در بررسی اقتصاد کلان هر کشور رسیدن به “اشتغال کامل” یکی از اهداف اصلی است. دلیل آن هم در دو عامل زیر خلاصه میشود:
الف ـ نیروی انسانی کارآمد از مهمترین عوامل تولید و کار هستند و در زمره سرمایه های کلان کشور محسوب میشوند.
ب ـ جلوگیری از اتلاف وقت و تقاضای پنهان کار که باعث سردرگمی منابع نیروی انسانی میشود.
قبل از پرداختن به بقیه موارد تعریف کوتاهی از اشتغال کامل در اقتصاد داشته باشیم تا اگر خواننده محترم این مقوله را فراموش کرده بود در این باره مروری شده باشد.
برای ساختن هر نهاد اقتصادی اعم از کارخانه/ پالایشگاه/ مغازه/ شرکت تجاری احتیاج است تا عوامل تولید همگون و به حد نیاز در دسترس باشد.
اگر در نظر است تا ساختمانی بنا شود به یک مهندس سازه یک مهندس ناظر و یک کارشناس و مجری و ۱۵ کارگر ساده در بخشهای متفاوت نیاز است تا بعد از زمان خاصی این بنا ساخته شود. در صورت وجود چنین عواملی همه چیز به صورت همگون در این ساختمان کامل شده و پروژه مورد بهره برداری قرار میگیرد. حال اگر چنین نشود و در جامعه مورد نظر ما به جای یک مهندس سازه و یک مهندس ناظر ۶ مهندس از هر کدام از این رشته ها وجود داشته باشد و در مقابل فقط ۷ کارگر قابل استفاده باشد و مجری هم به دلیل عدم وجود شخصیت اجتماعی اصلا طالب نداشته، لذا امکان تکمیل ساختمان وجود ندارد چون عوامل تولید به تناسب نیاز در دسترس نیست. و به عبارتی اقتصاد جامعه مورد هدف بیمار است.
الگوی هند در چند دهه اخیر از بهترین موارد است چون جامعه کارشناس ارشد و کارآمد به اندازه ای بوده که امکان جذب نداشته و یا بیکار بودند و یا همواره به دنبال کار بهتر(تقاضای پنهان کار) میگشتند.
حال به محض اینکه به نیروی انسانی می پردازیم به این نکته مهم برمی خوریم که:
۱- چه ریسکهایی این گروه را تهدید میکنند؟
۲- پیامد تحقق هر ریسک برای این گروه کارآمد چیست؟
۳- اندازه ریسکها چقدر است و آیا امکان نگهداری آنها را دارند یا بایستی با روشهایی به گروهی (شرکت بیمه/صندوقهای حمایتی) منتقل شوند؟
۴- راههای مقابله با این ریسکها کدام است و چه مقدار از این موارد توسط دولت و چه مقدار بایستی توسط خود این گروه تامین شود.
در جامعه کنونی عمده ریسکهایی که حیات اقتصادی و فردی افراد را تهدید میکند در جدول مربوطه نشان داده شده است البته بایستی به این نکته اشاره کرد که درجه تواتر و شدت هر یک با هم متفاوت است.
در صورت تحقق ریسک فوت آثاری زیانبار را شاهد هستیم و در صورت تحقق ریسک بازنشستگی (که عده ای از دست اندرکاران آن را ریسک نمیدانند چون تحققش حتمی است) طبیعتا آثار دیگری محقق خواهد شد.
در نهایت هر کدام از ریسکها باعث سه اثر عمده در زندگی ما خواهند شد که عبارتند از:
۱- وقفه درآمد
۲- کاهش درآمد
۳- از بین رفتن درآمد
برای جبران تحقق ریسک یا بایستی از آثار زیانبار آن گریخت و یا خود را با روشهای خاصی چون اتکاء به بیمه مجهز نمود.
در الگوی مدیریت ریسک مطرح شده بیمه عمر/ ازکارافتادگی/بیماریهای سخت و بیمه حادثه از مهمترین ها هستند که در چارت به آنها اشاره شده است.
با برنامه ریزی دقیق و منطبق با نیازهای هر فرد این امکان فراهم خواهد شد تا هر شخصی خود را در مقابل ریسکهایی که حیات خود و خانواده اش را تهدید میکند ایمن شود.
مسئله آن است چه سیستمی وجود دارد که این نیازها را تشخیص، طبقه بندی و منطبق با قراردادهای بیمه ای کرده و در معرض و دسترس خریداران بالقوه بیمه عمر قرار دهد تا آنها بتوانند بیمه عمر مورد نظر را در سبد کالای مصرفی خود جا دهند.
با دسترسی به برنامه ریزی مالی / بیمه ای که ابزار بسیار مهمی در تشخیص اندازه نیاز هر فرد است این نیازها در رشته های مختلف تبدیل به اعداد و ارقام شده و ملموس تر برای برنامه ریزان مالی و بیمه ای خواهد شد.
از دیدگاه یک خریدار بالقوه بیمه عمر این سئوالات مطرح است که بایستی به آن پاسخ داد:
چه مقدار سرمایه بیمه عمر برای چه شخصی (با طبقه شغلی خاص) و در چه سنی با چه جنسیتی ( مونث و مذکر ) و با چه الگوی مصرفی و از همه مهمتر با چه نیاز مالی و چه آمال و آرزویی (برای برآورد کردن آن بعد از فوت ) کافی است؟
در ابتدا بایستی نیازهای شخصی را بررسی کرد برای مثال :
۱ـ حفظ استانداردهای مصرفی خانواده پس از فوت سرپرست
یکی از ساده ترین روش محاسباتی آن است که با توجه به نرخ بهره و اطلاع از نرخ تورم دریابیم که چه سرمایه ای توان پاسخگویی به ایجاد درآمد سالیانه فرد متوفی را دارد. برای نمونه اگر سرپرست خانواده ماهی دو هزار دلار در آمد داشته است چه سرمایه ای با چه نرخ بهره ای (و توجه به نرخ تورم)قادر است این مبلغ را ایجاد کند.
۲ـ میزان درآمد های جانبی و بدیهای جاری شخص در محاسبه آورده شود .
۳ـ اطلاع یافتن از آرزوهای تحقق نیافته فرد مورد نظر پس از فوت چیست؟ آیا هزینه تحصیل دانشگاه فرزندان خود را پس انداز کرده و یا بایستی در محاسبات این ارقام نیز آورده شود.
۴ـ آیا سرمایه خاصی را برای ایجاد کار برای فردی و یا برای بخشش به سازمان خیریه ای در نظر گرفته است؟
۵ـ هزینه های مراسم سوگواری و موارد خاص این چنانی تعیین و در محاسبات آورده شود.
۶ـ با توجه به سن فرد بیمه شده تشخیص داد که پوشش بیمه ای طراحی شده بایستی موقت یا دائم باشد .
۷ـ از همه مهتر توان پاسخگوئی حق بیمه برای فرد بیمه شده به نحو مناسب تعیین و از منابع داخلی به نحوی تخصیص یابد.
فرهاد فرسادی کارشناس ارشد بیمه است.
