف زدن با فیلمها (Dialogues: Talking with Pictures)
اگر دوست دارید فیلمهای قدیمی و کلاسیک ببینید این بهترین شانس شما است. در این بخش چند تا از کارگردانان و هنرمندان مشهور، فیلمهایی از تاریخ سینما که تاثیر بسیاری بر آنها گذاشته را انتخاب میکنند و به معرفی آنها میپردازند.
آنچه نباید از دست داد:
“شیخ سفیدِ” فلینی (۱۹۵۲)، به معرفی نیل جوردن، کارگردان ایرلندی
Neil Jordan introduces: Lo sceicco bianco
The White Sheik
تصویرهای آینده (Future Projections):
اسپانسور این برنامه شهرداری تورنتو است و بنابراین تعجبی نیست که محدود به فیلم نمیشود و انواع آثار هنری را که در سراسر شهر پراکنده شدهاند شامل میشود. از جمله کارهای جالب این بخش آخرین ادا و اطوارهای خانم ایزابلا روسلینی است که به نام “پورنوی سبز” (Green Porno) در قالب فیلم و آثار دیگر عرضه شده است.
استادان (Masters)
در جشنوارههای سینمایی معمولا کلی صحبت جوان و جوانگرایی و فیلم اولیها و غیره میشود، اما این بخش متعلق به استادانی است که کارشان را از قبل میشناسیم و به آن اعتماد داریم و وقتی بلیت مىخریم مطمئنیم که میخواهیم آخرین شاهکارشان را ببینیم.
ـ ضدمسیح (Antichrist) ساخت کارگردان همیشه جنجالی، لارس فون تریه، و محصول مشترک دانمارک، سوئد، فرانسه و ایتالیا. این فیلم سال قبل در کن نمایش داده شد و داد و فغانهای زیادی را بلند کرد حالا برای اولین بار به آمریکای شمالی میآید.
ـ روبان سفید (White Ribbon): این ساختهی مایکل هانکه که نخل طلا را از کن ربود برای اولین بار به آمریکای شمالی میآید تا از جلوههای جشنوارهی امسال باشد. داستان این فیلم در شمال پروتستانمذهب آلمان در آستانهی جنگ جهانی اول میگذرد.
ـ از دیگر استادان این بخش: هیروکازو کوریدای ژاپنی، آموس گیتای اسرائیلی، برنارد اموندِ کبکی، مانوئل ده اولیویرای پرتغالی، مارگ
ارت فون تروتای آلمانی و …
از دنیا تا نگاتیو (Real to Reel)
در این بخش فیلمهای غیرداستانی از سراسر جهان را میبینید که محدود به مستند نمیشوند و مثلا میتوانید شاهد سینماهای حقیقتگرا یا مستند داستانی هم باشید.
آنچه نباید از دست داد:
ـ بسیجی (Bassidji) ساخته مهران تمدن. عجیب نیست که داغترین مستند امسال فیلمی راجع به ایران باشد.
برشهای کوتاه کانادایی (Short Cuts Canada)
در این بخش آخرین دستاوردهای فیلم کوتاههای کانادا به نمایش گذاشته میشود. تمام فیلمهای این بخش زیر پنجاه دقیقه هستند. قرار است بخشی از فیلمها را به صورت رایگان روی اینترنت هم بگذارند.
بخش خانوادگی (Sprocketz Family Zone)
اگر فکر کرده اید جشنواره تورنتو فقط مال پدر و مادرهاست سخت در اشتباه هستید! در این بخش چند تا از بهترینهای سینمای کودکان جهان به تورنتو میآیند از داستانی تا مستند تا انیمیشن.
چشماندازها (Visions)
اگر بخواهیم این بخش را در یک کلمه خلاصه کنیم باید بگوییم: ابتکار. در اینجا، هم کارگردانان فیلماولی را میبینید و هم کارگردانان کارکشته، اما وجه مشترک فیلمهای این بخش این است که همه سعی به فراتر بردن مرزهای سینمای معاصر دارند. اگر دوست دارید ببینید درکتان از بستر اصلی سینما به چالش کشیده شود و تکنیکهای تجربی جدیدی را ببینید، همینجا جای شماست.
میدان یانگ و دانداس (Yonge & Dundas Square)
لابد انتظار نداشتید این میدان را هم به عنوان یک برنامهی مجزا بیاوریم اما واقعیت این است که قلب جشنواره امسال با قلب شهر میزند و این میدان مرکز اصلی همه اتفاقات است. تمام تورنتوییها دعوتند که بدون پرداخت یک سنت در برنامههای مفصل و رایگان میدان دانداس شرکت کنند.
در طول جشنواره اینجا همیشه خبری هست. درست تا آخرین روز جشنواره، شنبه ۱۹ سپتامبر که در ساعت ۹ شب مهمانی پایان کار همینجا برگزار میشود.
صندوق باز کانادا (Canadian Open Vault)
در این بخش قرار است آن گنجینههای کهن از سینمای کانادا نمایش داده شوند که به تازگی ترمیم و آمادهی نمایش شدهاند. امسال ۲ فیلم در این بخش حضور دارند.
سینمای معاصر جهان (Contemporary World Cinema)
این یکی از آن بخشهایی است که برای خیلیها محبوبترین بخش جشنواره به حساب میآید. به هرحال فیلمهای هالیوودی را هر چقدر هم مشتاق دیدنشان باشید میتوان چند ماه بعد در سینما دید (بعضیها اصلا به طور همزمان اکران شدهاند). اما در این بخش این فرصت را دارید با دریچهای از بهترین های سینمای سراسر جهان مواجه شوید که فرصت دیدنشان، حداقل روی پرده، کمتر نصیب میشود. امسال هم بهترینهای سینمای جهان از ویتنام تا ایسلند و از قزاقستان تا شیلی به جشنواره آمدهاند.
آنچه نباید از دست داد:
ـ حیران (Herian) ساختهی شالیزه عارفپور. با شرکت باران کوثری.
ـ شناور (Adrift) ساختهی بوی تاک چوین، محصول ویتنام. این فیلم به ماجراجوییها و کاوشهای جنسی زوجی جوان در هانوی میپردازد. این تم در کنار محافظهکاری حاکم بر جامعه ویتنام باید فیلمی دیدنی ساخته باشد.
ـ آن سوی دایره (Beyond the Circle) از بنگلادش
ـ شاهزاده اشکها (Prince of Tears) از تایوان.
ـ جستجو (Search). فیلمی به زبان تبتی.
ـ همان ولی متفاوت (Same Same But Different). از آلمان. راجع به پسری آلمانی که عاشق دختری کامبوجی میشود.
ـ دختری از اسلوونی (Sloveninan Girl) محصول مشترک آلمان، کرواسی، صربستان و اسلوونی راجع به تنفروشی اهل اسلوونی که منتقدان او را “فرشتهای از بهشت” خواندهاند.
کشف (Discovery)
این بخش را در واقع به نوعی باید زیرمجموعه بخش قبل به حساب آورد چرا که در آن فیلمهای کارگردانان جوان و نوظهور از سراسر جهان نمایش داده میشود. مدیران جشنواره با شما شرط میبندند که کارگردانان این بخش روزی به مشهورترینهای حرفهی خود بدل میشوند.
آنچه نباید از دست داد:
ـ حراج تهران من، گراناز موسوی (My Tehran For Sale): هفتهی قبل از گراناز و فیلمش گفتیم. در اینجا یادآوری میکنیم که فیلم او در این بخش نمایش داده میشود.
نمایشهای ضیافتی (Gala Presentations)
در این بخش فیلمهایی هستند که قرار است در تالار روی تامسون و به همراه سور و سات و ضیافت نمایش داده شوند. بنابراین میتوانید حدس بزنید که بعضی از بهترینهای کانادا و جهان همینجا نمایش داده میشوند.
مستقلها (Mavericks)
از وقتی سارا پیلن به این کلمه (Maverick) گند زد استفاده کردن آن به صورت مثبت انصافاً جرات میخواهد. در این بخش از جشنواره قرار است بعضی از کله گندههای صنعت سینما برایتان از راز موفقیتشان بگویند.
جنون نیمهشب (Midnight Madness)
جشنواره تورنتو را به هیچوجه نمیتوان جشنوارهای جاسنگین و کت و شلواری جا زد. این جشنواره مالِ عاشقان سینما است که با شلوار جین و هر چه دم دستشان برسد در صف فیلمهایشان میایستند و عشقشان سینما است و بس. این بخش هم قرار است قلب تپندهی این شور جوانیِ فستیوال باشد. خلاصهاش را بگوییم فیلمهای این بخش همه چیز هستند مگر کلیشهای و جشنوارهای!
آنچه نباید از دست داد:
ـ بدن جنیفر (Jennifer’s Body): این از آن فیلمهای نوجوانانه است که احتمالا هیچ پدر و مادری دوست ندارد دختر و پسرِ نوجوانش آن را تماشا کنند! “بدن جنیفر” بازگشتی به ژانر فیلمهای ترسناک است که موضوع آن نوجوانان در سن بلوغ هستند. از نویسندهی این فیلم قبلا “جونو” را دیده بودیم و این فیلم ظاهرا دقیقا نقطه متضاد “جونو” است. میگویند مگان فاکس به نقش جنیفر یکی از داغترین ستارههای امسال است و حول این فیلم کارزاری علیه فشارهایی که دبیرستان روی بچههای سن بلوغ میگذارد آغاز کرده است و بخصوص به دخترهای نوجوان شعار میدهد که: “خودتان باشید!”
نمایشهای ویژه (Special Presentations)
اگر به جشنواره آمدهاید تا هر چه سریعتر معروفترین فیلمها و معروفترین ستارگان و معروفترین کارگردانان را ببینید، باید در همین بخش دنبالشان بگردید.
آنچه نباید از دست داد:
ـ زنان بدون مردان، شیرین نشاط (Women without men): هفته قبل از فیلم خانم نشاط برایتان گفتیم. تعجبی ندارد که اولین فیلم سینمایی آرتیست مشهور ایرانی در این بخش ویژه نمایش داده میشود.
ـ آقای هیچکس (Mr. Nobody) محصول مشترک فرانسه، آلمان، بلژیک و کانادای خودمان است که در تورنتو اولین نمایشش در آمریکای شمالی را تجربه میکند. داستان فیلم در سال ۲۰۹۲ میگذرد که در آن انسانها توانستهاند به عمر جاودان دست پیدا کنند اما قهرمان فیلم نموی ۱۲۰ ساله، آخرین انسان فانی، است.
ـ جاسوس (Informant!) شما که نمیخواهید آخرین ساختهی استیون سودربرگ را از دست بدهید، مگر نه؟ میگویند در این فیلم این نابغهی هالیوودی دو طرف مغزش را بالاخره پیوند زده و داستان فیلم هم درام سودربرگی است و هم بازیهای مخصوص او را دارد.
ـ آغوشهای شکسته (Broken Embraces) این آخرین ساختهی پدرو آلمودووار، نابغهی مسلم سینمای اسپانیا است. اتفاقا میگویند آلمودووار هم مثل سودربرگ در این فیلم به تعادلی رسیده و شیرینکاریهای فیلمهای اولش را به شیوهی بالغتر فیلمهای اخیرش پیوند زده است. من که حاضر نیستم به هیچ قیمتی دیدن این فیلم را از دست بدهم، شما را نمی دانم!
ـ سرمایهداری: داستان عاشقانه (Capitalism: Love Story) این فیلم مایکل مور که به اندازه کافی راجع به آن برایتان گفتهایم هم در این بخش به نمایش در میآید.
پیشتاز (Vanguard)
این در واقع همان آوانگارد است منتهی به معادل انگلیسی آن. در این بخش کارِ کارگردانانی را میبینید که از امثال خود جلو میزنند و مرزهای گفتمان اجتماعی را در مىنوردند.
طول موجها (Wavelenghts):
این نهمین سال است که این بخش با حمایت شورای هنر انتاریو به جشنواره تورنتو میآید. این بخش هم از آن بخشهایی است که مستقیما سینمایی نیست و در واقع جایی است برای بهترینهای هنر ویدئویی تجربی در کانادا و جهان تا آخرین کارهای خود را به نمایش بگذارند.
۳۴امین جشنوارهی فیلم تورنتو از نگاه آمار و ارقام:
تعداد فیلمها: ۳۳۵ ۲۷۱ فیلم بلند، ۶۴ فیلم کوتاه (از میان ۲۱۰۰ فیلم بینالمللی و ۹۰۰ فیلم کانادایی که تقاضای شرکت کردند).
اولین نمایش فیلم در جهان: ۹۵ فیلم اولین نمایش جهانی بیرون کشور سازنده: ۳۹ فیلم اولین نمایش در آمریکای شمالی: ۱۰۸ فیلم (۷۲ درصد فیلمهای بلندِ جشنواره، اولین نمایش خود در جهان یا آمریکای شمالی را در تورنتو خواهند داشت). ۶۴ کشور ۷۱ کارگردان فیلم اولی تعداد پردههای کل جشنواره: ۳۲ پرده تعداد برنامههای جشنواره: ۱۸ ۲۵۷۹۱ دقیقه فیلم در مجموع بلندترین فیلم: ۱۹۲ دقیقه کوتاهترین فیلم: ۱ دقیقه فیلمهای بلند کانادایی: ۲۹ (که ۱۷ تای آنها برای اولین بار به نمایش در میآیند). فیلمهای کوتاه کانادایی: ۴۴ تعداد تخمینی تماشاگران جشنواره امسال: بیش از ۴۷۰ هزار نفر مهمترین فرق جشنوارهی تورنتو با سایر جشنوارهها: عدم اعطای جوایز توسط هیئت داوران (تماشاگران یک فیلم محبوب خود را انتخاب میکنند) (سال قبل: میلیونرِ زاغهنشین). |
ساعتهای نمایش چهار فیلم ایرانی:
بسیجی
ساختهی مهرداد تمدن
پنجشنبه ۱۷ سپتامبر – ساعت ۶:۳۰ بعدازظهر
به طور همزمان در سالنهای ۴ و ۵ سینمای AMC – میدان یانگ و دانداس (Yonge & Dundas Square)
جمعه ۱۸ سپتامبر – ساعت ۳:۱۵ بعدازظهر
سالن ۴ سینمای AMC
زنان بدون مردان
ساختهی شیرین نشاط
جمعه ۱۱ سپتامبر – ساعت ۱۲ ظهر
سینمای رایرسون – پلاک ۴۳ خیابان جرارد شرقی (۴۳ Gerard Street East) (یانگ و جرارد)
شنبه ۱۲ سپتامبر – ۳:۱۵ بعدازظهر
سالن ۴ سینمای اسکوشیابانک – پلاک ۲۵۹ خیابان ریچموند غربی (۲۵۹ Richmond Street West)
شنبه ۱۹ سپتامبر – ۹:۱۵ صبح
سالن ۴ سینمای اسکوشیابانک
حیران
ساختهی شالیزه عارفپور
سهشنبه ۱۵ سپتامبر – ۶:۱۵ بعدازظهر
سالن ۲ سینمای اسکوشیابانک
چهارشنبه ۱۶ سپتامبر – ۹ صبح
سالن ۱ سینمای وارسیتی – پلاک ۵۵ خیابان بلور غربی (۵۵ Bloor Street West)، طبقه دوم
جمعه ۱۸ سپتامبر – ساعت ۳:۳۰ بعدازظهر
سالن ۴ سینمای وارسیتی
حراج تهران من
ساختهی گراناز موسوی
شنبه ۱۲ سپتامبر – ۱۱:۴۵ صبح
سالن ۷ سینمای AMC
پنجشنبه ۱۷ سپتامبر – ۳:۳۰ بعدازظهر
سالن ۷ سینمای AMC
شنبه ۱۹ سپتامبر – سالن ۱۲:۱۵ بعدازظهر
سالن ۲ سینمای AMC