آرش عزیزی
بیش از پنج سال پیش در فوریه ۲۰۰۵ بود که نخستوزیر سابق لبنان، رفیق حریری، در حملهای مشکوک که بسیاری به سوریه و حزبالله نسبت میدادند، به قتل رسید. حریری که به تعبیری ناسیونالیستی مخالف اشغال کشورش به دست سوریه بود، امید بسیاری برای پیشرفت برنامههای غرب به شمار می رفت و قتل هولناکش، به همراه ۲۲ نفر دیگر که در این حمله جان سپردند، بمبی سیاسی بود که لرزشش هنوز در تمام منطقه حس میشود.
تحقیقات متعددی در مورد مقصران این قتل صورت گرفته؛ از سازمان ملل تا پلیس خود لبنان تا نویسندگان و روزنامهنگاران متعدد، اما ماجرا هیچوقت کامل روشن نشد و حدس و گمانها هنوز ادامه دارد.
این دفعه نوبت سی بی سی، شبکه معروف کانادایی، است که به دنبال قاتل واقعی رفیق حریری برود.
سی بی سی که مدتها است نیل مکدونالد خبرنگار ارشد خود را به دنبال این ماجرا فرستاده، هفته گذشته برای اولین بار حاصل کار او، که مستندی تکاندهنده در این مورد است را منتشر کرد.
تلویزیون “سی بی سی” در گزارشی مفصل درباره ترور رفیق حریری نخست وزیر فقید لبنان اسنادی را منتشر کرد که حزب الله را به دست داشتن در این حادثه متهم می کند. سی بی سی این اسناد را از منابعی در سازمان ملل که در رسیدگی به پرونده حریری مسئولیت دارند به دست آورده است. بر اساس گزارش، یک افسر ارتش لبنان به بازرسان پرونده گفته است که دلایل محکمی از دست داشتن حزب الله در ترور حریری در دست دارد
در این مستند میبینیم که چطور «کمیسیون تحقیقات مستقل بینالمللی سازمان ملل» تا اواخر سال ۲۰۰۷ هیچگونه تحقیقات جدی و لازم را انجام نداده بود و تا آن هنگام با گذشت سه سال برآشفتگی عمومی مردم در مورد قتل رفیق حریری دیگر شدت اولیه را نداشت.
جالب اینجاست که این همین برآشفتگی بود که در ابتدا باعث شد«انقلاب سدر»رقم بخورد: اجماعی نادر در سیاست لبنان که سوریه را واداشت نیروهای خود را بیرون بکشد. در سازمان ملل این فرانسه و آمریکا بودند که شورای امنیت را وا داشتند کمیسیون تحقیقات مستقل و ویژهای تشکیل دهد. به نظر میرسید این ماجرا بالکل به ضد خودش بدل شده است… اما با گذشت زمان، سوریه دوباره نفوذ را باز مییافت، قاتلان حریری پیدا نشدند و قتلهای مشابه همچنان ادامه داشت.
سی بی سی اما از جایی شروع کرده که سازمان ملل تمام کرده و تحقیقاتی بسیار وسیع با صدها مصاحبه انجام داده که بنمایه برنامه مستندی ست که این هفته پخش شد و اکنون روی اینترنت قابل دسترسی است. از جمله جنجالیترین یافتههای تحقیقات سی بی سی نقش احتمالی حامیان منطقهای سوریه یعنی جمهوری اسلامی ایران و حزباللهِ لبنان در این جنایت است.
باید منتظر باشیم تا ببینیم واکنشهای سیاسی و دیپلماتیک به این لحظه نادر که خبرنگاران کانادایی را در مرکز توجه جهانی قرار میدهد چه خواهد بود.