روز شنبه دهم ژانویه امسال جنگ نیابتی ایران و اسرائیل در خاک سوریه وارد مرحله ای تازه و خطرناک شد. روندی که احتمال دارد در آینده نزدیک به یک رودرروئی نظامی کاملا آشکار و رسمی تبدیل شود. روز دهم ژانویه جنگنده های اف ۱۶ اسرائیل پایگاه هوائی تی ۴ در نزدیکی شهر پالمیر سوریه را بمباران کردند. به ادعای اسرائیلی ها، از آنجا یک هواپیمای بدون خلبان ایرانی به داخل خاک اسرائیل هدایت و ۹۰ دقیقه بعد به وسیله یک هلیکوپتر آپاچی اسرائیلی در شهر “بت شائم” سرنگون شده بود.
به نوشته رسانه های اسرائیلی این هواپیمای بدون خلبان کپی مدل آر کیو/ ۱۷۰ آمریکائی بود.
در پی تجاوز هواپیمای بدون خلبان ایرانی به حریم هوائی اسرائیل، ۸ جنگنده اسرائیلی محل هدایت آن را بمباران کردند. سپس، دفاع ضد هوائی سوریه یکی از این جنگنده ها را هدف گرفت و سرنگون کرد، اما هواپیما در خاک اسرائیل سقوط کرد و خلبان و کمک خلبان آن نیز به بیمارستانی در کشور خودشان انتقال یافتند.
از ۳۵ سال پیش به این سو، این نخستین بار بود که یک جنگنده اسرائیلی هنگام انجام ماموریتی در سرزمین های عربی سقوط می کرد. همین موضوع خشم اسرائیلی ها را برانگیخت. مقامات اسرائیلی که تاکنون درباره حمله های هوائی و موشکی خود به مواضع استراتژیک در خاک سوریه سکوت اختیار کرده بودند، این بار گفتند که در یک سال گذشته هواپیماهای این کشور هزاران ماموریت در خاک سوریه انجام داده و همگی سالم به خاک اسرائیل بازگشته اند.
روسیه در آغاز گسترش عملیات خود در خاک سوریه موشک های مدرن اس ۳۰۰ و اس ۴۰۰ خود را در خاک سوریه مستقر کرد، اما تا به حال هیچ نشانه ای از استفاده از این موشک ها علیه جنگنده های اسرائیلی به دست نیامده است. در محافل سیاسی خاورمیانه روی این نکته تاکید می شود که پوتین در ملاقات های متعدد خود با بنیامین نتانیاهو به او قول داده است که در جنگ نیابتی میان ایران، حزب الله لبنان و اسرائیل در خاک سوریه دخالتی نکند.
انهدام نیمی از سامانه دفاعی سوریه
بلافاصله پس از سقوط جنگنده اف ۱۶ اسرائیل، نیروی هوائی این کشور هدف های متعددی را در خاک سوریه بمباران کرد و مدعی شد که دست کم نیمی از سامانه دفاعی سوریه را منهدم کرده است.
به نوشته روزنامه دی سایت آلمان در پی این حمله هوائی، “تومر بار” رئیس ستاد نیروی هوائی اسرائیل این عملیات پیچیده را به عنوان “مهمترین حمله هوائی پس از سال ۱۹۸۲” معرفی کرد. در سال ۱۹۸۲ اسرائیل در جریان نخستین جنگ خود با لبنان ظرف ۴۸ ساعت حدود هشتاد جنگنده سوری و تقریبا همه سامانه دفاعی ضدهوائی این کشور را که در خاک لبنان مستقر شده بود نابود کرد.
از دید کارشناسان نظامی خاورمیانه، عملیات اخیر اسرائیل جنگ چند جبهه ای سوریه را وارد مرحله تازه ای کرده است. آن ها می گویند این نخستین بار است که در جریان جنگ داخلی سوریه، ایران و اسرائیل به عنوان دو دشمن بزرگ به ضربات نظامی مستقیم در خاک این کشور متوسل می شوند.
روزنامه دی سایت آلمان به نقل از منابع اسرائیلی نوشته است: “دولت و ارتش اسرائیل در مورد قطعی بودن جنگ با ایران اتفاق نظر دارند و تنها زمان آغاز آن را تعیین نکرده اند”.
اما در حال حاضر هیچکدام از طرفین خواستار آغاز جنگ نیستند. اسرائیلی ها، درگیری ایران در سوریه و کشته شدن هزاران نیروی حزب الله در این کشور را در نهایت به نفع خود می داند. جمهوری اسلامی نیز همه نیروی خود را صرف بقای بشار اسد در سوریه کرده و امیدوار است با تثبیت قدرت او “محور مقاومت” علیه اسرائیل را با مشارکت سوریه و حزب الله لبنان حفظ کند.
روزنامه دی سایت می نویسد:”بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل تاکنون در دیدارهای متعددی با ولادیمیر پوتین از او خواسته است به ایران فشار بیاورد تا رژیم سوریه را بیش از این به لحاظ نظامی تجهیز نکند، اما نتیجه ای نگرفته است.
همزمان، باراک راوید روزنامه نگار آگاه اسرائیلی گزارش داده است که تاکنون دیپلمات های آلمان، فرانسه و بریتانیا پیام های هشدارآمیز نتانیاهو را به رهبران سیاسی ایران انتقال داده اند. در این پیام ها تاکید شده است که اسرائیل حضور نظامی ایران در سوریه را تاب نخواهد آورد”.
جمهوری اسلامی به خوبی می داند که اسرائیل پرواز هواپیماهای بدون خلبان ایرانی بر فراز آسمان خود را تحمل نخواهد کرد. با این همه به نظر مفسران آلمانی و اسرائیلی دست به این کار زده است تا خطوط قرمز اسرائیل را آزمایش کند. این کار فعلا به بهای انهدام نیمی از امکانات دفاع هوائی سوریه تمام شده که بخش مهمی از آن ها نیز با کمک فنی و مالی ایران ایجاد شده بود.
روز دوشنبه ۱۲ فوریه امسال سخنگوی دولت آلمان سیاست تهاجمی ایران در برابر اسرائیل در سوریه را مورد انتقاد شدید قرار داد و گفت: “این نخستین بار نیست که یک هواپیمای بدون خلبان ایران وارد حریم هوائی اسرائیل می شود. بنابراین، واکنش اسرائیل در این مورد عقلانی بوده است”.
