به رسم هرسال، جشنواره جهانى سینماى دیاسپورا با دستى پر به تورنتو بازمىگردد. امسال بیش از بیست فیلم کوتاه و بلند در جشنواره حضور دارند و براى اولین بار یک کنسرت بزرگ موسیقى هم در برنامه گنجانده شده است. این کنسرت یکى از چهار برنامهاى است که با همکارى جشنوارههاى دیگر برنامهریزى شده است.
مثل هر سال، فیلمسازان ایرانى با دستى پر به جشنواره مىآیند. «بودا از شرم فرو ریخت» از حنا مخملباف، «چهرهها» ساخته سینماگر ایرانى ـ کانادایى شاهین پرهامى، و «فصل خاک» از شاهرخ بحرالعلومى از این جملهاند. فیلم مهم دیگرى که به نحوى به فرهنگ ایران توجه دارد «به پایین نگاه نکن» از الیسیو سوبیهلا سینماگر پرآوازه ی آرژانتینى است که با الهام از سرودههاى مولوى ساخته شده است. در کنار اینها، «مزرعه چکاوک» از دو برادر استاد سینما، پائولو و ویتوریو تاویانى به نمایش درخواهد آمد که به نسلکشى ارمنىها به دست دولت ترکیه در اوایل قرن بیستم نگاه مىکند و به دلیل یگانگى این قوم با ارمنىهاى ایرانى بخشى از تاریخ معاصر ما نیز به حساب مىآید.
به پایین نگاه نکن
Don’t Look down / No mires para abajo
الیسیو سوبیهلا، آرژانتین، ۲۰۰۸
چهارشنبه، ۵ نوامبر، ۷ شب
برنده ی جایزه ی بهترین کارگردانى از جشنواره ی فیلم گوادالوپ مکزیک، ۲۰۰۸
جشنواره ی امسال با این ساخته خوشنامترین سینماگر آرژانتینى گشایش مىیابد. سوبیهلا براى «نیمه تاریک قلب»، «مردى رو به جنوب غربى»، و «ماجراهاى خدا» مشهور است. فیلمهاى او از دیدگاهى عرفانى به بشر نگاه مىکند. اما هیچکدام از ساختههاى او به اندازه ی این آخرین کارش به عرفان ایرانى نزدیک نشده است. داستان با الهام از شعرهاى مولوى پرداخت شده است.
مرد جوانى از بالاى ساختمانى سقوط مىکند و از آفتابگیر خانهاى به داخل اتاقخواب زن زیباى میانسالى مىافتد. زن و مادرش متقاعد مىشوند که این نه یک حادثه بلکه نشانهاى از جانب خدا است. زن به مرد جوان روشهاى مختلف آمیزش جنسى را که با شناخت از فرهنگ شرق آموخته بازآموزى مىکند. رابطه این زن و مرد آنچنان عمیق مىشود که مرد را قادر مىکند موقع عشقبازى از جسم خود خارج شود و سفرى عرفانى بکند. سوبیهلا در صحنههاى اروتیک زیباى این فیلم بیش از هر ساخته دیگرش به رابطه سکس و عرفان مىپردازد.
دیوار آدام
Adam’s Wall
مایکل مکنزى، کانادا، ۲۰۰۸
چهارشنبه، ۵ نوامبر، ۹ شب
آدام، پسر جوان یهودى، عاشق یاسمین، یک دختر لبنانى است. این عشق نهتنها با مخالفت دو خانواده روبرو است، بلکه از درگیرىهاى سیاسى خاورمیانه هم آسیب مىبیند. «دیوار آدام» به دیوارهاى نامرئى اما سنگینى مىپردازد که انسانها را از هم جدا کرده است.
«دیوار آدام» نمایش مشترکى است که جشنواره ی دیاسپورا با همکارى جشنواره ی Voices Forward برگزار مىکند. ساخت این فیلم بهتازگى تمام شده است و به زودى در سراسر کانادا به نمایش در خواهد آمد. جشنواره ی دیاسپورا دومین جشنواره در دنیا است که آن را به نمایش مىگذارد.
مزرعه چکاوک
Lark Farm
پائولو و ویتوریو تاویانى، ایتالیا، ۲۰۰۷، با بازى آرسینه خانجیان
پنجشنبه، ۶ نوامبر، ۶:۴۵ شب
گفتگو با آرسینه خانجیان بعد از نمایش فیلم
برادران تاویانى با کلکسیونى از ۲۸ جایزه از جشنوارههاى مختلف جهان ـ از جمله سه نخل طلاى کان، سه شیر طلایى ونیز، و دو خرس طلایى جشنواره ی برلین ـ از معتبرترین سینماگران امروز جهانند. این دو برادر در «مزرعه چکاوک» به بازگویى یکى از زشتترین بخشهاى تاریخ معاصر بشر مىپردازند. در اوایل قرن بیستم، حزب ترکهاى جوان دستور قتل عام صدها هزار ارمنى ساکن این کشور را صادر کرد. عملى که دولت ترکیه هنوز حاضر به اعتراف به آن نیست. «مزرعه چکاوک» یکى از معدود فیلمهایى است که به این واقعه نگاه مىکند. داستان به عشق یک افسر جوان ترک
به یک دختر ارمنى برمىگردد. عشقى که در میانه جنگ و خون سرنوشت عجیبى پیدا مىکند و خودش را به غیرقابل تصورترین شکل ممکن نشان مىدهد.
از پنجرهام، بدون خانه …
From My Window, without a Home
ماریان زحیل، کانادا، ۲۰۰۷
پنجشنبه، ۶ نوامبر، ۹:۱۵ شب
گفتگو با ماریان زحیل بعد از نمایش فیلم
سنا زنى لبنانى است که در مخالفت با فشارهاى جامعه سنتى سالها پیش دختر چهار سالهاش را رها کرده و به کانادا آمده. دختر، حالا زنى بیست و پنج ساله و وکیلى موفق است که براى پیدا کردن مادر به کانادا مىآید. برخورد مادر و دختر نه تنها رودررویى و برخورد عاطفى دو نسل و دو طرز تفکر است، بلکه میدانگاهى براى تقابل دو دیدگاه به مسئله هویت ملى و تاریخى است.
بودا از شرم فرو ریخت
Buddha Collapsed out of Shame
حنا مخملباف، فرانسه، ۲۰۰۷
جمعه، ۷ نوامبر، ۹ شب
برنده ی خرس بلورین از جشنواره ی برلین و جایزه ی ویژه ی داوران از جشنواره ی سنسباستیان
اولین ساخته جوانترین عضو خانواده ی مخملباف بیانیهاى است علیه جو خشونتى که بر جامعه امروز افغانستان حاکم است. کاراکتر اصلى فیلم دختر بچهاى است که براى مدرسه رفتن و باسواد شدن موانعى را باید پشت سر بگذارد که بسیارى از ما در غرب با آنها ناآشناییم. او در راه مدرسه با پسربچههایى برخورد مىکند که بازىهاىشان تقلیدى از طالبان و سربازان آمریکایى است. عنوان فیلم از گفتهاى از پدر حنا گرفته شده است که اشاره به شرمى دارد که فرهنگ بشرى از آنچه در افغانستان مىگذرد بر پیشانى دارد.
دنیا و دیسى به مراکش مىروند
Donya and Desie Go to
Morocco
دنا ناچوشتان، هلند، ۲۰۰۷
شنبه، ۸ نوامبر، ۳ بعدازظهر
نماینده ی هلند در اسکار ۲۰۰۹
دنیا و دیسى پیش از آنکه به فیلم درآید سریال تلویزیونى موفقى بود که به دلیل زیبایى و دلچسبى موضوع آن به موفقترین برنامه تلویزیون هلند تبدیل شد. در این اقتباس سینمایى دو شخصیت اصلى فیلم در سفرى به مراکش همراه مىشوند. دنیا را خانوادهاش براى دیدن پسرعمویى که قرار است با او ازدواج کند به مراکش مىبرند. دیسى هم براى پیدا کردن پدرى که او را در نوزادى ترک کرده و به مراکش کوچیده به دنبال دنیا مىکشاند. تقابل فرهنگهاى هلند و مراکش از فیلم، کمدى جذابى مىسازد که بیننده را تا به آخر به دنبال مىکشاند.
دیاسپورا، به اختصار
Diaspora in Short
مجموعهاى از شش فیلم کوتاه
شنبه، ۸ نوامبر، ۵ عصر
مت کدوم جهنمى هست؟ Where the Hell is Matt?
مت هاردینگ، استرالیا، ۲۰۰۸، ۴ دقیقه
در این فیلم کوتاه، مت ما را با رقص به گوشه و کنار دنیا مىبرد
بلوندى، Blondie
دانیائل سوگاوارا، هلند، ۲۰۰۷، ۱۰ دقیقه
وقتى دو آدم تنها در کمک به یک سگ جایى هم براى کمک به یکدیگر مىیابند.
وینگ، ماهىاى که حرف زد، Wing, the Fish that Talked Back
ریکى راینکه، هلند، ۲۰۰۷، ۱۰ دقیقه
در خانهاى که همه پا به سن هستند وینگ، دختر شش ساله براى ارتباط با اجداد چینىاش دنیاى فانتزى خودش را مىسازد.
قانون رافاس Rafas Rule
ینى، هلند، ۲۰۰۸، ۱۵ دقیقه
رافاس زندگى سختى دارد اما وقتى با یک جادوگر آفریقایى آشنا مىشود شانس ناگهان در خانهاش را مىزند.
تجارت سالم Fair Trade
مایکل دریهر، آلمان، ۲۰۰۸، ۱۵ دقیقه
یکى از هزاران حوادثى که بر سر مهاجرین غیرقانونى در تنگه جبلالطارق مىآید.
نوبت منه It’s My Turn
عصمت ارگون، آلمان، ۲۰۰۷، ۱۱ دقیقه
جایى در حومه استانبول پسربچهها پولشان را روى هم مىگذارند تا یکىشان به سینما برود و فیلم را براى بقیه تعریف کند. اما نوبت دختربچهاى که با آنهاست کى مىرسد؟
فصل خاک، Season of Soil
شاهرخ بحرالعلومى، کانادا، ۲۰۰۷، ۱۵ دقیقه
پیرمرد افغان با خانوادهاش در یک کورهپزخانه کار مىکند و براى لقمهاى نان باید سلامتش را فدا کند.
چهرهها، Faces
شاهین پرهامى، کانادا، ۲۰۰۷، ۹۲ دقیقه
شنبه، ۸ نوامبر، ۷ شب
برنده ی جایزه ی بهترین فیلم بلند، جشنواره ی سیدنى استرالیا، ۲۰۰۷
گفتگو با شاهین پرهامى و بازیگران فیلم بعد از نمایش فیلم
شاهین پرهامى، سینماگر موفق ایرانى ـ کانادایى در این مستند شاعرانه به زندگى ده هنرمند ایرانى ساکن کانادا مىپردازد. شاهین براى سینمادوستان ایرانى نامى آشنا است. او با سهگانه «لاهوت»، «ناسوت»، و «جبروت» به دوستداران ایرانى سینماى دیاسپورا معرفى شد. فیلم بعدىاش «نسیان» هم در این جشنواره به نمایش درآمد. آخرین ساخته شاهین اثرى بهیاد ماندنى نه تنها از دیدگاه ثبت بخشى از تاریخ هنر ایران بلکه بخاطر ساختار شاعرانهاى است که خاص اوست.
کجا مىروى موشه؟ Where Are You Going Moshe?
حسن بنجلون، کانادا و مراکش، ۲۰۰۷، ۹۰ دقیقه
شنبه، ۸ نوامبر، ۹:۱۵ شب
با همکارى جشنواره ی Voices Forward
در اوایل دهه شصت میلادى، یهودیان مراکش به تدریج این کشور را به قصد اسرائیل ترک مىکردند. در همان زمان قانونى در این کشور به تصویب رسید که مغازه هاى مشروبفروشى را از فروختن مشروبات الکلى به مسلمانان منع مىکرد. مصطفى که در شهر کوچکى یک مغازه ی مشروبفروشى داشت براى باز نگهداشتن مغازه اش مىبایست موشه ـ آخرین بازمانده ی یهودیان شهر ـ را راضى مىکرد تا کوچ نکند. براى این منظور مصطفى ترفندهاى زیادى در آستین دارد.
بچههاى محل Kidz in da Hood
کتى ادفلت و ییلوا گوستاوسون، سوئد، ۲۰۰۷، ۹۶ دقیقه
یکشنبه، ۹ نوامبر، ۳ بعدازظهر
برنده ی پنج جایزه ی اسکار سوئد براى بهترین فیلم، بهترین کارگردانى، بهترین بازى، بهترین فیلمنامه، و بهترین موزیک
امینه دختر بچهاى است که همراه با پدربزرگش به سوئد پناهنده شده است. با مرگ ناگهانى پدربزرگ تنها کسى که حاضر به نگهدارى از او است یوهان، یک خواننده ی پانک است که خالکوبىهاى روى بدنش و خانه شلوغ پلوغش کافى است تا هر مسئول دولتى را قانع کند که شایستگى سرپرستى از امینه را ندارد، اما یوهان عزمش را جزم کرده که در این نبرد پیروز شود. «بچههاى محل» فیلم موزیکال شادابى است که به دل هر بینندهاى از هر سنى مىنشیند.
پرنده ی کاغذى aperbird
ونسا ون هوتن، آلمان، ۲۰۰۸، ۱۰۱ دقیقه
یکشنبه، ۹ نوامبر، ۵ عصر
نیک تا پیدا شدن چمدانهایش باید چند روزى را در بانکوک سر کند. در این مدت او به دنیاى پنهان روسپىهاى این شهر کشانده مىشود. آشنایى نیک با کوکو او را به دنیاى فراموش شده ی کودکىهایش مىبرد و او را به رویاهاى ناشناختهاش رهنمون مىشود.
کودک جنگ Warchild
کریستین واگنر، آلمان و اسلووینیا، ۲۰۰۷، ۱۰۳ دقیقه
یکشنبه، ۹ نوامبر، ۷ شب
برنده ی جایزه ی ویژه ی جشنواره ی باواریا و جایزه ی بهترین فیلمنامه از جشنواره ی مونترآل
جنگ داخلى در سارایوو به پایان رسیده اما سنادا هنوز به مرگ دختر گمشدهاش آیدا باور ندارد و به دنبالش مىگردد. او خبردار مىشود که صلیب سرخ آلمان بسیارى بچههاى بىسرپرست را در زمان جنگ به آن کشور برده و به خانوادههایى که به دنبال فرزند هستند سپرده است. سنادا بالاخره دخترش را که در یک خانواده ی آلمانى بزرگ شده است پیدا مىکند. اما حالا با یک انتخاب دشوار روبرو است.
برلین _ اول ماه مه Berlin – 1st of May
یان_کریستف گلاسر، کارستن لودویگ، سوین تادیکن، یاکوب زیمنیکى، آلمان، ۲۰۰۸، ۹۸ دقیقه
سرنوشت چهار شخصیت مختلف در تظاهرات روز اول مه در برلین به هم گره مىخورد. پسر یازده ساله ترک که براى اینکه به برادر بزرگترش نشان دهد مرد شده است مىخواهد پلیسى را «مشت و مال» دهد. پلیسى که ناتوانى جنسىاش در رابطه با همسرش را زیر خشونت مهارنشدهاى پنهان مىکند. نوجوانى که یک اسلحه واقعى را دزدیده است و قصد دارد به هرترتیب از آن استفاده کند، و بالاخره هرى که زمانى یک فعال کمونیست بوده و هرسال در روز اول مه مىخواهد خاطره ی فعالیتهاى انقلابى دوران دانشگاه را زنده کند. روز اول مه هر سال داستانهاى بسیارى براى گفتن دارد.
کنسرت موسیقى
جان کمیل فرح و همنوازان
جمعه، ۱۴ نوامبر، ۸:۳۰، هتل گلادستون (کویین و گلادستون)
ورودى رایگان
در این کنسرت، جان کمیل فرح، آهنگساز، موسیقىدان، و پیانیست مقیم تورونتو ساخته جدیدش را با همکارى ریک ساکس (پرکاشن) و باب استیونسون (کلارینت) اجرا مىکند.
پیش از شروع، جان از رابطه نامتعارفى که با موسیقى عرب و اسرائیلى دارد و تاثیرى که از این دو مکتب موسیقى گرفته است صحبت خواهد کرد.
جشنواره ی سینماى دیاسپورا از ۵ تا ۹ نوامبر برگزار مىشود.
آدرس:
Innis
Town Hall,
۲ Sussex Ave. (off St. George, one block south of Bloor, Subway St. George)
ورودى: ۱۰ دلار، براى دانشجویان و شهروندان ارشد ۸ دلار، شش بلیت با هم ۵۰ دلار
براى رزرو بلیت با تلفن ۴۱۶۵۷۱۲۱۵۰ یا با ایمیل info@diasporafilmfest.com تماس بگیرید.
shahram@shahrvand.com