تیرگان از ابتدا تا کنون بزرگترین فستیوال ایرانى خارج از کشور در زمینه فرهنگ و هنر و ادبیات بوده که هر سال، ضمن تحول، سیر تکمیلى نیز طى نموده. امسال نیز به نظر میرسد با وجود گستردگى عمل، چه از لحاظ محتواى برنامه ها و چه از لحاظ تشکیلاتى و تدارکاتى دقیق تر و منظم تر از سال هاى قبل پیش می رود که همین رمز ماندگارى و نیز پیشتازى آن است.
یکى از ویژگی هاى تیرگان امسال، حضور گروه “آیکات” متشکل از پنج موسیقى دان جوان با استعداد و تحصیل کرده ایرانى در برنامه افتتاحیه است. “اتحاد” این پنج موسیقى دان(به تعداد انگشتان یک دست) که همگى محلى (ساکن تورنتو) هستند، مرا یاد گروه پنج نفرى موسیقیدانان پیشرو قرن نوزدهم روس مى اندازد، اما در تاریخ موسیقى ایران بى سابقه یا حداقل کم سابقه مى نماید، آنهم در جامعه اى که معمولا فعالیت گروهى یا اساسا عملى نمی شود یا بر پایه رقابت اتفاق می افتد نه رفاقت و همکارى.
گروه آیکات
نکته مثبت دیگر، اجراى موسیقى اوپراتیک است که ریشه در موسیقى کلاسیک جهانى دارد و معمولا در جامعه ایرانى تا حد زیادى ناشناخته مانده. اهمیت این کار اپرایى از ژانر موسیقى کلاسیک جهانى، در اجراى منظومه جاودانه “آرش” است که از یکطرف مربوط به موضوع آرش تیرانداز و تیرگان مى شود و از طرف دیگر اثر بى بدیل و جاودانه شاعر و ادیب معاصر زنده یاد سیاوش کسرایى است.
در شرایطى که عموما خیل نسبتا عظیمى از دست اندرکاران موسیقى (عمدتا تجربى و نه تخصصى) که تنها از نقطه نظر سرگرمى و تفریحى در موسیقى فعالند مورد حمایت عمومى و طرفداران بیشمارشان قرار دارند، حضور پنج موسیقى دان تحصیل کرده جوان و حرفه اى که در بالاترین حد دانش و توان موسیقى چه از نظر خلق اثر و چه در اجرا هستند، برگ برنده ى دیگر و اعتبارى براى تیرگان امسال و حمایتى به حق و منطقى از آنها محسوب می شود.
نکته دیگر حجم و گستردگى کار پروژه اجراى اپراتیک آرش است که به لحاظ گروهى بودن، حضور حداقل ۴٠ نفر نوازنده و در مجموع همکارى بیش از هشتاد هنرمند را روى صحنه آن هم با صرف ماه ها وقت و انرژى و تلاش حرفه اى شامل مى شود که در نوع خود بى نظیر است.
مازیار حیدرى، موسیقى دان جوان که افتتاحیه تیرگان ٢٠١١ را در واپسین روزها به عهده گرفت و با تکیه بر تلاش و توانش به نحو شایسته و تحسین آمیزى به ثمر رساند، که بیشتر شبیه معجزه بود، امسال نیز رهبرى ارکستر و گروه کر را به اضافه بازیگران و تکخوانى “کاملیا دارا” از کشور اتریش به عهده دارد که بى شک کار برترى را ارائه خواهد نمود.
گروه آیکات به همراه کاملیا دارا و سیاوش شعبانپور کارگردان هنری کنسرت افتتاحیه
دعوت مجدد تیرگان و حضور سپیده رئیس سادات، بانوى جوان و خوش صدا و تواناى آواز سنتى ایران و “اتنو موزیکولوژیست” یکى دیگر از نکات مثبت تیرگان ٢٠١٣ است.
کارگاه موسیقى کودک به سرپرستى هنرمند جوان و تحصیل کرده دیگر مونا منوچهرى که توسط آکادمى موسیقى سرو برگزار می گردد، حضور خواننده جوان و تحصیل کرده دیگر رعنا منصور و گروهش، حضور گروه سنتى وصال و نمایش فیلم مستند و خوش ساخت و با ارزش ” بازمانده اى از ماگادان” اثر هنرمند گرامى عارف محمدى از تورنتو در تیرگان، کم و بیش به مثابه پنج انگشت دست دیگر، تحول ساز تیرگان ٢٠١٣ هستند که مجموعا ارزش هاى جامعه ایرانى محسوب مى شوند. مسلما هنرمندان و برنامه هاى ارزشمند دیگرى در تیرگان امسال نقش دارند که در حال حاضر در ذهن و حافظه من نیستند، اما همه اینها نشان از تیرگانى هدفمند و پیشتاز با مدیریتى قوى و گروه بزرگ و منسجمى از داوطلبان دارد.
در شرایط و جامعه اى که معمولا هر اندیشه، حرکت و اتفاق جدیدى، قبل از اینکه مورد بررسى دقیق قرارگیرد و جنبه هاى مثبتش مورد تقدیر و تشویق واقع شود، بى درنگ کمبودها و کاستى ها مورد نکوهش و سرزنش قرار می گیرد، مى بینیم که تیرگان همیشه جایگاه و در برگیرنده همه اهالى ادب و هنر تلاش گر و از همین رو در حال ترقى بوده و هست.
*کمال طراوتی، آهنگساز و بنیانگزار گروه کر و ارکستر ملی ایران در تورنتوست. گروه کر ملی ایران به رهبری کمال طراوتی روز یکشنبه ساعت ۴:۳۰ بعدازظهر در جشنواره تیرگان اجرا دارد. حضور در این برنامه رایگان است.
