“همیشه به ایرانی بودنمان افتخار می کنیم، اما این جا است که پای عمل رسیده.”
این حرف ها را محمد شیخ الاسلامی، بنیانگذار و مدیر گروه “ایرانی های تورنتو” (Toronto Iranians) در گفتگویی تلفنی به من می زند. او به همراه بسیاری دیگر از ایرانیانِ کانادا دو ماه و نیم تمام است تلاش کرده اند تا پروژه ای که آرزوی خیلی ها بوده متحقق شود: این شنبه، ۱۴ مه، موزه رویال انتاریو، از معتبرترین و بزرگ ترین موزه های آمریکای شمالی که در مرکز شهر تورنتو واقع شده است، میزبان “روز میراث ایران” است یعنی قرار است سراسر این موزه ی بزرگ یک روز تمام وقف معرفی میراث و فرهنگِ ایران شود.
ماجرا البته محدود به تاریخ و فرهنگ و اقلامِ معمول موزه ای نیست. از برنامه های نقاشی به مدیریت استاد علیجان علیجان پور تا برنامه های موسیقی که گروه باربدِ مهدی رضانیا مدیریت آن را به عهده دارد تا برنامه های رقص که قرار است شاهد هنرنمایی آیدا مفتاحی، دانشجوی دکترای دانشگاه تورنتو و رقصنده ی شهیر، باشد شاهد ارائه کاملی از فرهنگ ایرانی خواهیم بود.
مارتا هندرسون، مدیر بخش عضویت و فروش موزه انتاریو، در گفتگو با شهروند می گوید:”روز بسیار هیجان انگیزی خواهیم داشت با حضور هنرمندان ایرانی، نوازندگان ایرانی، قطعات باستانی ایرانی و خلاصه روزی عالی برای بزرگداشت جامعه ایرانی در انتاریو.”
طبیعی است که موزه ی رویال انتاریو که در میان شهری مثل تورنتو واقع شده که نیمی از جمعیت آن بیرون کانادا به دنیا آمده اند موقعیت بسیار خوبی برای همکاری با جوامع قومی ـ ملی مختلف در شهر دارد. این ابتکاری است که البته این موزه همین اواخر به آن روی آورده.
هندرسون می گوید:”این اقدامی به نسبت تازه است که حدود ۳ سال است به آن روی آورده ایم. در گذشته با حدود ۵ جامعه ی دیگر کار کرده ایم. موزه ی رویال انتاریو موزه فرهنگ و تاریخ طبیعی جهان است و واضح است که فرهنگ ایران با آن گذشته ی طولانی و بسیار جالب آن، با تاریخ فوق العادهی آن و با این جامعه ی قوی در تورنتو، بخش جدایی ناپذیری از فعالیت های ما است”.
اما نکته ای که شیخ الاسلامی به آن اشاره می کند این است که در گذشته این موزه ی بزرگ، با ۶ میلیون قطعه، توجه درخوری به ایران نداشته است. او توضیح می دهد که گرچه ۴ گالری بزرگ مختص چین (از بزرگترین مجموعه های جهان، بیرون از چین) و گالری های بزرگ دیگری مختص ژاپن، یونان و حتی کشوری مثل قبرس است، “قسمت بسیار کوچکی به خاورمیانه، که محل تولد تمدن دنیا است، اختصاص داده شده است.” هیچ بخش مشخصی از این مجموعه مختص به ایران نیست و قطعات ایرانی در بخش های تماتیک مختلف “خاورمیانه” گنجانده شده اند.
خلاصه اینکه به قول شیخ الاسلامی “ایران با این همه تمدن و فرهنگ و هنر در بزرگترین موزه کانادا محلی از اعراب ندارد و این برای منِ ایرانی کمی دردآور است.”
اگر چیزی بتواند این اوضاع را تغییر دهد آن قاعدتا حضور گسترده ی ایرانیان و ایران دوستان در این روز است. مثلا شیخ الاسلامی می گوید تا همین الان، تلاش ها باعث شده موزه دست به انبار خود ببرد و اجسامی که در حفاری سال ۱۹۷۶ خود در ایران پیدا کرده دوباره در موزه قرار دهد.
بهنام اصفهانی زاده، مدیر اجرایی “ایرانیان تورنتو” که او را به عنوان رئیس کنگره ی ایرانیان کانادا نیز می شناسیم، از جمله کسانی است که به قول خودش یکی دو ماه از کنگره مرخصی گرفته تا تلاش هایش را صرف سازماندهی این روز کند. در واقع وقتی خانم لیلا مسلمی، داوطلب ایرانی موزه(که قرار است مسئول امور آموزشی “روز میراث” باشد)، به فکر این ابتکار افتاد، اصفهانی زاده از اولین کسانی بود که با او در تماس قرار گرفت.
اصفهانی زاده می گوید:”اگر ایرانی ها در این روز همکاری نکنند و از آن پشتیبانی نکنند این جامعه ی ایرانی است که زمین خورده. این همان روزی است که جامعه ی ایرانی در خارج از کشور می تواند فرهنگ خودش را نشان دهد و از جامعه ی کانادایی امتیاز دریافت کند. برای اولین بار در تاریخ دیاسپورای ایرانیان خارج از کشور است که چنین اتفاقی در معتبرترین مکان کانادا می افتد.” او می گوید ایرانی ها نباید “لحظهی آخر”ی برخورد کنند و باید از ساعت ۱۱ صبح شنبه که برنامه با حضور اشخاصی همچون وزیر مهاجرت و وزیر فرهنگ شروع می شود حضور داشته باشند.
اصفهانی زاده البته تا همین جا از همکاری ایرانی ها کم راضی نیست. مثلا تعریف می کند که چطور بیش از ۱۰۰ داوطلب ایرانی ظرف این مدت کوتاه فعالیت حول این پروژه را شروع کرده اند. یا اینکه ژیان قمشی، که او “شمایل ایرانیان در کانادا” می ماند با تنها یک ایمیل خودش را به طور رایگان در اختیار این روز گذاشته و به عنوان مجری برنامه حضور خواهد یافت.
“روز میراث ایران” از ساعت ۱۱ صبح تا ۴ بعدازظهر در موزه رویال انتاریو برگزار خواهد شد.
قیمت بلیت، که با آن امکان دیدار از تمام موزه را خواهید داشت، ۲۴ دلار با تخفیف های ویژه برای دانشجویان، افراد مسن و کودکان است. بلیت های تخفیف دار را می توان از سایت موزه به آدرس rom.on.ca یا اماکنی مثل رستوران ته دیگ، فروشگاه صنایع دستی در پلازای ایرانیان، کباب ساری ایران و سوپر شایان (سرای بامداد) نیز دریافت کرد.