شهروند ۱۱۷۸ ـ ۲۲ می ۱۳۸۷

جامعه ایرانی در کانادا برای تثبیت خود باید تمامی جوانب جاری جامعه میزبان را بشناسد تا بتواند جایگاه واقعی خودش را بیابد، زیرا هر چه بیشتر به زوایای پنهان تاریخ کانادا می پردازیم و مسیر تحقق عدالت و رفع ظلم و ستم را مطالعه می کنیم درمی یابیم که جوامع آزاد مانند کانادا هم بهای لازم را برای دموکراسی و حقوق بشر پرداخته و آن را مجانی و یک شبه به دست نیاورده اند و بالطبع در ایران ـ سرزمین مادریمان ـ یک شبه محقق نخواهد شد و به نظر می آید که این رمز استواری دموکراسی است.

در این راستا جلسه جمهوری خواهان را در این شماره شهروند و نیز مصاحبه اختصاصی با چارلز روچ (۱) از وکلای برجسته حقوق بشر و مهاجرت کانادا و از رهبران سیاه پوست و از یاران مارتین لوترکینگ را در شماره بعدی منتشر خواهیم کرد.
چارلز روچ سالهاست برای حذف سوگند به نام ملکه انگلیس در مراسم شهروندی کانادا در دادگاههای انتاریو و کانادا تلاش می کند، زیرا که آن را مخالف آزادی می داند.
البته چهره های سیاسی کانادا مانند جان منلی نامزد رهبری حزب لیبرال در برابر پل مارتین و وزیر امورخارجه و معاون نخست وزیر پیشین ژان کریتین از طرفداران جمهوری بود،. اما ژان کریتین از ترس از دست دادن رای انگلوساکسونهای پروتستان با جان منلی مخالفت کرد و این موضوع را مسکوت گذاشت.(۲)

آلن فوتیرینگهام (۳) چهره شناخته شده ی مطبوعات کانادا زیر عنوان "کانادا علیه  سلطنت ملکه" در جلسه ای به دعوت جمعیت شهروندان برای جمهوری کانادا (۴) در روز جمعه ۱۶ ماه می ۲۰۰۸ در محل مدرسه "اکون ترنراسکول هاوس" در تورنتو سخنرانی کرد.
 
ابتدا سرود کانادا بپا خیز / وقتش رسیده است /که جمهوری شوی /و از قیدهای توسعه طلبانه رها شوی/ و ملت مستقلی شوی/ توسط حضار با همراهی گیتار خوانده شد.
سرود خواندن جمعیت که در حدود ۵۰ نفر بودند در یک ساختمان قدیمی دان تاون تورنتو با افرادی که آن را از صمیم قلب می خواندند و اکثرا سفیدپوست و سپیدموی بودند، برای من  جالب بود. خاطرات انقلاب و فیلم های هالیوودی تاریخی را برای من زنده می کرد. 
 ملت ایران سلطنت را در یک انقلاب برچیده بود و جمهوری اعلام کرده بود، ولی حضور ما در تبعید و یا مهاجرت و حضور و اهداف آن  جلسه حس خاصی برمی انگیخت. از یک نظر فکر می کردم ما (ایرانی ها) از آنان جلوتر هستیم ولی از سوی دیگر با معیارهای یک جمهوری که بر اساس رای مردم است، فاصله های جدی داریم. 
بعد از سرود، دختر چارلز روچ که وکیل است و اقامه دعوی جمعی مبنی بر حذف قسم خوردن به ملکه انگلستان برای شهروند کانادا شدن را از طرف پدرش در دادگاه پیش می برد، در سخنرانی کوتاهی گفت ۱۷ سال قبل که پدرم این موضوع را در دادگاه مطرح کرد “که من نبایستی به ملکه قسم بخورم، زیرا خلاف آزادی من است” تمامی قضات اصلا حاضر به شنیدن این پرونده نشدند، ولی در حال حاضر شرایط بهتر شده است. وی اضافه کرد هرچند قوه قضائیه فدرال با تمام قوا تلاش می کند جلوی طرح این خواست جمعی را بگیرد و موانع زیادی برای ما ایجاد کرده است. اماا تاکنون در چهار دادگاه مقدماتی پیروز شده ایم که دادخواست ما را بشنوند. ما در ابتدای کار هستیم ولی می دانیم که با کمک مردم پیروز خواهیم شد.

“تام فردا” (۵) از مؤسسان جمعیت به معرفی گروه و سابقه آن پرداخت. این حرکت از خودداری وی از قسم خوردن به ملکه برای گرفتن شغل دولتی شروع شد که به دادگاه منجر شد و سرانجام از ۳۱ دسامبر ۲۰۰۵ کارمندان دولت فدرال از قسم خوردن معاف شدند. همچنین در نامه های رسمی دیپلماتیک نام ملکه یا فرماندار کل حذف شد و کانادا تنها کشوری است که نامه نگاری بین دو کشور بدون نام بردن از رهبر کشور مبادله می شود.
“فردا” افزود که از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۸ تغییرات زیادی در نظرسنجی ها به وجود آمده است. در ۱۹۹۳ بالای ۵۰% طرفدار سلطنت بودند در حالی که این رقم در ۲۰۰۸ بر اساس موسسه نظرسنجی انگوس رید به ۳۲% رسیده است درحالی که ۵۳% خواهان جمهوری شدن کانادا هستند (۶). او ادامه داد که ما مانند هند باید محل اقامت فرماندار کل را به مقر رئیس جمهور و یا سمبل کانادا تبدیل کنیم. وی همچنین به فردی هندی تبار استاد فیزیک در جلسه اشاره کرد که از سال ۱۹۵۰ در کانادا هست ولی تا زمانی که شرط شهروند کانادا شدن قسم به نام ملکه باشد، وی حاضر به گرفتن شهروندی نخواهد شد. تام فردا سپس به معرفی آلن فوتیرینگهام پرداخت.

تحقق جمهوری کانادا به یک نخست وزیر با جرئت نیاز دارد
این پاسخ آلن فوتیرینگهام روزنامه نگار باسابقه به پرسش یک شرکت کننده در جلسه جمعیت جمهوری خواهان کانادا بود.
آلن فوتیرینگهام معروف به دکتر فوث مشهورترین مقاله نویس سیاسی مجله “مک لین” به مدت ۲۷ سال بود. در مورد نفوذ مقالات وی که در صفحه پشت مجله چاپ می شد گفته می شد که “مک لین” مجله ای است که مردم آن را از ته مجله شروع به خواندن می کنند. در سال ۲۰۰۱ با تغییر سردبیر، مقالات وی به داخل مجله منتقل شد و وی مک لین را ترک کرد. او در حال حاضر در گلوب اند میل و ۲۰ روزنامه دیگر مطلب می نویسد. آلن فوتیرینگهام به مدت ۱۰ سال یکی از گردانندگان برنامه تلویزیونی سی بی سی به نام “رودرودی روی جلد” بوده است. او طی ۴۸سال روزنامه نگاری به ۸۴ کشور دنیا سفر کرده و ۶ کتاب دارد. او همچنین دارای دکترای افتخاری از دانشگاه نیوبرانزویک و ساسکاچوان است.

آلن فوتیرینگهام متولد ۱۹۳۲ ساسکاچوان از اعقاب انگلیسی تبار است. او که به شوخ طبعی معروف است گفت، من خوشحالم که در جلسه ای شرکت می کنم که برای اولین بار شنوندگان همه موافق من هستند. بعد هم گفت اگر دقت کرده باشید من همیشه با این کت و شلوار زرد رنگ در مجالس شرکت می کنم. شاید از خود بپرسید که آیا من کت و شلوار دیگری ندارم، ولی تجربه ثابت کرده که زردی تخم مرغ روی این لباس زیاد معلوم نمی شود. البته به تخم مرغ عادت کرده ام و نه به گوجه فرنگی، که با دست زدن های حضار روبرو شد.
او گفت از هفت سالگی که در “موس جا ” بوده بایستی نام ملکه و شاه کانادا را می دانسته در حالی که نام نخست وزیر کانادا را نمی دانسته و این موضوع همچنان ادامه دارد. امروز نفر یازدهم از خاندان سلطنتی انگلیس ازدواج می کند (پسر شاهزاده “آن”) و این در راس خبرهای کانادا است، البته عروس کبکی است ولی مجبور شد که مذهبش را از کاتولیک به کلیسای انگلیس تغییر بدهد چرا که ممکن است روزی همسرش شانس شاه شدن را داشته باشد در حالیکه فعلا شاهزاده چارلز در صف قرار دارد. آنها حق امتیاز عکس عروسی و مصاحبه را به یک مجله به یک میلیون دلار فروختند، ولی هفته گذشته بود که شاهزاده به علت درد خفیف سینه به بیمارستان رفت و در راس خبرهای کانادا قرارگرفت.
آلن فوتیرینگهام افزود، من سفرهای زیادی به شهرهای مختلف آمریکا می کنم و با آنان در مورد مسائل مختلف و کانادا صحبت می کنم. یکی از دلایلی که آنها (آمریکایی ها) ما را جدی نمی گیرند این است که رهبر و سمبل کشورمان در هزاران کیلومتر آن طرف دنیا در قلعه ای زندگی می کند. و این خنده دار است، زیرا آنها ۲۰۰ سال قبل تکلیف خود را با انگلیس در جنگهای استقلال روشن کرده اند و کشور مستقلی شده اند. تا زمانی که ما ارتباط خودمان را با کشور دیگری قطع نکرده ایم متحدان ما نظیر آلمان، فرانسه، ایتالیا و کشورهای اسکاندیناوی ما را برابر تلقی نخواهند کرد.
وی گفت زمان آن رسیده است که کانادائی ها از میان خودشان سمبل کانادا را تعیین کنند و به عنوان های بی خاصیت فرماندار کل که در حقیقت کاری انجام نمی دهد، پایان دهند.
وی سپس به سئوالات شرکت کنندگان پاسخ داد و در پایان آخرین کتاب خود را برای علاقه مندان امضا کرد.
وی در پاسخ به چگونگی برقراری جمهوری کانادا گفت، تحقق جمهوری کانادا نیاز به یک نخست وزیر با جرئت دارد که آن را اعلام بکند، زیرا مردم آمادگی آن را دارند مانند نیوزیلند و استرالیا. سئوال کننده ای در مورد سکوت مطبوعات پرسید. او گفت، مطبوعات کانادا اجازه این بحث ها را نمی دهند از جمله مجله مک لین آخرین مطلب من را در مورد مستعمره قرار دادن زیمبابوه توسط انگلیس، چاپ نکرد ولی گلوب اند میل آن را منتشر کرد. (۷) در استرالیا هم همین وضعیت بود و تنها یک روزنامه آن را دنبال کرد. رفراندوم در سال ۱۹۹۹ انجام شد و ۵۴% مردم رای به ماندن ملکه به عنوان رهبر استرالیا دادند ولی در سفر رسمی ملکه در مارچ ۲۰۰۰ برای وی فرش قرمز پهن نکردند. شکی نیست که حضور هوارد به عنوان نخست وزیر تاثیر زیادی در نتیجه داشت، ولی شکست هوارد و جانشینی وی راه را برای استقلال هموار کرده است. ۹۰% جوانان خواستار جمهوری استرالیا هستند و سه حزب کارگر، سبز و دموکرات از این موضوع حمایت می کنند. تنها رهبران حزب محافظه کار هنوز از وابستگی به ملکه حمایت می کنند. (۸)
در این میان فردی که هوادار سلطنت بود با اشاره به اینکه ما دو کشور (کانادا و انگلستان) از یک سابقه برخورداریم، و خدمات انگلیس درکانادا را برشمرد، سعی کرد سخنران را به مقابله برانگیزاند. او گفت که بنیاد شاهزاده چارلز به هزاران دانشجوی کانادائی بورسیه داده است. در پاسخ آلن فوتیرینگهام گفت، اگر سئوال داری بپرس اگر می خواهی سخنرانی کنی بیا پشت میکروفن و ما گوش می دهیم.
چارلز روچ پرسید شما کی به این موضع جمهوری خواهی رسیدی؟
آلن فوتیرینگهام گفت، در زمانی که خبرنگار رویتر در انگلیس بوده است و تولد فرزند ملکه شاهزاده چارلز را گزارش می کرده و هم چنین در زمان پوشش خبری مانند ازدواج وی و نیز مرگ دایانا باور داشته است که ما باید مستقل باشیم و ملت جدائی هستیم.
وی در پاسخ به این سئوال که جمهوری بودن چه نفعی برای ما دارد گفت کشورهای صنعتی (G8) مار ا جدی تر خواهند گرفت.
saeedcan@yahoo.com



منابع :
۱-Charles Roach

۲– Juliet O’Neill , Fight for republic, The Ottawa Citizen Published: Wednesday, October 2, 2002

۳- Allan Fotheringham, http://www.drfoth.com
۴ -Citizens for A Canadian Republic, www.canadian–republic.ca
۵- Tom Freda
۶-http://www.reuters.com/article/worldNews/idUSN0132590420071001
۷-one country’s ‘commonwealth’ is another colonialism
۸- Graham Smith- Guardian –

Australia‘s new republic

web log: politicofcanada.blgospot.com
kanoun-e-bayan.blogspot.com