شهروند ۱۲۶۷ ـ پنجشنبه ۴ فوریه ۲۰۱۰
مصاحبه با آرام بیات، مدیر هنری گروه رقص “خورشید خانوم”
دیگر همه میدانند که در تورنتوی بزرگ میتوان طعم هر ملتی و کشوری را چشید و تعجبی نیست که ریچموند هیل این هفته میزبان رقص سنتی بختیاری است؛ رقصی که به جرات میتوان گفت دیدن اجرای آن در ایران به شکل کامل احتمالا ممکن نیست. داستان زنی که چهره اصلی این رقص است همانقدر که رقص او دیدنی است، شنیدنی است.
انقلاب بهمن که روی داد، آرام بیات چند ماه بود که از رشته رقصهای ملی و محلی ایران فارغالتحصیل شده بود. بقیه داستان زندگی او را می توان حدس زد. امروز که ۳۰ سال از آن سالها گذشته است. او، که امروز طراح رقص و مدیر هنری گروهی بسیار موفق است، هرگز نتوانسته رقص هایش را در ایران اجرا کند.
اما این آرام را متوقف نکرد.
پس از سالهای زندگی سخت در ایران او نیز مثل بسیاری دیگر عازم خارج کشور شد. او در می ۱۹۸۸ پس از حدود یک سال اقامت در اروپا به مونترالِ کبک رسید و از آن زمان تا کنون در این شهر زندگی میکند.
آرام هنوز در مونترال جاگیر نشده بود که دنبال شروع کلاسهای رقص رفت و در سپتامبر همان سال کار را آغاز کرد. او در مصاحبه با شهروند میگوید: “از پیش از خارج آمدن در ذهن داشتم که به بچه های ایرانی رقص یاد بدهم تا این رقصها که ۳۰ سال است در ایران ممنوع شده از بین نرود”.
آرام تعریف میکند که نه تنها به بچه های ایرانی رقص یاد داده، بلکه بسیاری از رقاصان حرفه ای کانادایی با پیشینه های مختلف هم وصف کار او را می شنوند و به گروه او اضافه می شوند. آرام به شوخی آنها را “شرق زده” می نامد و میگوید که امروز بیشتر اعضای گروه او کاناداییهایی با زمینه های قومی مختلف از “مکزیکی تا هندی” هستند. “ایرانیها در اینجا هنوز کمتر به رقص به عنوان رشته ای حرفه ای نگاه میکنند”.
این احساسی دوگانه در او ایجاد کرده. آرام هم خوشحال است که “هنر مرز ندارد” و همگان از رقص های محلی ایرانی لذت میبرند و هم از طرف دیگر دوست دارد ایرانیهای بیشتری با این رقصها آشنا شوند و به اجرای آنها بپردازند. او میگوید: “اینروزها خیلی صحبت از یکپارچگی ملی و وحدت اقوام و … میشود. اما اگر ما قرار است هدف مشترک داشته باشیم و همدیگر را دوست داشته باشیم باید اول همدیگر را بشناسیم و برای این کار باید فرهنگ، شیوه زندگی و هنر همدیگر را بشناسیم. این هنر است که میتواند بین آدمها ارتباط به وجود بیاورد”.
رقصی که شنبه ی این هفته به سالن هنرهای نمایشی ریچموند هیل می آید “بی بی باف” نام دارد و روی قالی بختیاری انجام میشود. سابقه این رقص به وقتی برمیگردد که در سال ۲۰۰۶ دانشکده مردم شناسیِ دانشگاه راچستر نیویورک از خانم بیات خواست رقصی مرتبط با فرشهای بختیاری طراحی کند. آرام میگوید:”من گفتم بهتر است روند بافتن فرش هم در این رقص باشد و آنها هم بسیار خوشحال شدند و استقبال کردند”. “بی بی باف” قبلا علاوه بر راچسترِ نیویورک در مونترال هم اجرا شده است و این هفته برای اولین بار به تورنتو می آید.
آرام میگوید دوست دارد ایرانیان بسیاری را در سالن ببیند و بخصوص بختیاری ها را.
او البته خواسته خاصی هم از آنها دارد: “امیدوارم بختیاریها سالن ما را پر کنند و لباس محلیشان را بپوشند و لباسهای محلی دیگر را هم ببینیم. این سنتهایی است که جا انداختنشان خوب است. چون ایران باغی است پر از گلهای زیبای رنگین”.
برای رنگین کردن سالن هنرهای نمایشی ریچموند هیل، روز شنبه ۶ فوریه ساعت ۷:۳۰ بعدازظهر میتوانید به تماشای “بی بی باف” بروید. علاوه بر رقص، فیلم مستندی از شاهین منشیپور در مورد هنر و صنعت فرشهای دستباف ایلات بختیاری هم نمایش داده میشود.
سالن هنرهای نمایشی ریچموند هیل واقع در شماره ۱۰۲۶۸ خیابان یانگ است. بلیتهای نمایش را میتوانید از کتابفروشی پگاه یا سرای بامداد تهیه کنید. بلیت پیشفروش ۳۳ دلار (۲۵ دلار برای سالمندان و دانشجویان) است و بلیت دم در، ۳۵ دلار.