قطعا بارها در اولین صفحه هر نشریه داخلی و خارجی با این جمله معروف برخورد کرده اید که “مسئولیت مطالب ارائه شده در این نشریه منحصرا به عهده نویسنده می باشد و هیچ مسئولیتی متوجه این نشریه نخواهد بود.” درج این مطلب توسط بخش حقوقی هر نهاد اقتصادی ـ مطبوعاتی پیشنهاد شده تا فقط قسمتی از صدمات احتمالی در خصوص شکایات و تحت تعقیب قانونی قرارگرفتن مصون باشند ولی بواقع آیا با درج این جمله چیزی از مسئولیت های قانونی رسانه (مجله ـ تلویزیون ـ رادیو ـ مقالات اینترنتی) کم خواهد شد. در یک کلام خیر! به همین جهت هم هست که همه نشریات دارای بیمه مسئولیت حرفه ای هستند و در موقعی که شخص حقیقی یا حقوقی از ایشان برای نشر اکاذیب یا جریحه دار شدن احساسات شخصی یا خدشه دار شدن نام نیک شرکتی شکایت می کنند با اتکاء به آن بیمه نامه قادرند از خود در دادگاه دفاع کرده و از صدمات مالی که در بعضی مواقع بسیار هم زیاد است، جلوگیری نمایند.
اصل بسیار جالبی در قانون مسئولیت نهاده شده که فرد زیان دیده قادر است به طور همزمان در خصوص یک مورد مشابه هم از نویسنده و هم از رسانه مربوطه شکایت کرده و مراحل قانونی را به طور موازی به جلو ببرد.
به این مسئولیت در قانون بهتان ـ افترا ـ دروغ پراکنی و تهمت می گویند و به دو دسته تقسیم می شود. دسته اول خبر پراکنی نوشتاری و دسته دیگر شنوداری و دیداری(تلویزیون-رادیو) است. معمولا بیمه ها مسئولیت عمومی این مورد را استثناء کرده و رسانه ها ملزم هستند برای خود بیمه مکمل مسئولیت حرفه ای با پوشش بیمه تکمیلی خریداری کنند. این بیمه بستگی به حیطه فعالیت تعداد چاپ و پخش و سابقه نشریاتی و فعالیتی سردبیر یا مدیر پخش تلویزیون و رادیو دارد.
حال اجازه فرمایید کمی بحث خودمان را محصور به عرضه و تقاضای بیمه نماییم. تمامی کسانی که بدون مجوز و لایسنس مرتبط برای فروش و یا مشاوره بیمه در نشریه ای اقدام به تبلیغ می کنند و بعد از مدتی تقلبشان توسط ارگان های نظارتی برملا می شود، شخص زیان دیده برای احقاق حقوق خود از متقلب و خاطی شکایت کرده و در این مسیر نشریه مربوطه را هم به هر علتی مسئول دانسته چون وکیلش وی را متقاعد کرده که یک نهاد نشریاتی ـ اقتصادی ملزم است قبل از چاپ آگهی از صحت سلامت حرفه ای افراد مطمئن باشد و اقلا در کنترل مدارک مثبته و محق بودن شخص مربوطه اقدام نموده باشد و چنانچه این مراحل بنا به هر علتی فراموش شود مطمئن باشید که قاضی دادگاه در زمان صدور رای به هیچ عنوان رودربایستی و کوتاهی ننموده و حق زیان دیده را از نشریه یا رسانه مربوطه تمام و کمال دریافت می کند.
بسیار توصیه می شود که سردبیرهای محترم و مدیران بخش تولید در این مورد غفلت نکنند و از افرادی که اقدام به چاپ آگهی می نمایند مدرک خواسته و مطمئن باشند تا فرد یاد شده دارای مدرک مناسب با حرفه و مجاز می باشد. سالها است که متقلبین بیمه ای با استفاده از فرصت تبلیغاتی مجلات و نشریات کامیونیتی های متفاوت توانسته اند باعث منفعت برای خود و ضرر و زیان برای نشریه و مردم شوند.
قانون بهتان ـ افترا ـ دروغ پراکنی و تهمت Defamation
تهمت نشریه ای Libel
افترا شفاهی Slander
* فرهاد فرسادی بروکر خبره و رسمی کانادا با سابقه تدریس بیمه در دانشگاه ها است.
farsadi@insurefar.com
