بی بی سی: سیروس آرینپور، از نویسندگان و روشنفکران برجسته مقیم فرانسه، روز دهم دی ۱۳۹۱ برابر ۳۰ دسامبر ۲۰۱۲ در پاریس درگذشت.
سیروس آرینپور در جوانی برای تحصیل به اتریش رفت و پس از پایان تحصیلات دانشگاهی در رشته اقتصاد و جامعهشناسی به ایران برگشت و به همکاری با “سازمان برنامه و بودجه” پرداخت.
آرینپور از سالهای جوانی هوادار افکار چپ با گرایش ملی بود. او در زمان تحصیل در خارج با “کنفدراسیون دانشجویان ایرانی” همکاری داشت.
سیروس آرینپور در زمان ریاست جمهوری ابوالحسن بنی صدر در ارائه طرحهای توسعه و تدوین برنامههای عمرانی به دولت برآمده از “انقلاب” کوشا بود.
بنی صدر با درج نوشته ای به مناسبت درگذشت آقای آرینپور به دستگیری او پس از سی خرداد ۱۳۶۰ اشاره کرده است.
به گفته بنی صدر “زمانی که از زندان رها شد، گرچه تن رنجور گشته بود، اما عزم استوار بود، تا پایان عمر.”
آقای آرین پور با افزایش فشارهای سیاسی در در اوایل دهه ۱۹۸۰ ناگزیر به مهاجرت شد و در مهاجرت به کار مطالعاتی و تلاش فرهنگی ادامه داد.
او از چند سال پیش به خاطر ابتلا به سرطان تحت درمان بود و هنگام مرگ ۷۴ سال داشت.
دکتر آرینپور به زبانهای آلمانی و فرانسوی تسلط داشت. از او آثار بسیاری در حوزه اقتصاد و فلسفه به زبان فارسی به یادگار مانده است. از معروفترین کارهای او ترجمه کتاب “روشنگری چیست؟” پیرامون نظریه شناخت ایمانوئل کانت، فیلسوف نامی آلمانی است.
میرحسین موسوی، یکی از رهبران مخالف دولت ایران، در اوایل فروردین سال ۱۳۹۱ در دیدار نوروزی با فرزندان خود، مطالعه کتاب “وجدان بیدار” نوشته اشتفان تسوایگ، نویسنده پرآوازه اتریشی را توصیه کرد. کتاب یادشده نخست توسط سیروس آرینپور به فارسی ترجمه و در سال ۱۳۷۶ در ایران منتشر شده بود.
ترانهسرای موفق اما ناشناخته
سیروس آرینپور شاعری باذوق و ترانهسرایی زبردست بود، اما کمتر به این عنوان شناخته میشد.
او ترانهسرایی را بیشتر از روی تفنن انجام میداد، و با این که از سال های جوانی ترانههای بسیاری سروده بود، هرگز به گردآوری تصنیفهای فراوان خود همت نگماشت و نام او برای بسیاری از دوستداران موسیقی ایرانی ناشناخته مانده است، هرچند شاید ترانههای او را به خاطر سپرده باشند.
بسیاری از تصنیفهای آرینپور با صدای ویگن (۱۳۰۷ – ۱۳۸۲) خواننده نوجوی ایرانی، اجرا شده است، مانند ترانه “شاه دوماد”، با مطلع:
غنچه بیارید
لاله بکارید
خنده بر آرید
میره به حجله شادوماد
بله برونه گل میتکونه
دسته به دسته دونه به دونه شادوماد
همچنین تصنیف مردمی “بارون بارونه” یکی از آثار معروف آرینپور است که نخستین بار ویگن با موسیقی عطاءالله خرم خوانده است:
بارون بارونه زمینا تر میشه
گل نسا جونم کارا بهتر میشه
بارون بارونه زمینا تر میشه
گل نسا جونم کارا بهتر میشه
گل نسا جونم تو شالیزاره
برنج میکاره میترسم بچاد
طاقت نداره طاقت نداره
طاقت نداره طاقت نداره
از کارهای بعدی سیروس آرینپور ترانه “پرستو” است که منوچهر سخایی با آهنگ عطاءالله خرم اجرا کرده است:
پرستویی شد و پرپرزنون رفت
به صحراهای بینام و نشون رفت
حریفان پیش من با طعنه میگن
ستاره شد به طاق آسمون رفت