مرکز بین المللی حقوق بشر* برگزار کرد:
روز جمعه ساعت ۶ بعد از ظهر در سالن آمفی تئاتر نورت یورک واقع در شماره ۵۳۰۰ یانگ کارگاه آموزشی حقوق بشر توسط مرگز بین المللی حقوق بشر برگزار شد.
اردشیر زارع زاده موسس مرکز بین المللی حقوق بشر با سخنرانی کوتاه خود برنامه را این چنین معرفی کرد: این اولین برنامه از سری برنامه های آموزشی حقوق بشر این مرکز است، که ماهانه برگزار خواهد شد. ساعت و تاریخ این برنامه ها متغیر است و متعاقبا اعلام خواهد شد. این برنامه ها به صورت ورکشاپ خواهد بود که از جلسه آینده در سالن های کوچکتر کامیونیتی سنتر که مناسب تر برای این نوع برنامه ها هستند اجرا خواهد شد. ضمنا حسین رئیسی مسئول آموزشی مرکز بین الملل مدیر اجرایی این برنامه ها خواهد بود.
حسین رئیسی که به تازگی به کانادا آمده در ایران به شغل وکالت مشغول بوده است. او سالیان دراز در ایران و سایر کشورهای جهان پژوهشگر و مدرس قوانین حقوق بشر بوده است. هر جا که سخن از حقوق بشر یا پناهندگی است می توان او را یا در میان حضار یا پشت میکروفن در حال سخنرانی دید.
او همچنین از حامیان و مسئول کمیته حقوقی NDTR (No Deportations to Iran) می باشد. رئیسی برنامه امروز را برخورد ابتدائی و مقدمه ای بر بحث پیرامون حقوق بشر اعلام می دارد. او می گوید عمده بحث های مربوط به حقوق بشر در رابطه با حقوق سیاسی ست، ولی او سعی دارد در این سری آموزش ها بیشتر به جنبه حقوقی آن بپردازد و هدف این است که در مخاطب حساسیتی درباره حقوق بشر به وجود بیاید.
او از سه نسل بنیادی حقوق بشر سخن می گوید. نسل اول که شامل حقوق مدنی و سیاسی ست. نسل دوم اقتصادی اجتماعی، و نسل سوم همبستگی اجتماعی ست.
او اضافه می کند که نیازهای هر جامعه بستگی به رشد آن جامعه دارد، به طور مثال در افغانستان و ایران و عراق و سوریه این نیازها بیشتر در حالت نسل اول می باشند. در این جوامع نیازهای حقوق بشر در آزادی بیان، اعتقادات، اجتماعات، احزاب، امنیت جانی و نفی و محکومیت شکنجه خلاصه می شود. در صورتی که در کشورهای دموکراتیک همچون کانادا این مسائل و آزادی ها کاملا طبیعی و عادی به نظر می آیند. مسائل حقوق بشر در این کشورها بیشتر در رابطه با مسائل کار و کارفرما و این قبیل موارد دور می زند.
او اضافه می کند با وجود دموکراسی و پیشرفته بودن این کشورها هنوز حقوق بشر در آن ها به طورکامل اجرا نمی شود و به عنوان مثال نابرابری تعداد زنان و مردان را در رده های بالای تشکیلات اداری و سیاسی می توان در نظر گرفت.
او از حضار می خواهد که در بحث شرکت کنند و هر کس نظر خود را درباره ی کلمه های “حق” و “انسان” که قوانین حقوق بشر بر پایه آن ها شکل گرفته، بگویند. درباره کلمه “حق” کلیه حضار توافق نظر داشته و خیلی زود به نتیجه می رسند که حقوق های پایه ای و نهادی، نیازهای روزمره زندگی، آزادی های بیان و اعتقادات مذهبی و سیاسی و اجتماعی و برابری و عدالت و حقوق طبیعی را شامل می شود.
در مورد تعریف کلمه ی انسان اختلافات بیشتری وجود داشت که به طور خلاصه رئیسی اعلام می دارد که انسان مورد نظر حقوق بشر هیچ قید و شرطی را نمی پذیرد و شامل کلیه انسان ها در هر شرایط و در هر محل جغرافیائی می باشد. او این توضیح مختصر را هم می دهد که تمامی حقوق، به استثنای حقوق زن و کودک، شامل حقوق بشر نمی شوند. این دو به علت تبعیضاتی که طی قرنها نسبت به آنها شده کلیه حقوقشان جزو حقوق بشر می باشد.
رئیسی موضوع بحث را به دو نکته ی “حق محوری” و “تکلیف محوری” گسترش می دهد. او فرق میان حقوق سنتی و حقوق مدرن را در اختلاف بین این دو موضوع معرفی می کند؛ در حقوق بشر بر انسان مورد نظر هیچ تکلیفی وجود ندارد و انسان ها بدون داشتن هرگونه تکلیفی و یا داشتن وظیفه ای و یا انجام کاری، صاحب حقوق برابر می باشند. این از جمله نکات حساس، ظریف و جدیدی بود که اکثر حضار با آن آشنائی نداشته که در نتیجه باعث به وجود آمدن بحثی داغ و طولانی می شود.
فیلم کوتاه و جالبی درباره تحول حقوق بشر در تاریخ نشان داده شد. در این فیلم می دیدم که اولین اعلامیه حقوق بشر در زمان کورش کبیر بوده است . هم چنان در این فیلم شاهد بودیم با این که از توافق و تصویب و امضای اعلامیه ی حقوق بشر بیش از شصت سال می گذرد، هیچ کشوری در جهان وجود نداشته که کلیه مفاد آن را اجرا کند.
رئیسی از حضار می خواهد در مورد یکی از آخرین مواردی که خود آن ها شاهد نقض حقوق بشر بوده اند صحبت کنند. باز متوجه شدیم که توجه ما بیشتر به موضوعات کلی و جهانی ست و از جامعه نزدیک خود غافل هستیم.
او می گوید که ناقضین حقوق بشر به طور کلی حکام و حکومت ها هستند. ما گرچه قادر نیستیم حکومت ها را تغییر دهیم، ولی می توانیم دیده بان حقوق بشر باشیم. ما مسئول هستیم هر جائی که می بینیم حقوق بشر اجرا نمی شود صدای خود را بلند کنیم، در غیر این صورت حقوق بشر رشد نمی کند.
او گفت با این که کشورهای پیشرفته مدام از حقوق بشر سخن می گویند، در عین حال به معاملات تجاری و روابط فرهنگی و سیاسی خود با کشورهایی که علنا حقوق ابتدائی مردم خود را زیر پا می گذرانند، ادامه می دهند. او چین را به طور مثال عنوان کرد که از لحاظ تجاری رابطه ی خود را با تمام کشورهای پیشرفته و مدافع حقوق بشر حفظ کرده است.
جلسه حدود ساعت ۸ به پایان رسید و تا زمانی که سالن را ترک کردم می دیدم که تعدادی از حضار هنوز به بحث و گفت وگو مشغول بودند.
ضمنا ضبط صوتی و تصویری کامل این برنامه موجود است که می توان آن را در اختیار متقاضیان گذاشت.
*ICHR = International Center for Human rights
**مسئول کمپین جهانی NDTR- No Deportations to Iran در تورنتو
www.nodeportationstoiran.org