* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.
بورسیت یا هیگروما، به دلیل التهاب بورس به وجود می آید. بورس کیسه ی کوچکی است حاوی مایع و نقش بالشتک بین تاندون و استخوان را بازی می کند و باعث اتصال تاندون ها با استخوان هاست.
بورسیت معمولاً در مفاصل زیر دیده می شود:
ـ شانه ها
ـ آرنج ها
ـ زانوها
ـ مفصل رانی ـ لگنی (هانش)
در نواحی دیگری هم ممکن است بورسیت تولید شود مثل مچ پاها، پاها و تاندون آشیل.
علل تولید بورسیت
بورسیت التهاب یا انفلاماسیون بورس است که به علت حرکات تکراری عضوی که دچار بورسیت شده و یا عمل جراحی تولید می شود. عامل دیگر تولید آن تکرار یک حرکت ورزشی در عضو مبتلا می باشد و کسانی که مجبورند یک مدت طولانی زانو زده کار کنند هم بیشتر از دیگران دچار بورسیت زانو می شوند و عامل دیگر وجود عفونت در مایع مفصلی است.
چه کسانی دچار بورسیت می شوند
همه افراد ممکن است به آن دچار شوند ولی کسانی که به علت کار یا ورزش یک حرکت تکراری را زیاد انجام می دهند بیشتر در خطر دچار شدن به بورسیت هستند.
سیمپتوم های بورسیت
سیمپتوم های انفلاماسیون بورس عبارتند از درد و سختی حرکات عضو دچار شده. شدت بیماری بستگی به شدت التهاب دارد و ممکن است باعث تولید تورم هم بشود.
اگر بورسیت بر اثر عفونت باشد سیمپتوم های دیگری هم می تواند اضافه شود مثل:
ـ تب
ـ یک عفونت که به سمت پوست پیش می رود.
ـ التهابات پوستی
تشخیص
تشخیص اولیه ساده است، تورم و درد. آزمایش مایع بین مفصلی نشان دهنده عفونت در مفصل است
آزمایشات دیگری هم ممکن است برای تشخیص و درمان لازم بشود مثل: آزمایشات خونی و MRI .
در اکثر موارد بورسیت به خوبی درمان می شود. استفاده از یخ برای کم کردن التهاب و درد و تورم محل دردناک مفید است و از داروهای ضد درد هم می شود استفاده کرد. درد می تواند تا چند هفته و تورم مدت بیشتری ادامه داشته باشد.
بورسیت یا هیگرومای زانو
بورسیت یا هیگروما التهاب کیسه هایی با دیواره نازک به نام بورس سروز است که حاوی مایع سینوویال است و باعث لغزش تاندون ها و عضلات و مفاصل می شود. اگر بورس ملتهب شود تولید مایع سینوویال زیادتر شده تا جایی که می تواند یک برجستگی چند سانتی متری ایجاد کند.
در بعضی مواقع ممکن است عروق خونی داخل بورس دچار صدمه بشوند و خونریزی و تولید هماتوم بکنند که به آن بورسیت هموراژیک می گویند.
امکان دچار شدن زانوی راست و زانوی چپ یکسان است. کودکان به ندرت ممکن است دچار شوند.
در اطراف زانو پنج بورس وجود:
ـ بورسی که در جلوی زانو درست در زیر کشکک زانو قرار دارد و بیشتر از سایر بورسیت های زانو دیده می شود و کسانی که زانو زده کار می کنند بیشتر از دیگران دچار می شوند.
ـ بورس قسمت داخلی زانو که به زبان فرانسه به آن بورس پای غاز می گویند.
ـ بورس داخل کشککی سطحی که در جلوی تاندون کشککی وجود دارد.
ـ بورس داخل کشککی عمیق که بین تاندون کشککی و اعضای مجاورش قرار دارد.
ـ بورس پشت زانو بین تاندون سمی مامبرانو و عضله ساق پا قرار دارد و بورسیت آن تولید کیست بیکر می کند که باعث تورم وارد به پشت زانو می شود و معمولاً همراه با آرتروز است. بورسیت های التهابی زیاد دیده می شوند و علت التهاب معمولاً عبارتند از:
ـ استفاده بیش از حد بر اثر فعالیت های تکراری غیر فیزیولوژیک (کار یا ورزش)
ـ شیمیایی، بر اثر بعضی مواد شیمیایی
ـ سپتیک بر اثر عفونت
عواملی که باعث بورسیت زانو می شوند
ـ بورسیت زانوی نشسته (زانو زدن زیاد در هنگام کار مثل باغبانان، لوله کش ها، نصاب کاشی و موکت)
ـ بورسیت تولید شده بر اثر فشار مکرر و مستمر، بر اثر ضربه مستقیم، میکرو تروماتیزم های تکراری یا تکرار طولانی بعضی از حرکات (ورزشی یا کاری)
ـ بعضی از بورسیت ها بر اثر بیماری هایی مثل بیماری های روماتیسمی مانند پولی آرتریت روماتوئید، نقرس، آرتروز و دیابت تولید می شوند.
سیمپتوم های بورسیت زانو
سیمپتوم های بورسیت های زانو متفاوتند و بستگی دارد که کدام بورس ملتهب شده ولی به طور کلی شامل دردهای شدید، تورم، سختی حرکات، و اگر التهاب عفونی باشد زانو گرم و قرمز می شود و همراه با تب است و معمولاً قبل از عفونت یک صدمه و زخم وجود داشته است.
تشخیص
معاینات کلینیکی تماس با زانوها و مقایسه آنها با هم و حرکت دادن زانو و پا در جهات مختلف، پزشک ممکن است درخواست آزمایشات زیر را جهت تکمیل تشخیص تجویز کند:
ـ رادیوگرافی ساده از زانو که آیا اشکالات استخوانی یا ترک خوردگی وجود دارد.
ـ اکوگرافی که وضعیت نسوج نرم، عضلات، تاندون ها، لیگامان ها، و بورس ها را نشان می دهد.
ـ MRI
ـ در صورت لزوم آزمایش مایع داخل بورس
درمان
درمان متناوب با بورسی که در رنج است انتخاب می شود ممکن است شامل چندین روش باشد. سرما درمانی و استفاده از یخ برای پیشگیری از ادامه التهاب به مدت ۲۰ دقیقه سه بار در روز و استفاده از خاک رس سبز خیس شده (گل شده) که به مدت ۳۰ دقیقه روی قسمت متورم زانو گذاشته می شود. برای بورسیت های سبک، استراحت و استفاده از زانوبند برای پیشگیری از صدمات دیگر.
ـ استفاده از آنتی انفلاماتوارهای غیراستروئیدی
ـ خارج کردن مایع داخل بورس و تزریق کورتیزون
ـ فیزیوتراپی همراه درمان لیزری و درمان های دیگر
اگر این درمان ها موفقیت آمیز نبود عمل جراحی برای برداشتن بورس لازم می شود. این عمل با بی حسی موضعی انجام می شود و بیمار باید شب را در بیمارستان بگذراند.
بورسیت های عفونی با آنتی بیوتیک ها درمان می شوند.
باید در نظر داشت که اگر بیمار سهل انگاری کند و مشکل را درمان نکند بیماری مزمن می شود و می تواند بیش از یک سال باعث ناراحتی بیمار بشود.
ادامه دارد
