در آمریکا ۵ تا ۱۵ درصد مردم در طول عمر خود به سنگ کلیه دچار می شوند و پس از دفع سنگ به هر طریقی بین ۳۰ تا ۵۰ درصد مجددا به همین عارضه دچار می شوند که رویهمرفته مخارجی حدود ۲ بیلیون دلار را سبب می شوند.
اصولا سرخ کردن غذا در روغن و حرارت بالا به هیچ عنوان توصیه نمی شود، زیرا در غذا نوعی مواد سرطانزا به وجود می آید. سرخ کردن سیب زمینی در روغن یکی از عادات غذایی رستورانهای Fast Food بوده و مصرف زیاد و بی رویه آن مسلما بیماریها و عوارض زیادی را به وجود می آورد.
اخیرا گروهی از پژوهشگران روشی را به وجود آورده و تجربه کرده اند که بسیار جالب است. این دسته معتقدند که خیساندن سیب زمینی بریده و آماده شده در آب قبل از سرخ کردن در روغن سبب می شود که حدود ۲۳ درصد از مقدار Acrylamide موجود در نشاسته سیب زمینی که در اثر حرارت بالا در روغن به وجود می آید کاهش یابد. جالب اینکه این مواد سرطانزا نه تنها در موقع سرخ کردن مواد نشاسته ای در روغن بلکه در هر درجه حرارت بالا مانند کباب کردن و پختن نیز به وجود می آید. در این بررسی پژوهشگران انگلیسی مقداری سیب زمینی بریده و آماده برای سرخ کردن را به مدت ۳۰ دقیقه در مقداری آب خیسانده و بعد در روغن سرخ کردند. پس از چندین بار تجربه و تکرار این عمل دریافتند که بین ۲۳ تا ۴۸ درصد از مقدار Acrylamide سیب زمینی سرخ شده کاسته می شود، در صورتی که رنگ سیب زمینی سرخ شده تغییر نکند و سیاه نشود. این خبر بدین منظور نیست که ما به خوردن سیب زمینی یا هر غذای سرخ شده در حرارت بالا ادامه دهیم چون همانطوری که اشاره شد تهیه غذا، مخصوصا غذاهای حیوانی در درجه حرارت بالا سبب تغییراتی کلی در غذا خواهد شد و انواع سرطان زاها در غذا تولید می شود. خبر روش جدید و کم خطر تهیه سیب زمینی سرخ شده که غذای اصلی درصد بزرگی از مردم کشورهای صنعتی را تشکیل می دهد و به خاطر ارزان بودن و خوشمزه بودن آن ترک عادتش نیز مشکل است می تواند خبر جالبی باشد.
نوعی باکتری از بروز سنگ کلیه جلوگیری می کند
نوعی باکتری به نام Oxalobacter Formigenes یا OF که می تواند در روده و کلیه ها رشد و نمو کند قادر است از بروز سنگ کلیه جلوگیری کند. در یک بررسی علمی بر روی ۲۴۷ نفر بزرگسال در آمریکا که همگی روزی به سنگ کلیه اگزالات کلسیم دچار بوده اند و با مقایسه با ۲۵۹ نفر که سابقه سنگ کلیه نداشته اند معلوم شده که فقط ۱۷ درصد از افرادی که سنگ کلیه داشته و کلیه آنها مرتبا چنین سنگی را می سازد دارای باکتری OF هستند، در حالی که این رقم در افراد سالم حدود ۳۸ درصد است. وجود باکتریها در بدن افراد تحت مطالعه توسط آزمایشات دقیق مدفوع و ادرار معلوم شده و نشان می دهد که وجود این باکتری در بدن امکان بروز سنگ کلیه را تا حدود ۷۰ درصد کاهش می دهد. این پژوهشگران پیشنهاد می کنند که افرادی که آمادگی به وجود آمدن سنگ کلیه دارند بهتر است از این باکتری کمک گرفته و از بروز سنگ کلیه جلوگیری کنند. در آمریکا ۵ تا ۱۵ درصد مردم در طول عمر خود به سنگ کلیه دچار می شوند و پس از دفع سنگ به هر طریقی بین ۳۰ تا ۵۰ درصد مجددا به همین عارضه دچار می شوند که رویهمرفته مخارجی حدود ۲ بیلیون دلار را سبب می شوند. آمار پزشکی نشان می دهد که حدود ۸۰ درصد سنگ های کلیه از نوع اگزالات کلسیم هستند. حال اگر نوعی باکتری که اصولا در بدن درصد بالایی از بزرگسالان وجود دارد بتواند با متابولیسم اگزالات در دستگاه گوارش مانع بروز سنگ در کلیه ها شود نه تنها میلیونها نفر به عارضه سنگ کلیه دچار نمی شوند و درگیر عوارض جانبی ناجور آن نمی شوند، بلکه هر ساله میلیونها دلار صرفه جویی خواهد شد. در بررسی های آینده روش تکثیر و چگونگی عملکرد این باکتری مفید در بدن مشخص تر خواهد شد.
خوشحال بودن ریشه ارثی و ژنتیکی دارد
پژوهشگران انگلیسی معتقدند که خوشحالی ریشه ژنتیکی داشته و در افرادی که این ژن مخصوص وجود ندارد و یا معیوب است اثری از خوشحالی دیده نمی شود. این ژن که به ژن شخصیت معروف شده سبب نوعی خلق و خو می شود که شخص در برابر مشکلات سخت گیر نبوده و حتی برای هر چیز کوچکی احساس خوشحالی می کند. دانشمندان انگلیسی برای ثابت کردن رابطه خوشحالی و ژن مورد بحث ۹۷۳ دوقلو را زیر پوشش مطالعات علمی خود قرار داده و زیر و بم خصائل شخصی و شخصیت های آنها را بررسی کرده اند. در این مطالعه جالب معلوم شد که افرادی که زندگی را سخت نمی گیرند و با مشکلات به صورتی سالم کنار می آیند خوشحال ترند و این به خاطر ژن مخصوصی است که در وجودشان نهفته است. پژوهشگران این بررسی معتقدند که با وجودی که ژن مخصوص در خوشحال بودن نقش دارد باز روابط سالم، سلامتی جسمی و روحی، خصوصیات محیط زیست و شغل مناسب می تواند سبب ۵۰ درصد خوشحالی انسان در زندگی باشد. البته نباید فراموش کرد آنهایی که به هر دلیلی خوشحالند و مشکلات زندگی را سخت نمی گیرند و با مردم به هر صورتی کنار می آیند اگر ژن مخصوص هم نداشته باشند باز موفق تر و سالم ترند. حال اگر همین افراد دارای ژن سالم خوشحالی را هم داشته باشند که خوشبخت تر خواهند بود.
افراد خوشحال کمتر مریض می شوند، زیرا سیستم ایمنی آنها قوی تر بوده و قادر خواهد بود در برابر بیماریها و ناهنجاریها مقاومت نماید. افراد خوشحال بیشتر متوجه سلامتی و تغذیه و بهداشت خود هستند و همیشه مثبت فکر می کنند، زیرا مشکلات زندگی را وقایع موقتی می دانند و مطمئن هستند که دوام نخواهد یافت و با خوشرویی بهتر می شود با آن مقابله کرد.
سکته مغزی بیشتر در فصل بهار رخ می دهد
بررسی جدید علمی نشان می دهد که سکته مغزی بیشتر در فصل بهار به وجود می آید و میزان آن در افراد مختلف تفاوت ندارد. در یک مطالعه علمی توسط پژوهشگران ژاپنی که بر روی گروه بزرگی از افرادی که بین سالهای ۱۹۸۸ و ۲۰۰۱ به نوعی سکته مغزی دچار شده اند معلوم شد که بروز سکته مغزی در فصل بهار ۲۵ درصد بیشتر از فصول دیگر سال است. اگرچه شدت بروز این عارضه در فصول مختلف نسبت به سن و جنس شخص متفاوت است، ولی در فصل بهار این عارضه هیچ تفاوتی بین زن و مرد، کوچک و بزرگ قائل نشده و همگی را یکسان دچار می سازد. نتایج این بررسی که در ژورنال علمی Stroke به چاپ رسیده همچنین ثابت می کند که به طور کلی سکته مغزی در ماههای سرد زمستان و اوایل بهار بیشتر بروز می کند و هیچ ربطی به عوامل شناخته شده آن مانند فشار خون بالا، بیماری قند و مصرف سیگار و غیره ندارد.
اگرچه چند و چون علل بروز زیاد سکته مغزی در بهار معلوم نیست ولی می توان بعضی از عوامل فصلی سکته مغزی را در این زمینه مقصر شناخت که یکی از آنها بالا رفتن میزان فشار خون در زمستان است که سبب لخته شدن خون می شود و در نهایت موجب سکته مغزی می گردد. مطالعات علمی همچنین نشان می دهد که به هر دلیلی میزان کلسترول خون در فصل بهار افزایش می یابد و نوعی پروتئین موجود در خون که در التهاب عروق نقش دارد نیز در چنین فصلی بالا می رود. در کنار این عوامل بعضی از بیماریها و عوارض دیگر مانند آنفلوآنزا، عفونت های ریوی و بیماریهای مزمن که در فصل زمستان شخص را مبتلا میکند موجب ضعف سیستم دفاعی بدن می شود که همگی سهمی در بروز سکته مغزی در بهار دارند. البته ما در پزشکی بیماریهای فصلی و مرگ و میرهای فصلی هم داریم که در فرصتی مناسب درباره آنها صحبت خواهیم کرد.
حقایقی چند درباره خواص تخم مرغ
تخم مرغ یکی از غذاهایی است که حاوی مقدار قابل توجهی پروتئین با کیفیت بالا است و در تغذیه، پروتئین تخم مرغ به عنوان بهترین پروتئین شناخته شده است. علاوه بر این مواد غذایی، تخم مرغ حاوی مقدار زیادی املاح و ویتامین ها است و عده ای معتقدند که تخم مرغ غذایی است کامل که می تواند بسیاری از احتیاجات بدن را برآورده کند.
چون زرده تخم مرغ دارای مقدار زیادی کلسترول است برخی از متخصصان فن مصرف زیاد آن را توصیه نمی کنند و به طور کلی میزان مخصوصی برای مصرف این غذا توصیه نشده است. افرادی که کلسترول خونشان بالا نیست می توانند روزی یک عدد تخم مرغ در رژیم غذایی خود منظور کنند و آنهایی که مجبورند از خوردن کلسترول دوری نمایند بهتر است از سفیده تخم مرغ استفاده کنند و حداکثر هفته یک بار هم تخم مرغ کامل مصرف نمایند.
یک تخم مرغ متوسط می تواند حدود ۷۱ کالری در بدن انرژی تولید کند که فقط ۱۷ کالری آن از سفیده و بقیه ۵۴ کالری از زرده آن حاصل می شود. در یک تخم مرغ همچنین حدود ۵/۶ گرم پروتئین وجود دارد که ۴ گرم آن در سفیده و بقیه آن در زرده تخم مرغ وجود دارد. هر یک عدد تخم مرغ حدود ۲ گرم چربی دارد که همه آن از زرده انباشته شده و در ضمن ۲۱۰ میلی گرم کلسترول در هر زرده تخم مرغ وجود دارد که رقمی است بالا. در تخم مرغ ویتامین های A,B و D و E و K و مقدار زیادی آهن و کلسیم وجود دارد که به آن مقام مخصوصی در تغذیه می دهد. مدتی است در بازار تخم مرغ های امگا ۳ به فروش می رسند که با دادن رژیم غذایی مخصوص به مرغ ها کیفیت و کمیت اسیدهای چرب امگا ۳ را در زرده تخم مرغ بالا می برد.
درصدی از کودکان و نوجوانان به تخم مرغ آلرژی دارند و وارد شدن ترکیبات تخم مرغ در رژیم غذایی آنها خطراتی را به وجود می آورد. این دسته از افراد همچنین نمی توانند از بعضی از واکسن هایی که در سفیده تخم مرغ کامل می گردد، مانند واکسن آنفلوآنزا، استفاده نمایند. چون محتویات تخم مرغ بهترین محیط رشد میکربها است، به هیچ عنوان نباید تخم مرغ شکسته (ترک خورده) و مانده مصرف شود چون امکان مسموم بودن آن زیاد است.
بعضی از مرغ داریها به مرغ ها مقدار زیادی آنتی بیوتیک برای پیشگیری از بیماری و هورمون برای رشد سریع می دهند که مصرف گوشت و تخم مرغ آنها می تواند مشکلاتی را به وجود آورد. در این صورت باید سعی شود از گوشت و تخم مرغ سالم استفاده کرد.
در مورد چگونگی تهیه و مصرف تخم مرغ توصیه های زیر را می توان در نظر داشت:
ـ در موقع پختن (نیمرو کردن) تخم مرغ بهتر است از روغن های گیاهی مانند کانولا استفاده کرد و از مصرف چربیهای اشباع شده مانند کره و یا مارگارین دوری کرد.
ـ تخم مرغ آب پز تا حدودی از بروز عفونت در آن جلوگیری می کند و می توان چند روزی آن را در محیط منزل و خارج از یخچال نگهداری کرد. تخم مرغ آب پز را می توان تا یک هفته در یخچال نگهداری کرد.
ـ در مقایسه با گوشت قرمز وگوشت های کنسرو شده مانند کالباس و سوسیس و غیره تخم مرغ بهترین غذا بوده زیرا علاوه بر پروتئین با کیفیت بالای آن حاوی مقدار زیادی املاح و ویتامین های ضروری است که برای بدن مفید است.
ـ سالاد سبزی به همراه تخم مرغ آب پز با مقداری روغن زیتون و آب لیمو یکی از مفیدترین و پر خاصیت ترین غذاها بوده و برای سلامتی و بهزیستی بدن موثر است.
* دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه و استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی و کارشناس سازمان بهداشت جهانی است.
EPIDEMIOSEARCH@yahoo.com