گفت وگوی شهروند با امید جلیلی بازیگر و استندآپ کمدین
نمیدونم چه معادلی برای “استندآپ کمدی” بگذارم که امید اونو دستمایه طنز جدیدش قرار نده. تا همین چند سال پیش، در ایران چنین هنری وجود نداشت؛ یک نفر بیاد روی صحنه و پشت میکروفن حرفهای بامزه بزنه و مردم هم بخندند. به خاطر همین براش واژه ای درست نکردن.
بعضی ها میگن طنز سرپایی، ولی بین خودمون باشه این کلمه ی سرپایی آدم رو یاد “سرپا کردن بچه” میندازه. بعضی ها میگن طنز زنده، خوب اینهم که نمیشه، مگه آدم مرده میتونه طنز بگه؟ بعضی فرهنگ لغات هم براش معادل “کمدین کاباره” به کار بردن، ولی کاباره در ذهن ما ایرانی ها، یک جور دیگه ای جا افتاده، یک جایی پر از بزن و برقص و مشروبخوری و کارهای دیگه…
به هر حال میگذارم به عهده اساتید فن که یک کلمه درست و حسابی براش پیدا کنن، من فعلا میگم آدم شوخ و طنزپرداز یا همون “استندآپ کمدین” خودمون.
جلد شهروند ۱۶۱۲
امید جلیلی هنرمند بریتانیایی، نه تنها در عرصه ی استندآپ کمدی، که در بازیگری نقش های کمدی و درام در تلویزیون و سینما، در جهان حسابی شناخته شده است. در انگلستان به دنیا آمده ولی به خاطر پیشینه ی ایرانی خانواده اش او را ایرانی ـ بریتانیایی می دونن.
امید تاکنون دو بار جایزه Edinburgh Spirit of the Fringe و یک بار جایزه ی Time Out’s Best Stand-Up را به دست آورده و بارها نامزد دریافت جایزه های دیگر شده.
“گاردین” او را یکی از شورشی ترین و در عین حال بامزه ترین کمدین های حال حاضر خوانده.
به عنوان بازیگر، امید در فیلم هایی همچون Mummy and Casanova ، Mean Machine، دزدان دریایی کارائیب، گلادیاتور، سکس و شهر ۲، Notting Hill و The World Is Not Enough بازی کرده. در فیلم “کافر” The Infidel نقش مسلمانی را بازی کرده که پی می برد اجدادش یهودی بوده اند.
امید در سری بازی های The Grand Theft Auto به جای یوسف امیر حرف زده و همچنین تهیه کننده فیلم مستندی از تظاهرات ضد جنگ عراق است با نام “ما بیشماریم”.
در تلویزیون با ووپی گلدبرگ همبازی بوده و دو سری شوی استندآپ کمدی خودش را در بی بی سی وان داشته. امید دومین کمدین بریتانیایی ست که در HBO برنامه ی ویژه ای رو به او اختصاص دادند.
از حضور او در تلویزیون در برنامه های Live at the Apollo, Question Time, The One Show, This Week و بیشتر پنل شوها می توان نام برد.
برای اطلاعات بیشتر درباره ی امید لطفا از وب سایت او دیدن کنید.
حضور پرانرژی و کاریزماتیک امید بر صحنه، مخاطبان بسیاری را در اروپا، آمریکا، استرالیا و خاورمیانه به خود جلب کرده است.
امید برای اولین بار است که می خواهد در تورنتو به صحنه برود. خُب، ما هم از این فرصت استفاده کردیم و خواستیم برای اولین بار خوانندگانمون رو با او بیشتر آشنا کنیم. هر چی باشه، ما به ایرانی ـ بریتانیایی بودن امید می نازیم، حیف است که او را درست نشناسیم.
قرار بود با او تلفنی مصاحبه کنیم، متاسفانه وقت مناسبی پیدا نشد، و خواست که پرسش ها را برایش بفرستیم. حالا جواب ها را فرستاده. امید شاید اولین کسی باشه که اینقدر مفید و مختصر به پرسش ها جواب داده، پاسخ هایی که لبخند بر لب می نشاند.
امید عزیز، پیشاپیش به تو خوشامد می گوییم برای آمدن به تورنتو که ایرانی های زیادی دارد و دوستداران زیادی داری.
این چندمین بار است که در کانادا و در تورنتو برنامه اجرا می کنی؟
ـ دفعه اول در تورنتو ولی ۴ مرتبه در مونتریال.
(توجه کردید که هیچ تشکری بابت خوشامد نکرده)
تو ۵۱ سال پیش از پدر و مادری ایرانی در انگلستان به دنیا آمدی، آیا هیچگاه به ایران سفر کرده ای؟
ـ من ۵۰ سالمه، کی گفته ۵۱ سالمه، همچی چیز بی ادبی نشنیده بودم.
در تبلیغات برنامه هات مرتب خود را ایرانی ـ بریتانیایی می خوانی، هویت ایرانی داشتن برایت چه معنایی داره؟
ـ وقتی صورتحساب شهریه مدرسه بچه ها می آید من چونه می زنم.
فارسی بلد هستی و آیا تا به حال برنامه ای به فارسی اجرا کرده ای؟
ـ اصلن فارسی بلد نیستم، این مصاحبه به کمک یک نفر چینی که دو کلاس فارسی در دانشگاه مک گیل درس خوانده انجام شده.
پدر و مادر و خودت بهایی هستید، آیا در برنامه هات با دین ها هم شوخی می کنی؟
ـ قبلن می کردم ولی از وقتی که یک کشیش ژاپنی شینتو از جوک هایم خودسوزی کرد دیگر نمی کنم.
کار خودت را با استندآپ کمدی در سال ۱۹۹۵ شروع کردی یعنی ۲۱ سال پیش، بعدها به سینما و تلویزیون هم کشیده شدی. با کدام از این ها بیشتر احساس راحتی می کنی و دوست داری، بازی در فیلم یا ایستادن بر صحنه و خنداندن مردم را؟
ـ بازی در فیلم، چون لازم نیست جواب یک عالمه سئوال را بدهم.
برای قدم گذاشتن در این حرفه، آیا با مخالفت خانواده روبرو نشدی؟ مثلا بگویند برو دکتر، مهندس بشو، این که شغل نیست؟
ـ هنوز فکر می کنند من رییس پلیس هستم.
چه بخش هایی از ایرانی بودنت است که آن را دستمایه ی استندآپ کمدی ات می کنی، مثلا غیرت داشتن ایرانی ها، مردسالاری، رفتار سنتی پدر و مادرها با فرزندان در خارج کشور، افتخار به تمدن ۲۵۰۰ساله و …
ـ من چون پر مو هستم با تراشیدن موهایم کت زمستانی برای بی خانمان ها درست میکنم، در برنامه نشان می دهم که چطور این کار انجام می شود.
تو هنرمندی ضد جنگ هستی. یکی از تازه ترین کارهایت مشارکت در تهیه ی مستندی است به کارگردانی امیر امیرانی با عنوان “ما بیشماریم”. ممکن است از این فیلم برایمان بگویی؟
ـ این فیلم تظاهرات بین المللی ضد جنگ ۳۰ میلیون نفر را در ۸۰۰ شهر در دنیا در ۱۵ فوریه ۲۰۰۳ نشان می دهد.
(این پاسخ را جدی داده، شوخی نگیرید)
همسر داری و دو فرزند، آیا فرزندانت مایلند که راه پدر را دنبال کنند، مثل فرزندان هادی خرسندی که هر دو استندآپ کمدی را حرفه ی خودشان کرده اند؟
ـ نه.
(کوتاهترین پاسخ ممکن)
برنامه ات در تورنتو با عنوان Omid Djalili: Schmuck For A Night ۲۴ سپتامبر خواهد بود. این عنوان را به فارسی چه ترجمه کنیم؟
ـ گوساله برای یکشب!
(من توی فرهنگ لغات گشتم دنبال کلمه Schmuck دیدم اگر بخواهیم انگلیسی اش را ترجمه کنیم میشه “الاغ/ احمق، ولی اگر از آلمانی ترجمه کنیم میشه جواهرفروشی، فکر کنم این برای کار امید پرمعنی تره)
برای اجرای برنامه از قبل متنی می نویسی که برآن اساس کار کنی یا اینکه با توجه به زمان و مکان فی البداهه حرف می زنی؟
ـ از قبل خودم را کاملن آماده می کنم، قبل از آمدن به اینجا ۶ ماه در نیوفاندلند زندگی کردم و همه کتاب های ان آف گرین گیبل را خواندم.
می شود در مورد برنامه ات در تورنتو کمی برایمان توضیح دهی؟ مثلا چیزی بگویی که خوانندگان مصاحبه ات متوجه شوند که اگر برنامه ات را از دست بدهند، برای جبرانش باید چند سال انتظار بکشند.
ـ اینقدر فضول نباشید، بیایید برنامه را ببینید.
اگر حرفی هست یا پرسشی که می بایستی پرسیده می شد و ما نپرسیدیم، لطفا بگو.
ـ از من سوال نکردید چه وزنی هستم؟ جواب، به شما مربوط نیست.
(سئوال کردن نداره، خوب عکس ها و فیلم هاتو که دیدیم و میدونیم ماشاالله هیکل دار هستی)
از تو سپاسگزاریم و به امید دیدارت در تورنتو.
برنامه ی امید در The Elgin and Winter Garden Theatre Centre واقع در ۱۸۹ خیابان یانگ ساعت ۸ شب شنبه ۲۴ سپتامبر فقط برای یک شب اجرا می شود.
توجه داشته باشید که تا به حال ۹۸۲ شوی امید جلیلی سولدآت بوده، یعنی باید هر چه زودتر بلیت بخرید.
Ticketmaster.ca
