شهروند ۱۱۸۱ ـ ۱۲ جون ۲۰۰۸
شنبه گذشته در ساختمان راجرز کامیونیکیشن سنتر دانشگاه رایرسون، یک گردهم‌آیی برگزار شد که هدف آن بررسی نتایج رفراندم اخیر در انتاریو برای تغییر نظام انتخابانی و همچنین آمادگی برای رفراندم ماه مه سال آینده در استان بریتیش کلمبیا(۱) بود که با همین هدف صورت خواهد گرفت. این گردهم‌آیی که در آن بیش از صد نفر از نمایندگان مجلس، روزنامه نگاران، دانشگاهیان و علاقمندان دیگر شرکت داشتند از طرف سازمان Fair Vote Canada(۲) برگزار شد که هدف آن آگاه سازی افکار عمومی برای اصلاح نظام انتخاباتی کاناداست.
بعد از سخنرانی‌های مقدماتی مسئولان سازمان، مراسم با سخنرانی Andrew Coyne روزنامه نگار سرشناس که از سردبیران مجله مک‌لینز و یکی از مهمانان ثابت پنل At Issue تلویزیون CBC است شروع شد.
آقای Coyne این ادعا را که تغییر نظام انتخاباتی فقط به نفع حزب سبز یا احزاب کوچک خواهد بود رد کرد و گفت به عنوان کسی که گرایش میانه‌رو متمایل به راست دارد و از ۱۸ سالگی در تمام انتخابات شرکت کرده ولی حتی یکبار هم نامزدی که به او رای داده انتخاب نشده است، می گوید سیستم اکثریت نسبی (یا First past the post) که در آن نامزدی می‌تواند حتی با کمتر از یک چهارم آرای شرکت کنندگان انتخاب شود غیرعادلانه و غیردمکراتیک است. او از عوارض جانبی این روش انتخاباتی به «محلی‌گرایی» و لطمه دیدن وحدت ملی کانادا اشاره کرد. به این معنی که حزب محافظه‌کار علیرغم داشتن طرفداران بسیار در تورنتو و کلا در انتاریو هرگز نتوانسته متناسب با تعداد آنها، در مجالس استانی یا فدرال نماینده داشته باشد. به همین ترتیب اعضا و طرفداران حزب لیبرال در غرب کانادا هم نتوانسته اند نماینده ای به مجلس بفرستند و حزب سبز با داشتن چند میلیون طرفدار حتی یک نماینده هم در مجلس ندارد.
سخنران از دیگر تاثیرات منفی این روش انتخاباتی به این موضوع اشاره کرد که دو حزب بزرگ برای به دست آوردن رای قشر کوچکی که معمولا به حزب خاصی وفادار نیستند اصول اساسی حزب را فراموش می کنند طوری که به گفته او الان تفاوت زیادی بین حزب محافظه کار و لیبرال وجود ندارد و این دو حزب فقط برای رسیدن به قدرت سیاست بازی می کنند.
اندرو کوین علاوه بر اطلاع‌رسانی نامناسب از طرف سازمان Elections Ontario، یکی دیگر از دلایل شکست رفراندم پائیز گذشته در انتاریو را مطرح شدن بحث مدارس مذهبی از طرف رهبر حزب محافظه‌کار و شکل‌گیری یک جریان پنهان اسلام‌ترسی در جامعه قلمداد کرد. به این معنی که بعضی از آن بیم داشتند که با تصویب این طرح احزاب افراطی اسلامی به مجلس راه پیدا کنند و اصرار به تصویب قوانین افراطی داشته باشند. او حد نصاب حداقل ۷ درصد آرا را کافی دانست و گفت مشکلات موجود در مجالس اسرائیل یا ایتالیا که در آنجا شکل پیشرفته‌ای از نظام تناسبی حاکم است مربوط به جوامع آن کشورهاست و ربطی به سیستم انتخاباتی ندارد.
سپس میزگردی برگزار شد که در آن Olivia Chow و Martha Hall Findlay نمایندگان مجلس فدرال از تورنتو وCarolyn Law نامزد حزب سبز در انتخابات استانی اخیر شرکت داشتند. هر سه شرکت کننده در این میزگرد زن بودند و موضوع بحث تاثیر “نظام انتخاباتی تناسبی” بر راه یافتن تعداد بیشتری از زنان در مجلس بود. اگرچه هر سه نفر در مورد اینکه تعداد زنان بیشتری باید در مجالس استانی و فدرال کانادا حضور داشته باشند و اینکه نظام انتخاباتی تناسبی می‌تواند به این امر کمک کند توافق داشتند ولی خانم فیندلی گفت شخصا با آن شکلی از این سیستم که به رفراندم گذاشته شده‌بود (MMP) مخالف بود. او با اعلام اینکه استفن دیون موافق تغییر نظام انتخاباتی به یک سیستم تناسبی است تعجب اکثر حاضران را برانگیخت چرا که آقای دیون هرگز علنا این عقیده خود را بیان نکرده است و بسیاری از نامزدهای حزب او از جمله آقای رضا مریدی مخالفت علنی خود را در آستانه رفراندم بیان کرده بودند.
در ادامه این گردهم‌آیی سخنرانی‌هایی درباره رفراندم بهار سال آینده در استان بریتیش کلمبیا که در آن قرار است نوع خاصی از سیستم تناسبی به نام «رای قابل انتقال» یا STV به رای گذاشته شود توسط استادان علوم سیاسی به بحث گذاشته شد. گفتنی است که در آخرین رفراندمی که در استان بریتیش کلمبیا برای اصلاح نظام انتخاباتی برگزار شد ۵۷ درصد رای‌دهندگان به آن رای موافق دادند، ولی چون دولت حدنصاب ۶۰ درصد را برای این منظور وضع کرده بود تغییری صورت نگرفت.
در پایان هم دو نفر از فعالان اصلاح نظامهای انتخاباتی از امریکا و بریتانیا سخنرانی کردند. در مورد امریکاAmy Ngai از سازمان Fair Vote US گفت که در اوایل قرن بیستم در شرق امریکا نظام تناسبی حاکم بود. راه یافتن احزاب طرفدار حقوق سیاه‌پوستان به مجلس تحت این سیستم باعث نگرانی شد و بالاخره با انتخاب نماینده یک حزب متعلق به سیاه‌پوستان کمونیست صبر مقامات به سر آمد و سیستم تغییر داده شد.
Lewis Baston سخنران بریتانیایی هم وقتی گفت که سازمان متبوع او از اواخر قرن نوزدهم در تلاش است تا نظام انتخاباتی آن کشور را تغییر دهد سبب خنده حضار شد.
اکثر سخنرانان و شرکت‌کنندگان عقیده داشتند که با توجه به استقبالی که در رفراندم سال ۲۰۰۵ از اصلاح نظام انتخاباتی در بریتیش کلمبیا شده اگر رفراندم سال آینده به پیروزی برسد، دلگرمی زیادی برای فعالان در انتاریو و جاهای دیگر خواهد بود تا با استناد به یک نمونه موفق، به دولت فشار بیشتری بیاورند تا در انتاریو، یا استانهای دیگر کانادا تغییرات مشابه انجام شود.
نکته دیگری هم که در لابلای مباحث شنیده شد این بود که برخلاف مهاجران قدیمی‌تر که چند نسل در کانادا زندگی کرده اند و نوعی تعصب میهن‌پرستانه در مورد مسائل سیاسی دارند و شنیدن اینکه نظام انتخاباتی فعلی کانادا دمکراتیک نیست برای آنها حتی توهین‌آمیز محسوب می‌شود، مهاجران جدید آمادگی بیشتری برای پذیرش تغییرات دارند.
۱-http://stvforbc.com/
۲-http://www.fairvote.ca
