برگزاری اولین گردهمایی بنیاد فرهنگی همزبان در تورنتو
بنیاد فرهنگی همزبان اولین گردهمایی انجمن خانواده ی خود را در تورنتو شنبه بعدازظهر ۱۳ آگوست ۲۰۱۱ در سالن کتابخانه نورت یورک برگزار کرد.
در آغاز فروزنده مسرور از سوی بنیاد همزبان برای لیلا اسفندیاری زن کوهنوردی که به تازگی جان خود را در کوه های K2 از دست داده، یک دقیقه سکوت اعلام کرد.
از راست: حامد جانمیان، دکتر علی رحمانیان، نسرین الماسی، حسن زرهی، لیلی نبوی
او سپس بنیاد همزبان را معرفی کرد و هدف بنیاد را اعتلای فرهنگ ایران و ایرانیان خواند. به گفته ی خانم مسرور همزبان بنیادی غیرانتفاعی است که در سال ۲۰۰۸ در آمریکا به ثبت رسیده و در چهار زمینه ی مختلف فعالیت می کند: روند زمامداری، هویت ایرانی، حقوق بشر و بخش خانواده و جامعه. روش کار بنیاد فراهم آوردن فضای گفتمان و تبادل نظر بین گرایشها و افکار گوناگون و متنوع کارشناسان است، تا از میان این گفتگو های مسالمت آمیز، در فضائی آزادیخواهانه ابتکارات و نوآوری هائی در عرصه های اجتماعی و فرهنگی ایران پدید آید.
بنیاد همزبان تاکنون در کالیفرنیای شمالی و جنوبی نشست های متعددی را در حوزه های مختلف برگزار کرده و در راستای گسترده تر شدنش در شهرهای دیگر آمریکای شمالی، اولین نشست خود در تورنتو را به موضوع خانواده و جامعه اختصاص داده است. نماینده بنیاد همزبان افزود: تأکید بر اهمیت خانواده به این خاطر است که مشکلاتی که از خانواده نشأت می گیرد وارد جامعه می شود، بنابراین والدین و نقش آنها کلیدی و مهم اند.
در ادامه ی مراسم، لی لی نبوی، حسن زرهی، نسرین الماسی و دکتر علی رحمانیان در پنلی با عنوان “مسئولیت فردی در خانواده، دمکراسی در جامعه” به ترتیب صحبت کردند و حامد جانمیان از سوی بنیاد همزبان امر معرفی سخنرانان و گردانندگی جلسه را عهده دار بود. برنامه بدین گونه برنامه ریزی شده بود که هر کدام از سخنرانان بین ۵ تا ۸ دقیقه صحبت کردند و بعد بخش اعظم برنامه به پرسش و پاسخ اختصاص داده شده بود.
لی لی نبوی، آرشیتکت، فعال اجتماعی و زنان و برنامه گذار رادیو، با ذکر مقدمه ای، تعریف خود را از دمکراسی ارائه داد. او گفت: مسئولیت فردی در خانواده و دمکراسی در جامعه از همدیگر نمی تواند جدا باشد برای اینکه یک منش، یک تدبیر و یک راه هست که اگر ما با یک فرد بتوانیم رفتار کنیم در جامعه هم می توانیم و در کل جهان هم می توانیم رفتار کنیم.
نبوی افزود: به کلمه دموکراسی در دو قرن گذشته بیش از هر چیز دیگری پرداخته شده. سخن از دمکراسی برمی گردد به ۲۵ قرن پیش که تمدن یونان در اوج بود. اما اینکه چگونه به این واژه رسیدند، آن نیاز بشری بود. چون انسان به دلیل داشتن قوه تمیز، حق انتخاب برایش مطرح می شود و منافع شخصی خودش را انتخاب می کند، این باعث شد که اندیشه ورزان به دنبال راهی باشند که همه از حقوق اولیه و آزادی برخوردار باشند و در این مسیر به واژه دمکراسی رسیدند.
نبوی افزود: تعریف من از دموکراسی سالم ترین رابطه بین انسان و انسانی دیگر است که مبنای آن آزادی و احترام باشد. آزادی تفکر، اندیشه و بیان بخش بنیادین این رابطه است. در این رابطه ترس ها از بین می رود و انسان ها با سلامتی روحی بالاتری با عقاید دیگران روبرو می شوند.
نبوی اولین گام در ایجاد دموکراسی و فهم آن و عملی شدنش در جامعه را در رابطه با خانواده و بین افراد خانواده و به دنبال آن بین خانواده ها با هم دانست.
فروزنده مسرور بنیاد همزبان را معرفی کرد
سخنران بعدی حسن زرهی، نویسنده، روزنامه نگار و سردبیر نشریه شهروند بود؛ نشریه ای که ۲۶ جولای امسال، بیست و یک سالگی اش را جشن گرفت.
زرهی خانواده را از منظر خود تعریف کرد. او یکی از گره های فرهنگی جامعه را کمبود خاطرات شخصی و تجربه های زندگی خصوصی آدمهای سرشناس خواند که یا به خاطر ترس از صدمه زدن به موقعیت فردی و اجتماعی شخص بوده و یا ترس از راستگوئی و آشکارشدن رازهای گوینده.
زرهی افزود: تجربیات زندگی های خصوصی نه تنها آدمهای سرشناس که به طور کلی زندگی و تجربیات همه شهروندان یک جامعه مهم است و اگر مکتوب و یا بازگو شود چه بسا بتواند به لحاظ تجربی به سود کل جامعه تمام شود.
او در ادامه تشویق کرد که به جای پرداختن به کلیات به جزئیات توجه شود و از بیان تجربیاتمان برای دیگران نهراسیم.
سردبیر شهروند درباره ی مسئولیت فردی در خانواده و دمکراسی در جامعه گفت: یکی از گرفتاری های جامعه ما که گریبان گیر غالب ما ایرانیان است مسئولیت ناپذیری فردی است. ما همیشه کس یا کسانی را در تیررس داریم که مسئولیت های فردی خودمان را به عهده ی آنان بگذاریم و خود به سلامت از مهلکه مورد پرسش قرار گیری بگریزیم.
سخنران ضمن آوردن مثالی از جامعه، مثالی نیز از خانواده آورد و گفت: اگر فرزندی در خانواده ی ما ناهنجاری داشته باشد مدام می گوئیم تعجب می کنیم که چرا چنین شده، زیرا آنچه ما کرده ایم درست خلاف مسیری بوده که حاصل آمده است… گوئی دستی از غیب به هنگام تربیت کودک ما آمده و همه ی دست آوردهای درست تربیتی ما را از ضمیر ذهن و جان کودکمان پاک کرده و هرآنچه را که نادرست و ناصواب بوده به جای آنها نهاده است. این ها از ترس ما از مسئولیت پذیری سرچشمه می گیرد.
زرهی افزود: خانواده هم از منظر اقتصادی، هم از لحاظ فرهنگی و هم به دلیل قانون مندی صورت کوچکی از اجتماع بزرگتر است. در خانواده کارآمد کارکرد خانواده به گونه ای است که افزون بر اصل برقراری خانواده در شکلی نظام مند همه ی اعضای خانواده از این بخت برخوردار هستند که با اعتماد و اطمینان، به خودباوری و خودسازی در عرصه های فردی و اجتماعی بپردازند. تعادل میان خواسته های فردی و علاقه های جمعی و اجتماعی از بخت های دیگری است که در نوع کارآمد خانواده دیده می شود.
از اولین جلسه بنیاد همزبان به خوبی استقبال شده بود
سخنران بعدی نسرین الماسی بود. نسرین الماسی، نویسنده، روزنامه نگار و مدیر تحریریه نشریه شهروند نیز از خانواده گفت.
نسرین الماسی ضمن اینکه خانواده را مهمترین و اساسی ترین رکن جامعه خواند، گفت: در واقع خانواده است که در درون خود افراد بشر را تربیت می کند و به جامعه تحویل می دهد. به همین دلیل نوع تعلیم و تربیت کودکان و نوع رفتاری که با آنها در خانواده می شود در ساختن شخصیت بچه ها که مسئولان آینده جامعه خواهند بود بسیار مهم است.
سخنران به موضوع فرهنگ در خانواده و سیستم ارزش گذاری آن پرداخت و گفت: باید دید جایگاه زن به عنوان مادر و همسر در خانواده چیست. بدین معنی که آیا فرهنگ حاکم بر آن خانواده به زن ـ مادر نگاه ابزاری دارد و یا نگاهی برابر؟ در واقع سیستم ارزش گذاری خانواده است که خانواده را به عنوان یک خانواده دمکرات و یا خانواده ای غیر دمکرات، تعریف می کند. خانواده هرمی (پدر- مادر – فرزند) سیستم ارزشگذاری اش غیردمکراتیک است و برابری حقوقی در آن نیست و طبیعتا برابری مسئولیت هم نمی بایستی در آن باشد، که متاسفانه به شکل وارونه اش هست. چگونه؟ در خانواده های غیر دمکرات مدرن(برخلاف خانواده های سنتی که اصولا زن محلی از اعراب ندارد و تنها به عنوان یک فرمانبر به او نگاه می شود) با وجودی که سیستم ارزشگذاری اش هرمی و نادیده گیری برابرحقوقی زن است، اما از زن (مادر/ همسر) توقع یک ابر انسان را دارد. او هم در خانه مسئول است به طور کامل و هم در جامعه از نظر اقتصادی / اجتماعی باید رل خود را به عنوان یک انسان امروزی مدرن بازی کند. و البته همین مسئله به نوعی پاشنه آشیل جنبش های فمینیستی هم هست… زحمت، کار و مسئولیت بیشتر بدون حقوق و مزایای برابر(معنوی و اقتصادی).
سخنران در ادامه به مسئولیت و مسئولیت پذیری به عنوان موضوعی مهم پرداخت و گفت: مسئولیت خواهی و مسئولیت پذیری دو روی یک سکه هستند. ما معمولا این گونه بار آمده ایم که خودمان را مبرا از مسئولیت بدانیم و با این توجیه که کاری از دست ما برنمی آید همه چیز را به گردن دیگری/ دیگران بیاندازیم (در سطوح مختلف پدر و مادر- فرهنگ جامعه- شاه و شیخ و خلاصه هر آن چه غیر از خود) تا از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنیم.
الماسی افزود: در این جا من مشخصا رویکردم به بخش تحصیل کرده و نیز روشنفکر جامعه است… نمی توانیم آزادی و دمکراسی بخواهیم اما در ضمن از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنیم. به نظر من مهمترین مسئولیت ما این است که با آموزش خود و شناخت بیشتر از حقوق بشر که انسان ها را در تفاوتشان از هر نظر می بیند و ارج می گذارد از دگماتیسم و تعصب دوری کنیم و انسان ها را در تنوعشان بپذیریم.
مدیر تحریریه شهروند از فجایع بی شماری که در نبود فرهنگ دمکراسی و وجود حس مالکیت نسبت به زن ـ همسر، گفت و افزود: تازه ترین نمونه قتل نسرین به دست کاوه است که خودش هم قربانی شد. اگر این خشونت خانگی را که اساسش فرهنگ زن ستیزی است به درستی شناسایی نکنیم در موردش حرف نزنیم برایش راه حل پیدا نکنیم این چرخه خشونت خانگی، که تنها در چهاردیواری خانه محبوس نمی ماند، همچنان در جامعه ما قربانی خواهد گرفت. در خانواده است که انسان یاد می گیرد باید به حقوق فردی و فردیت انسان ها احترام گذاشت، اگر به فرزندانمان یاد دهیم که نگاه برتری طلبانه نداشته باشند(نژادی، قومی، مذهبی،جنسی، جنسیتی، زبانی، فرهنگی) قطعا این نگرش و رویکرد به کتاب های قانون و نیز قوانین اساسی کشورها راه پیدا خواهد کرد.
آخرین سخنران این پنل دکتر علی رحمانیان بود. او از بیست سال پیش کار مشاوره درمانی را انجام می دهد که بخش اعظم آن در تورنتو بوده است. دکتر رحمانیان در مورد حقوق افراد خانواده سخنرانی کرد.
دکتر رحمانیان گفت، مادر و پدر و فرزندان در خانواده هر یک جایگاه و مسئولیت های خود را دارند و مقام و منزلت هرکدام باید محترم شمرده شود. وظیفه ی اصلی پدر و مادر در گام اول محترم شمردن یکدیگر است و در گام دیگر نگاهبانی شأن و منزلت شخصیت بچه هاست.
دکتر رحمانیان به مسئله تحقیر کردن افراد در خانواده پرداخت و با اشاره به نمونه هایی از مراجعانش گفت: بعضی وقت ها دانسته یا نادانسته افرادی از خانواده در تحقیر دیگری با یکدیگر همدست می شوند.
او افزود: عشق در یک خانواده به وجود نخواهد آمد مگر آنکه اول احترام در آن ساکن باشد. آزاداندیشی به وجود نخواهد آمد مگر آنکه احترام در آن خانه وجود داشته باشد. احترام یعنی شالوده ی عشق و آزاداندیشی و دوست داشتن. بنابراین وقتی کسی، کسی را تحقیر می کند یعنی در وجود او عشقی وجود ندارد. در حالی که فرهنگ ما و شعر ما از الف تا ی دم از عشق می زند.
دکتر رحمانیان تحقیر را ظلم، ستم و پایمال شدن آزادی اندیشه خواند و این پرسش را مطرح کرد که این تحقیر چه آسیب هایی به فرد و جامعه می زند؟ از جمله آسیب های تحقیر، می توان از انحرافات جنسی (نه همجنسگرایی)، وسواس، تندروی و افراط (نظری، اقتصادی و … )، درخود بودن، بذله گو بودن افراطی، خودگرایی و خودشیفتگی نام برد.
دکتر رحمانیان افزود: کسی که تحقیر می شود، سعی می کند که شوخی کند، دروغ بگوید، بی احترامی کند، و ناآگاهانه تحقیر را انکار کند. سخنران در پایان گفت: تحقیقات نشان داده هر کسی که تحقیر می شود، تحقیر می کند. تنها زمانی که انسان دست از این کار برمی دارد، زمانی ست که آن عذاب را از ناآگاه به آگاه خود می فرستد. زمانی که خرد و مهر به وجود بیاید آن زمان است که دمکراسی از زیر خاک سرد به در می آید.
پس از استراحت و پذیرایی بخش پرسش و پاسخ برگزار شد. بسیاری از برگزاری چنین جلساتی ابراز خوشحالی کردند و خواستار تداوم آن ها شدند.
بخشی از پرسش ها به محتوای سخنرانی ها مربوط می شد و بخشی نیز حاوی نظرات شخصی بود و موضوع قتل اخیر در جامعه ی ایرانی نیز از موردهایی بود که پرسش های بسیاری را مطرح کرد، که البته در آن مرحله، به دلیل عدم آگاهی از نمونه ی گفته شده، تنها می شد به طور کلی به بحث خشونت خانگی پرداخت.
در پایان مراسم، حامد جانمیان، زمان برنامه ی بعدی را در ماه نوامبر اعلام کرد که اطلاعات بیشتر بعدا داده خواهد شد.
در این برنامه بیش از صد تن از ایرانیان تورنتو شرکت داشتند و ورود برای همه آزاد و رایگان بود.
