رادیو آلمان: گزارشگران بدون مرز از موج جدید احضار و بازداشت روزنامه‌نگاران در ایران ابراز نگرانی کرده است. با بازداشت سه روزنامه‌نگار در دو هفته‌ی اخیر، تعداد روزنامه‌نگاران زندانی در ایران به ۶۵ تن افزایش یافته است.
گزارشگران بدون مرز در اطلاعیه‌ای که روز دوشنبه (۲۸ ژوئیه/ ۶ مرداد) منتشر شد، به موج جدید بازداشت روزنامه‌نگار و وب‌نگاران در ایران اعتراض کرده است. در هفته گذشته سه روزنامه‌نگار آمریکایی و ایرانی در تهران بازداشت شده‌اند.
یگانه صالحی- جیسون رضائیان
جیسون رضاییان، یکی از روزنامه‌نگاران بازداشت‌شده در ایران، با روزنامه‌‌ی آمریکایی “واشنگتن‌پست” همکاری می‌کرد. همسر او یگانه صالحی، دارای تابعیت ایرانی و همکار نشریه انگلیسی زبان نشنال در امارات متحده عربی نیز بازداشت شده است.
همراه این دو نفر، یک عکاس‌خبرنگار مستقل آمریکایی نیز در تهران بازداشت شده که با بسیاری از رسانه‌ها همکاری می‌کرد. خانواده این عکاس مایل نیست نام او انتشار علنی یابد.
علل بازداشت، نهاد بازداشت کننده و همچنین محل بازداشت این سه نفر از سوی مقام‌های مسئول ایرانی رسما اعلام نشده است. این کار به گفته گزارشگران بدون مرز نقض صریح قانون‌های ملی و بین‌المللی از سوی دولت ایران است.
چند روز پیش از بازداشت این سه خبرنگار، ساجده عرب‌سرخی روزنامه‌نگار و وب‌نگار در پی احضار از سوی دادسرای مستقر در زندان اوین، ۲۷ تیرماه برای سپری کردن مدت محکومیت یک ساله خود روانه زندان اوین شد.
ساجده فرزند فیض‌الله عرب‌سرخی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و از اعضای ارشد سازمان مجاهدین انقلاب است که پس انتخابات ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ بازداشت شده بود. این روزنامه‌نگار مدتی در فرانسه بود و پس از بازگشت به کشور در شهریورماه ١٣٩٢ بارها از سوی اطلاعات سپاه پاسداران احضار و بازجویی شده بود. به گفته‌ی مادرش، این روزنامه‌نگار به هنگام اقامتش در فرانسه به شکل غیابی محاکمه و به اتهام “تبلیغ علیه نظام” به یک سال زندان محکوم شده بود.
پیش از ساجده عرب سرخی، مرضیه رسولی در تاریخ ١٧ تیر ماه برای تحمل دو سال زندان و ۵۰ ضربه شلاق به زندان اوین فراخوانده شده بود. در تاریخ ٢٩ خرداد، ریحانه طباطبایی، روزنامه‌نگار سابق شرق، برای سپری کردن شش ماه حبس خود و در تاریخ ١٧ خرداد نیز مهنازمحمدی، خبرنگار و مستندساز، برای سپری کردن پنج سال محکومیت قطعی روانه زندان اوین شدند.
نگرانی از وضعیت صبا آذرپیک
گزارشگران بدون مرز به ویژه نگران وضعیت صبا آذرپیک است که از تاریخ ٧ خرداد ١٣٩٣ در بازداشت بسر می‌برد و تا امروز محل بازداشت و نهاد بازداشت کننده‌ی وی نیز رسما اعلام نشده است.
صبا آذرپیک با روزنامه اعتماد و ماهنامه “تجارت فردا” همکاری می‌کرد. او روزهای ۲۹ و ۳۰ تیرماه در شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب تهران بدون حضور وکیل مدافع محاکمه شد. آذرپیک پیشتر نیز برای مدتی کوتاه بازداشت و سپس آزاد شده بود.
بنا بر اطلاعات گردآوری شده از سوی گزارشگران بدون مرز، صبا آذرپیک در ارتباط با تهیه گزارش تحقیقی درباره رسانه‌های امنیتیِ هدایت و حمایت شده از سوی سپاه پاسداران و ماموران وزارت اطلاعات بازداشت شده است و به شدت تحت فشار قرار دارد.
به گفته گزارشگران بدون مرز، این دو نهاد امنیتی با همدستی دستگاه قضایی بیش از پنجاه روز است که این روزنامه‌نگار جوان را با نقض همه‌ی قانون‌های ملی و بین‌المللی ناظر بر حقوق بشر، در بازداشت‌گاهی مخفی که محل آن رسما معرفی نشده است و در انزوای کامل نگهداری می‌کنند. در فرصت دیدار کوتاهی که به خانواده در روز محاکمه داده شد، وضعیت روحی و جسمی این روزنامه‌نگار تکان‌دهنده اعلام شده است.
روزنامه‌نگاران خارجی زندانی در ایران
سه تن از روزنامه‌نگاران زندانی در ایران دارای تابعیت کشورهای غربی هستند. خبرنگار- عکاسی که به همراه یگانه صالحی و جیسون رضاییان در تاریخ ۳۰ تیرماه بازداشت شده است دارای تابعیت آمریکایی است.
رویا صابری‌نژاد نیکبخت و فریده شاهگلی دو روزنامه‌نگار دیگر با تابعیت خارجی هستند که به دلیل فعالیت در شبکه‌های اجتماعی و یادداشت‌هایشان در فیسبوک بازداشت و به زندان محکوم شده‌اند.
صابری‌نژاد که تابعیت دو گانه ایرانی و بریتانیایی دارد، هنگام سفر به ایران برای دیدار با خانواده‌اش بازداشت شده است. او از مهر ۱۳۹۲ در زندان به‌سر می‌برد و در تاریخ ۶ خرداد ١٣٩٣، از سوی شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب تهران به بیست سال زندان محکوم شد. این زن چهل و هفت ساله تنها به خاطر نوشتن جمله “همه چیز اینجا مذهبی است” در فیسبوک به “اقدام علیه امنیت ملی و توهین به مقدسات اسلامی” متهم شده است.
در همان روز (۶ خرداد ۱۳۹۳) شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب تهران ۷ وب‌نگار دیگر را نیز به حبس‌های سنگین زندان محکوم کرد. نام این افراد؛ امیر گلستانی، مسعود قاسم‌خانی، فریبرز کاردارفر، مسعود سید طالبی، مهدی ری‌شهری و نغمه شاهسوندی شیرازی اعلام شد. نغمه شاهسوندی شیرازی به ۷ سال و ۹۱ روز زندان قطعی محکوم شده است.
فریده شاهگلی که تبعه آلمان است در تاریخ ٣١ اردیبهشت ماه ١٣٩٣ برای سپری کردن سه سال حبس روانه زندان اوین شد. وی با اتهاماتی چون “تبلیغ علیه نظام و توهین به رهبر نظام” به دلیل انتشار برخی محتواها در فیسبوک از سوی شعبه شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب تهران مجرم شناخته شد. فریده شاهگلی پس از بیست و پنج سال اقامت در آلمان، در سال ١٣٩١ برای دیدار با خانواده‌اش به ایران رفت که در همان زمان بازداشت و ممنوع‌الخروج شد.
رضا معینی مسئول بخش افغانستان و ایران و تاجیکستان گزارشگران بدون مرز می‌گوید: «با ۶۵ روزنامه‌نگار و شهروند وب‌نگار زندانی، ایران یکی از پنج زندان بزرگ جهان برای فعالان رسانه‌ای است و بزرگترین زندان جهان برای روزنامه نگاران و وب نگاران زن است.»
به گفته رضا معینی، «دستگاه قضایی در همدستی با سپاه پاسداران و ماموران وزارت اطلاعات، حقوق روزنامه‌نگاران و وب‌نگاران را پایمال می‌کند. وعده‌های رئیس جمهور حسن روحانی برای گشایش در عرصه آزادی بیان و رسانه‌ها و آزادی زندانیان سیاسی سر و صدای بسیاری به راه انداخت. اما سکوت او در عمل تسهیل کننده‌ی سرکوب آزادی اطلاع رسانی است.»
همچنین به گزارش سهام نیوز ایران برخی از روزنامه نگارانی که در سال ١٣٨٨ بازداشت شده‌اند، همچنان در زندان بسر می‌برند. از این میان کیوان صمیمی بهبهانی، احمد زیدآبادی، بهمن احمدی امویی، مسعود باستانی، مهدی محمودیان، سعید متین پور، حشمت الله طبرزدی، محمد داوری، سخی ریگی و حسین رونقی ملکی را می‌توان نام برد که به محکومیت‌هایی از شش تا بیست سال زندان محکوم شده‌اند.
رضا معینی مسئول بخش افغانستان و ایران، گزارشگران بدون مرز در این باره گفت: “در ایران تا زمانی که بازداشت نظام مند روزنامه نگاران از سوی مسئولان ادامه دارد، تضمین آزادی اطلاع رسانی ناممکن است. دستگاه قضایی که تحت امر علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی قرار دارد، تهاجم خود را به آزادی اطلاع رسانی تشدید کرده است. در یک سال گذشته بیش از ۵٠ فعال رسانه‌ای احضار و بازجویی شده‌اند. به فشارهای اقتصادی و اداری که رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران مستقل متحمل می‌شوند، اینک آزارهای قضایی روزمره نیز افزوده شده است.
حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور مسئول تضمین اجرای قانون اساسی است، اگر با این سرکوب‌ها مخالف است، باید به این اقدام‌ها خلاف قانون اساسی پایان دهد.»
