فراخوان مخالفان و موافقان محمد مرسی در روز جمعه
رادیو فردا: حزب آزادی و عدالت، بازوی سیاسی گروه اخوان المسلمین، که محمد مرسی رییس جمهوری برکنار شده مصر از اعضای آن است، برکناری مرسی را «کودتای نظامی» توصیف و تاکید کرده است که در برابر آن مقاومت می‌کند .در همین حال محمد بدیع، رهبر اخوان‌المسلمین، بازداشت شد.
این رخداد‌ها پس از آن روی می‌دهد که شامگاه چهارشنبه عبدالفتاح السیسی، وزیر دفاع و فرمانده کل نیروهای مصر، پس از جلسه مشورتی با برخی چهره‌های سیاسی و دینی، برکناری مرسی از ریاست جمهوری و تعلیق قانون اساسی را اعلام کرد.
این اقدام‌ها پس از چند روز تظاهرات صد‌ها هزار نفر از مخالفان مرسی در مناطق مختلف با خواست استعفای او صورت گرفته است.
ارتش شامگاه دوشنبه ضرب الاجلی ۴۸ ساعته برای ریاست جمهوری و گروه‌های سیاسی برای دستیابی به توافقی به منظور برون رفت از بحران اعلام کرد. با پایان ضرب الاجل و تغییر نکردن اوضاع، السیسی بر پایه ضرب الاجل خود که گفته بود در صورت نبود توافق، ارتش «نقشه راهی» برای آینده مصر وضع خواهد کرد، مشورت‌های خود را با شخصیت‌های سیاسی و دینی اعلام کرد. حاصل این مشورت‌ها، برکناری مرسی و معرفی عدلی منصور رییس دادگاه عالی قانون اساسی به عنوان رییس جمهوری موقت بود.
در بیانیه حزب آزادی و عدالت آمده است که «حزب با قاطعیت روبروی انقلاب نظامی خواهد ایستاد و با اداره فعلی که قدرت را غصب کرده مقابله خواهد کرد. حزب به همراه همه گروه‌ها و نیروهای مخالف کودتا، تلاش خود را برای بازگرداندن مشروعیت به کار خواهد بست و از همه نیروهای مردمی و حزبی می‌خواهد مواضع روشن و قاطع خود را اعلام کنند؛ یا با اراده آزاد ملت هستند یا با کودتای نظامی علیه اراده مردم.»
این بیانیه افزوده است: «حزب در تمام فعالیت‌های مسالمت آمیز در مخالفت با کودتا به همراه مردم و علیه سیاست‌های سرکوبگرانه و کشتار برنامه ریزی شده که نیروهای امنیتی علیه تظاهر کنندگان مسالمت آمیز اجرا می‌کند و علیه بستن روزنه‌های آزادی نظر که با دستگیری سعد الکتاتنی رییس حزب و تحت پیگرد قرار دادن شماری از شخصیت‌های آن آغاز شده است، شرکت خواهد کرد.»
در همین حال، محمد بدیع رهبر گروه اخوان المسلمین در شهر مطروح واقع در شمال غرب مصر بازداشت و با هلیکوپتر به قاهره انتقال داده شد.
پیش از آن دادستانی دستور بازداشت بدیع و معاونش خیرت الشاطر را صادر کرده بود. هر دوی آن‌ها به تشویق به قتل تظاهر کنندگان روبروی دفتر اخوان المسلمین در قاهره متهم هستند که شامگاه یکشنبه تظاهر کنندگان به آن یورش بردند.
دعوت رییس جمهوری موقت از اخوان‌المسلمین
عدلی منصور، رییس جمهوری موقت مصر، که خطر دو دستگی در جامعه را درک کرده است، پس از سوگند به قانون اساسی از فرصت استفاده کرده و دست آشتی به سوی اخوان‌المسلمین دراز کرد.
منصور به خبرنگاران گفت: «گروه اخوان‌المسلمین بخشی از این مردم است. از آن‌ها دعوت می‌کنم تا در بنای وطن شرکت کنند. هیچ کس حذف نخواهد شد و اگر این دعوت را پاسخ گفتند به آن‌ها خوش آمد می‌گویم.»
برکناری مرسی یک سال پس از حضور در قدرت، مرحله جدید در مسیر تحول دموکراتیک در مصر نا‌آرام پس از سرنگونی نظام محمد حسنی مبارک رییس جمهور اسبق در دو سال و نیم پیش به شمار می‌آید.
سازمان ملل متحد و شماری از قدرت‌های بین‌المللی، برکناری مرسی را کودتای نظامی قلمداد نکرده‌اند چرا که این مسئله می‌تواند منجر به وضع تحریم‌های علیه مصر شود.
میلیون‌ها نفر از مصری‌ها از جمله رهبران لیبرال و شخصیت‌های دینی، دخالت ارتش در بحران و وضع نقشه راهی که می‌تواند به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی و همچنین اصلاح قانون بینجامد را تایید کردند.
مخالفان مرسی او را به عمل نکردن به وعده‌های انقلاب دو سال و نیم پیش و استفاده از قدرت به سود اخوان‌المسلمین متهم می‌کنند. اعتراض‌ها به دلیل عمل نشدن وعده‌ها در زمینه‌های اقتصادی، بحران سوخت و برق و دیگر موارد، گسترده شد.
مصر که شمار شهروندانش به ۸۴ میلیون نفر می‌رسد، در سایه شکاف‌های عمیق در جامعه بار دیگر خود را در مرکز نگرانی‌های منطقه نا‌آرام در نتیجه جنگ داخلی سوریه یافت.
از زمان برکناری مرسی از قدرت، دستکم ۱۶ نفر در نتیجه درگیری‌های پراکنده در مناطق مختلف این کشور کشته شده‌اند. همچنین شماری از شبکه‌های تلویزیونی هوادار مرسی تعطیل شده‌اند.
مرسی در بازداشت ارتش
خبرگزاری رویترز به نقل از منابعی در ارتش مصر گزارش داده است که محمد مرسی در حال حاضر در یکی از ساختمان‌های وابسته به ارتش نگهداری می‌شود. همچنین تحقیقات قضایی در خصوص اتهام مرسی و ۱۵ تن دیگر از رهبران اسلامگرا در پرونده اهانت به دستگاه قضایی آغاز شده است.
عصام العریان، نایب رییس حزب آزادی و عدالت، گفته است که اخوان‌المسلمین این «شکست سیاسی» را بررسی خواهد کرد.
العریان در صفحه خود در فیس بوک نوشته است که «همدردی و تمایل» به اخوان‌المسلمین به تدریج آغاز خواهد شد چرا رهبران اسلامگرا «پیش از آن که فرصت موفقیت بیابند»، سرنگون شدند.
او افزود: «پایان کودتای نظامی پیش از آن که بعضی‌ها گمان می‌کنند فرا خواهد رسید.»
از سویی محمد البلتاجی از رهبران اخوان المسلمین «حمل سلاح» توسط این گروه را بعید دانست اما گفت گروه‌های دیگری هستند که شاید «برای مقاومت در برابر کودتای نظامی دست به خشونت بزنند.»
دعوت به تظاهرات
هم اینک هواداران و مخالفان مرسی پیروان خود را برای تظاهرات در روز جمعه دعوت کرده‌اند.
جنبش «تمرد» که اعتراض‌های اخیر مصر را سازماندهی کرده است، از مصری‌ها خواسته که برای «حمایت از دستاورد‌ها» روز جمعه به خیابان‌ها بیایند.
در مقابل، رسانه‌ها و صفحه‌های وابسته به اخوان‌المسلمین در شبکه‌های اجتماعی، از هواداران خود خواسته‌اند «برای حمایت از مشروعیت قانونی» روز جمعه تظاهرات کنند. حزب سلفی «اصاله» هم در سایت خود، مناطقی در قاهره و دیگر شهر‌ها را برای تجمع در حمایت از مرسی مشخص کرد.
این در حالی است که «دعوت سلفی» از جوانان اسلامگرا خواست میدان‌ها را ترک کرده و به خانه‌های خود بروند.
واکنش‌های بین المللی
غرب رویکردی محتاطانه در قبال برکناری مرسی از قدرت اتخاذ کرده است. این در حالی است که بسیاری از کشورهای عربی از این اقدام استقبال کرده‌اند.
باراک اوباما، رییس جمهوری امریکا با ابراز نگرانی از آنچه که در مصر پیش آمده، خواستار بازگشت هرچه سریع‌تر روند دموکراتیک به این کشور شده است.
ژنرال دمپسی، رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا، هم نسبت به عواقب دخالت ارتش در برکناری مرسی از قدرت هشدار داده است.
سازمان ملل متحد اعلام کرده است که از برکناری رییس جمهوری مصر نگران است اما آن را محکوم نمی‌کند.
اتحادیه اروپا ضمن ابراز نگرانی از اقدام ارتش مصر خواستار بازگشت هرچه سریع‌تر قدرت به غیر نظامیان شده است.
این اتحادیه در عین حال تاکید کرده که کمک‌هایش به مصر طبق روال سابق ادامه خواهد یافت. بریتانیا اوضاع مصر را خطرناک خوانده و گیدو وستروله وزیر امور خارجه آلمان هم حوادث مصر را «شکستی خطرناک برای دموکراسی» توصیف کرد.
اندرس فون راسموسن، دبیرکل ناتو نیز گفته است که از اوضاع مصر، احساس «نگرانی عمیق» می‌کند.
اتحادیه آفریقا هم اعلام کرد به احتمال زیاد عضویت مصر در این اتحادیه را به حال تعلیق در خواهد آورد.
ترکیه نیز «برکناری مرسی توسط ارتش» را «کودتای نظامی غیر قابل قبول» دانست.
در مقابل اتحادیه عرب به مردم مصر به خاطر آنچه «دستاورد تاریخی» خواند تبریک گفت و خواهان همکاری جامعه جهانی با تحولات مصر شد.
عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت و تشکیلات خودگردان فلسطینی ضمن تبریک به رییس جمهوری موقت مصر، از ارتش به خاطر آنچه «خارج کردن مصر از دالان تاریک» نامیدند، تبریک گفتند.
قطر اعلام کرده که به نظر مصر احترام می‌گذارد. اما بشار اسد رییس جمهوری سوریه گفته است که سرنگونی مرسی ناموفق بودن حاکمیت اسلام سیاسی را نشان می‌دهد .اسرائیل از هر گونه ابراز خشنودی از سرنگونی مرسی امتناع کرد و تنها به این مسئله بسنده کرد که معاهده صلح با مصر را لغو نخواهد کرد.
