می‌گویند ایرانی‌ها به توجه بسیار به کودکان خود مشهور هستند. این جمله البته می‌تواند جزو کلیشه‌های معمول ملیتی- قومیتی باشد اما حتما به عنوان روند کلی فرهنگی …
شهروند ۱۲۴۷ پنجشنبه ۱۷ سپتامبر ۲۰۰۹
می‌گویند ایرانی‌ها به توجه بسیار به کودکان خود مشهور هستند. این جمله البته می‌تواند جزو کلیشه‌های معمول ملیتی- قومیتی باشد اما حتما به عنوان روند کلی فرهنگی می‌توان در همین کانادا مشاهده کرد که خانواده‌های ایرانی در کل رویکردهای متفاوتی به کودکان خود دارند و بیشتر دنبال آن‌ها می‌دوند و مواظبشان هستند.
مثلا اگر فرزند شما قرار باشد شبی را در خانه‌ی دوستش یا حتی یکی از دوستان خود شما سپری کند حتما کلی تحقیق و پرس و جو می‌کنید. مطمئنا حاضر نیستید فرزندتان را حتی برای چند ساعت به دست کسی بسپرید که چیزی از او نمی‌دانید.
پس باید گفت جای تعجب است که چطور بسیاری از ما هیچوقت راجع به نظام آموزشی مدارس در کانادا فکر نمی‌کنیم. یعنی به کسانی که فرزندانمان قرار است بخش اعظم عمر خود را در دو دهه‌ی اولش با آن‌ها بگذرانند.
در این مطلب قصد داریم نگاهی به نظام آموزشی کانادا، و انتاریو به طور مشخص، داشته باشیم تا خواننده پس از خواندن این مطلب بداند درس‌هایی را که فرزندش می‌خواند در جامعه‌ی دموکراتیکِ کانادا چه کسی تعیین می‌کند و مسائل مشخص مربوط به مدرسه‌ی فرزندش کجا حل و فصل می‌شود. بالاخره چه کسی تصمیم می‌گیرد مدرسه‌ها استخر داشته باشند یا نه، کتابخانه تا چه ساعتی باز باشد، چه درس‌هایی تدریس شود و …
آموزش و پروش، مسئولیت دولت استانی
اولین چیزی که باید بدانید این است که هر چقدر از استفن هارپر، نخست‌وزیر محافظه‌کار کنونی، خوش یا بدتان بیاید، وضع مدرسه‌ی فرزندتان ربط چندانی به او پیدا نمی‌کند. در ضمن اگر شکایتی از چیزی دارید دنبال وزیر آموزش و پرورزشِ کانادا نگردید چون چنین وزارتخانه‌ای وجود ندارد.
در کانادا آموزش و پرورش به طور تمام و کمال در اختیار دولت استانی است. البته قاعدتا بعضی هزینه‌ها توسط دولت فدرال تامین می‌شود اما اداره‌ی آموزش و پرورش تنها در اختیار وزارتخانه‌ی استانی است. یعنی برای ساکنان انتاریو، نخست‌وزیر انتاریو و وزیر آموزش و پرورش انتاریو هستند که مسئول تمام زمینه‌های آموزش و پرورش می‌شوند. وزارت آموزش و پرورش مشخصا مسئول تعیین سیاست دولتی، تامین اکثر هزینه‌ها، تعیین برنامه‌های درسی دانش‌آموزان در تمام سطوح آموزش دولتی از کودکستان تا دبیرستان است.
در حال حاضر حزب لیبرال انتاریو دولت اکثریت را تشکیل می‌دهد و بنابراین نخست‌وزیر استان، دالتون مک‌گینتی، و وزیر آموزش و پرورش، کاتلین وین، هر دو از این حزب هستند. خانم وین که از سپتامبر ۲۰۰۶ تاکنون در سمت خود بوده است از مهمترین مهره‌های تیم لیبرال‌ها است. او نماینده‌ی حوزه غربِ دان ولی در مجلس استانی است و در انتخابات قبلی در این حوزه در نبردی بسیار سخت، جان توری، رهبر وقت محافظه‌کاران انتاریو، را با اختلاف کمتر از ۵۰۰۰ رای شکست داد.
هر چند وزارت آموزش و پرورش انتاریو تمام تصمیمات کلی و مهمتر از همه مفاد درسی دانش‌آموزان را تعیین می‌کند (و برای همین در انتخابات استانی وقتی به حزبی رای می‌دهید باید برنامه‌های آموزشی‌شان را مطالعه کنید) اما مسئله‌ی آموزش و پرورش به قدری از اهمیت برخوردار است که بخش مهمی از تصمیمات هم به عهده‌ی نمایندگانی گذاشته شده که با رای مستقیم خود شما انتخاب می‌شوند.
این نمایندگان در هر منطقه "هیئت اداره‌ی مدارس" را تشکیل می‌دهند که مستقیما تمام مدارس دولتی منطقه را اداره می‌کنند و از جمله مدیران و معلمان مدارس را مستقیما انتخاب می‌کنند. از دیگر کارهای هیئت برقراری قوانین و سیاست‌ها، ساختن و تجهیز مدارس، توازن برنامه‌های آموزشی با نیازهای مردم، تایید فهرست کتاب‌هایی که استان ارائه کرده، و آماده کردن بودجه‌ی سالانه است. این هیئت در ضمن در هر مدرسه یک "شورای مدرسه" تاسیس می‌کند که در مورد بعضی مسائل جزئی تصمیم می‌گیرد.
مدارس انگلیسی‌زبان دولتی تورنتو تحت اداره‌ی "هیئت اداره‌ی مدارس تورنتو" (Toronto District School Board) هستند که با رای مستقیم خود شما انتخاب می‌شود (مدارس کاتولیک و مدارس فرانسوی‌زبان هیئت اداره‌ی مجزایی دارند). هر منطقه‌ی شهر تورنتو یک نماینده در این هیئت دارد که مجموعا از ۲۲ نماینده انتخاب شده است. مثلا نماینده‌ی حوزه‌ی ویلودیل، که احتمال می‌دهیم بخش بزرگی از خوانندگان این مطلب در این حوزه زندگی کنند، خانم ماری روتکا است که در انتخابات قبلی شهرداری در سال ۲۰۰۶ انتخاب شده است. در سال ۲۰۱۰ انتخابات هیئت اداره‌ی مدارس نیز به همراه سایر سمت‌های شورای شهر و شهرداری تورنتو و سایر شهرهای انتاریو برگزار می‌شود و می‌توانید نماینده‌ی خود را در این هیئت انتتخاب کنید.
البته حدس می‌زنیم بخش بزرگی از خوانندگان ما نه در شهر تورنتو که در منطقه‌ی یورک زندگی کنند. برای آن‌ها نیز تقریبا همه چیز همین‌طور است که گفتیم به غیر از این‌که "هیئت اداره‌ی مدارس منطقه‌ی یورک" اداره‌ی امور را در دست دارد. پیتر لوچوسکی نماینده‌ی کنونی مردم ریچموند هیل، یکی دیگر از مناطق ایرانی‌نشین کانادا، است.
نظارت بر ناظرین
یکی از مهمترین وظایف شهروندی ما در کانادا نظارت همیشگی بر کسانی است که قرار است بر مهمترین مسائل زندگی فرزندانمان نظارت کنند. خوب است که نماینده‌ی خود در هیئت اداره‌ی مدارس شهرمان و همچنین نماینده‌مان در مجلس استانی را بشناسیم و هنگام انتخابات با مطالعه‌ی نامزدها و برنامه‌های سیاسی مختلف به فرد مورد نظرمان رای دهیم.
این شرط اول دخالت در دموکراسی کانادایی است.
