۲۸ و ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۳
ششمین دوره جشنواره فیلم های ایرانی سن فرانسیسکو امسال نیز به منظور کشف و حمایت از فیلمسازان جوان و مستعد ایرانی سراسر دنیا در تاریخ ۲۸ و ۲۹ سپتامبر در محوطه ی “انستیتوی هنر سن فرانسیسکو” برگزار می شود. این جشنواره که تنها جشنواره مستقل ایرانی خارج از ایران است، هفت سال پیش برای حمایت از فیلمسازان ایرانی که امکان عرضه ی کارهایشان را چه در ایران و چه در خارج نداشتند، تأسیس شد و طی این مدت توانسته فیلمسازان بسیاری را به سینمای جهان معرفی کند.
علاوه بر این، تب برپایی جشنواره های ایرانی هم از همین جا آغاز شد که در حال حاضر در کشورهای مختلف، جشنواره های ایرانی متعددی پا به صحنه گذاشته اند که هرکدام هدف و نیت خاصی را تعقیب می کنند.
در جشنواره امسال، همچون سال های گذشته، فیلم های بلند، کوتاه، داستانی، مستند، انیمیشن، میوزیک ویدیو … به نمایش درمی آید که توسط با استعدادترین فیلمسازان ایرانی امروز ساخته شده اند.
نمایی از دیدار با لیلا
فیلم “دیدار با لیلا” نوشته ی عباس کیارستمی و عادل یراقی که کارگردانی فیلم را هم یراقی برعهده دارد، درباره ی گردهمایی چند دوست است در شب تولد شوهر لیلا (لیلا حاتمی) که مسایل قدیمی و مشکلات زناشویی، این گردهمایی را تبدیل به زنده کردن خاطرات گذشته می کند که در سینمای ایران تازگی دارد.
“پرویز” ساخته ی مجید برزگر داستان پدر و پسر مسنی است که سال ها با هم زندگی می کنند و هیچ کدام به فکر گرفتن همسر نبوده تا این که پدر پرویز روزی زنی که به همسری درآورده به خانه می آورد و از پرویز می خواهد که خانه مشترکشان را ترک کند. این اقدام باعث می شود تا چهره ی آرام و ظاهراً ساده ی پرویز به هیولایی تبدیل شود که به خاطر انتقام جویی، از هیچ کاری رویگردان نیست. چنین شخصیتی در سینمای ایران تاکنون وجود نداشته و برزگر توانسته از یک مرد پا به سن گذاشته ی مجرد، یک جکیل و هاید معروف را در قالب این شخصیت پیاده کند و بهترین بازی را از لون هفتووان که نقش پرویز را بازی می کند، بگیرد.
آخرین فیلم گلشیفته فراهانی به اسم “مثل یک زن” که توسط کارگردان الجزایری ـ فرانسوی (رشید بوشارب) ساخته شده به دو کاراکتر زن می پردازد که هر دو از زندگی زناشویی شان راضی نیستند و تصمیم می گیرند از شیکاگو راهی لاس وگاس شده و در مسابقه ی رقصی که آنجا برگزار می شود، شرکت کنند. ماجراهایی که سر راه این دو واقع می شود آنان را در موقعیت هایی قرار می دهد که برای ترک زندگی ناخوشایند زناشویی، به اجبار به آنها تن می دهند.
جشنواره فیلم های ایرانی سن فرانسیسکو، هر ساله علاوه بر فیلم های جدید، نقبی می زند به گذشته و فیلم و یا فیلم هایی را که تقریبا مفقود شده و یا هیچگاه به نمایش درنیامده اند، به نمایش درمی آورد. امسال هم فیلم “رقص رونما” هست که در سال ۱۹۷۱ توسط هوشنگ شفتی درباره ی مراسم عقد و ازدواج و رونمایی از عروس که در زمان قاجار و حتی بعدها در ایران مرسوم بود و شاید هنوز هم هست، برای نخستین بار نمایش می دهد که فرصت مغتنمی است تا این فیلم را که ۴۰ سال از عمرش می گذرد و همچنان دیدنی است تماشاگران بتوانند پس از چند دهه که در بایگانی “فیلمخانه ایران” خاک می خورد و به ترتیبی آن را تهیه کرده، ببینند.
فیلم مستند “سیمین، ساکن جزیره سرگردانی” ساخته ی حسن صلحجو از انگلیس، درباره ی سیمین دانشور نویسنده ی ارزنده ایران است که مروری دارد به زندگی او، قبل و بعد از ازدواج با جلال آل احمد و گفت وگو با شخصیت هایی که در زندگی او نقشی داشته اند از جمله: ابراهیم گلستان، اسماعیل خویی، پرتو نوری علا، سیمین بهبهانی، شهرنوش پارسی پور …
یکی از اقدامات ارزنده ی این جشنواره نمایش فیلم هایی است که فیلمسازان غیر ایرانی درباره ی ایران ساخته اند. نگاهی از برون و از دیدی متفاوت که نمایشگر نقطه نظر خارجیان درباره ی ایران و ایرانی هاست. از استرالیا فیلم Pulp Farsi ساخته ی “دیویدوی” هست که حدود سه سال برای ساخت این مستند در ایران وقت صرف کرده و از دیدی بسیار تازه به محیط و مردم ایران می پردازد و نگرشی دارد جدید به آن چه که جامعه ی امروز ایران را تشکیل می دهد.
Ambrosia ساخته ی بهارک سعیدمنیر با شرکت سحر بی نیاز (دختر شایسته(میس یونیورس) سال ۲۰۱۲ کانادا)، داستان زن و شوهری ایرانی در کانادا است که زن طراح لباس است و برای کمک خرج در یک شرکت لباس کار می کند ولی صاحب این شرکت که زنی است، علاقه ی خاصی به او پیدا می کند و رابطه ی این دو زن را از مرز همکار فراتر می برد و دنیای جدیدی را به روی زن ایرانی می گشاید. چنین سوژه ای نمی تواند در ایران مطرح یا ساخته شود و برای همین بهارک سعید منیر آن را در کانادا و با بازیگران کانادایی ساخته است که تابوی ناشناخته ای در جوامع غربی نیست.
“ابریشم” با شرکت شهره آغداشلو فیلمی است که یک کارگردان آمریکایی به اسم “Catherine Dent” درباره ی زن پا به سن گذاشته ای ساخته که در اوان جوانی او را شوهر داده اند و اینک که سال ها از عمر او گذشته قصد دارد تا تارهای تنیده شده ی پیرامونش را پاره کند و به آزادی ای که مطلوب او است دست یابد.
از فیلم های کوتاه که برنده ی جوایز ارزشمندی شده اند، فیلم “سوزن” ساخته ی آناهیتا قزوینی زاده از آمریکا به نمایش درمی آید. این فیلم امسال جایزه ی جشنواره کن را نصیب خود کرد.
همین طور فیلم “پروانه” ساخته ی تلخون حمزوی از آلمان که جایزه اسکار فیلم دانشجویی را امسال از آن خود کرد که باعث افتخار جامعه ی ایرانی است.
از فرانسه فیلم “بانوی تهران” ساخته ی فیلمساز فرانسوی کامیل سیموئی است که در ایران ساخته و موسیقی متن آن را محسن نامجو اجرا می کند و براساس منظومه ی “تهران” نوشته محمدعلی سپانلو است.
آخرین فیلم عباس کیارستمی که همکاری مشترک او با یک فیلمساز اسپانیایی است به اسم “دختری در کارخانه لیموسازی” زندگی یکنواخت و کسالت بار کارگران کارخانه ای را نشان می دهد که هیچ هیجانی در زندگی شان نیست.
جشنواره از آنجا که در ژانرهای فیلم ها محدودیتی ندارد، به فیلم های انیمیشن هم توجه خاصی دارد و هر ساله تعدادی از بهترین های آنها را انتخاب می کند. فیلم های “چرا این تلفن زنگ نمی زند” ساخته ی هادی یعقوبیان، فیلم ارزنده ای است که نقبی به درون می زند.
“چرا نباید مگس را کشت” ساخته ی فرهاد علیزاده، درباره ی مگسی است که در ترن باعث برخورد میان مسافران یک کوپه ی قطار می شود.
“شیرین و فرهاد” ساخته مجید بین تها داستان عاشقانه ی خسروشیرین نظامی را به نحو چشمگیری با نقاشی عرضه می کند.
“خط قرمز” انیمیشن دیگری است که مونا شهابی درباره ی یک لاک پشت و یک سوسمار ساخته که میان مرز دو کشور در حال جنگ، گیر می افتند و سعی دارند به کمک یکدیگر بشتابند.
جشنواره همچنین به مسایل حاد جامعه جهانی مثل مهاجران کشورها توجه خاص دارد. فیلم “پروانه” ساخته ی تلخون حمزوی از آلمان درباره ی یک دختر افغان است که به طور غیرقانونی در آلمان زندگی و کار می کند تا پولی برای خانواده اش بفرستد. آشنایی او با یک دختر آلمانی به دوستی دو انسان سوا از هر قید و بندی می انجامد که از هر نوع کشاکش سیاسی نیز فارغ است.
از کتایون افروز فیلم مستند “حرامان” به نمایش درمی آید که درباره ی روستایی به همین نام در کردستان است با تاریخی کهن و مراسمی خاص و دیدنی.
“حنانه” ساخته ی داریوش قازبانی درباره ی چندنفر از اهالی خرمشهر است در زمان جنگ ایران و عراق که قصد گریز از شهر را دارند ولی یک تیرانداز راه را بر آنها می بندد و آنها مجبور هستند زیر رگبار گلوله های او محل خود را ترک کنند. تکنیکی که در این فیلم به کار رفته در سینمای شناخته شده ی ایران تازه است و فضا و داستان فیلم به نحو شایسته ای بازسازی شده است.
“گل شیطان” فیلم دیگری است که گرچه در ایران ساخته شده و یک بار هم در سال ۱۹۶۶ در ایران به نمایش درآمد، اما هیچگاه به طور وسیع در خارج به نمایش درنیامده و کمتر کسی از این فیلم اطلاع دارد. فیلم درباره ی قاچاق تریاک از طریق ایران است با شرکت گروهی از مشهورترین بازیگران زمان مثل یول برینر(در نقش یک افسر ایرانی)، مارچلو ماسترویانی، انجی دیکنسون، گریس کلی …. فیلم را “ترنس یانگ” کارگردان فیلم های نخست “جیمزباند” ساخته است.
مسئله ی بکارت و رابطه میان دو جوان قبل از ازدواج در دو فیلم دیگر هم مطرح می شود که اولی “برای شهرزاد” ساخته ی سعید نوری است درباره ی دختری که برای وضع حمل به بیمارستانی برده می شود ولی خانواده او و مرد جوان با روبرو قرار گرفتن هم مسایلی را پیش می کشند که جامعه ی امروز ایران درگیر آن است. همین طور فیلم “بیشتر از دو ساعت” ساخته ی علی اصغری که یک زوج جوان که ازدواج نکرده اند، به خاطر خونریزی دختر که حامله است، مجبور می شوند به چند بیمارستان مراجعه کنند ولی چون ازدواج نکرده اند هیچ بیمارستانی آنها را نمی پذیرد به طوری که جان دختر در معرض خطر قرار می گیرد. فیلم با پایانی غیرقابل انتظار به پایان می رسد.
امسال جشنواره فیلم های ایرانی سن فرانسیسکو، برای نخستین بار به منظور قدردانی و سپاس از “عبدالحسین سپنتا” بنیانگذار سینمای ناطق ایران، و سازنده فیلم های “دختر لُر”، “شیرین و فرهاد” و … جوایزی به اسم “سپنتا” به رشته های گوناگون مثل بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر، بهترین فیلمبردار، بهترین فیلمنامه … اهدا خواهد کرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر از کلیه برنامه ها و تهیه بلیت، به تارنمای جشنواره مراجعه کنید:
Iranianfilmfestival.org
