آغاز سی و هشتمین دوره جشنواره جهانی فیلم مونترال
غروب پنجشنبه ۲۱ ماه اوت (امشب) با نمایش «Salaud, on t’aime» فیلمی از کلود للوش فیلمساز پرآوازه جهان، سی و هشتمین دوره جشنواره جهانی فیلم مونترال آغاز به کار می کند. این جشنواره تا دوشنبه اول سپتامبر ادامه خواهد داشت. برگزارکنندگان جشنواره جهانی فیلم مونترال این دوره را به گابریل گارسیا مارکز، نویسنده مشهور کلمبیایی که با نوشتن
آثاری چون صد سال تنهایی آوازه ای جهانی یافت و چندی پیش درگذشت، تقدیم کرده اند.
گارسیا مارکز با آثار خود مبتکر و مبدع سبکی است که در ادبیات جهان به «رئالیسم جادویی» شهرت یافته است. مارکز به خاطر صد سال تنهایی اش برنده جایزه نوبل ادبیات شد و آثارش هنوز هم از پرفروش ترین و پر خواننده ترین کتاب های جهان هستند. چند داستان مارکز از جمله «عشق سالهای وبا» و «روایت یک قتل از پیش گزارش شده» به صورت آثار سینمایی ساخته شده اند. این فیلم ها اما به گفته بیشتر منتقدان در حد نوشتارهای نویسنده نبوده اند گرچه از آنها استقبال خوبی هم به عمل آمد.
بر اساس گزارش منتشر شده از سوی مدیران و گردانندگان جشنواره در سی و هشتمین دوره این جشنواره که در کنار جشنواره بین المللی فیلم تورنتو یکی از دو جشنواره بزرگ سینمایی کانادا و آمریکای شمالی بشمار می رود، مجموعا ۳۵۰ فیلم بلند و کوتاه، داستانی و مستند برگزیده شده از ۷۴ کشور جهان و از جمله ایران در پنج بخش اصلی به نمایش در خواهد آمد.
از این ۳۵۰ فیلم ۱۰۰ فیلم اولین نمایش جهانی شان را در این جشنواره خواهند داشت و ۳۲ فیلم برای نخستین بار است که در آمریکای شمالی به نمایش در می آیند. در کنار پنج بخش اصلی جشنواره ، دو جشنواره از فیلم های ساخته دانشجویان هم برگزار می شود. یک جشنواره به نمایش فیلم های دانشجویان کانادا اختصاص دارد و جشنواره دوم، جشنواره بین المللی فیلم های
دانشجویی خواهد بود.
جشنواره جهانی این دوره مونترال با نمایش فیلم Aimer, boire, chanter به کارگردانی هیپولیت ژیرادو، بازیگر، سناریست و کارگردان فرانسوی و اهدای جوایز بهترین های جشنواره غروب روز دوشنبه اول سپتامبر به پایان خواهد رسید.
فیلم Aimer, boire,chanterبه آلن رنه، چهره مشهور تاریخ سینمای فرانسه و جهان تقدیم شده و در نکوداشت او به نمایش در می آید.
شش نفر از چهره های برجسته هنر جهان به عنوان هئیت داوران، انتخاب بهترین های فیلم های قسمت مسابقه این دوره از جشنواره را بر عهده دارند. سرژ کاستلیتو، بازیگر و کارگردان ایتالیایی، ریاست هئیت داوران قسمت مسابقه جشنواره را برعهده دارد.
قسمت مسابقه، فیلم های خارج از مسابقه، اولین فیلم کارگردانها، سینمای جهان و مستندهای سینمای جهان پنج بخش اصلی جشنواره جهانی فیلم مونترال هستند.
فیلم های ایرانی سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم مونترال
در جشنواره امسال، ایران در بخش مسابقه اصلی فیلمی ندارد اما در بین اولین فیلم های کارگردانها فیلم «با دیگران» که نویسنده و کارگردان آن ناصر ضمیری است در رقابت با دیگر فیلم های این قسمت به نمایش در می آید. این فیلم که از تولیدات سینمایی هنرمندان مشهد است در سی و دومین جشنواره تهران موسوم به جشنواره فجر نمایش داده شده است. هنگامه قاضیانی،
بابک حمیدیان، حسن محجوب، لیلا زارع و حمید آذرنگ بازیگران این فیلم هستند. روزبه رایگا، فیلمبردار/ محمد توکلی، تدوینگر/ امیر سماواتی، تهیه کننده/ مهدی صالح کرمانی، صدابردار و فرحناز نادری، طراح صحنه و لباس از دیگر عوامل این فیلم هستند.
سه داور قرار است بهترین فیلم این بخش جشنواره را انتخاب کنند. نوبورو هیروشه استاد و پژوهشگر سینما از ژاپن، دونالد رانوو هنرمند ایتالیایی ـ انگلیسی که در زمینه های مختلف سینما و از جمله کارگردانی فیلم فعالیت داشته و دارد و بهمن مقصودلو، چهره نام آشنای سینمای ایران.
بهمن مقصودلو که دارای درجه دکتراست، یکی از پژوهشگران و تهیه کنندگان سینماست که عمدتا به خاطر تهیه فیلم منحصر بفردش درباره احمد شاملو(۲۰۰۴) شهرت بسیار دارد. بهمن مقصودلو که در زمینه نقد فیلم و تاریخ سینمای ایران از صاحب نظران است برای نوشتن کتاب «سینمای ایران» جایزه مهم فروغ فرخزاد را دریافت کرده است.
مقصودلو پیش از این ها در سال ۱۹۷۲ فیلم مستندی به نام «اردشیر محصص و کاریکاتور هایش» تهیه کرده است. احمد محمود نویسنده انسانگرا (۲۰۰۴)، ایران درودی، نقاش لحظات اثیری(۲۰۱۰)، اردشیر محصص: هنرمند سرکش(۲۰۱۲) و عباس کیارستمی: یک گزارش (۲۰۱۳)، فیلم های مستند دیگری است که بهمن مقصودلو در کارنامه دارد.
فیلم های کوتاه و بلند ایرانی بخش سینمای جهان
فیلم های بلند «بیگانه» به کارگردانی بهرام توکلی، «برف» ساخته مهدی رحمانی و«تجریش… یک داستان ناتمام» اثر پوریا آذربایجانی آثاری از سینمای ایران هستند که در بخش سینمای جهان نمایش داده می شوند. دو فیلم کوتاه داستانی «تمام زمستانهایی که من ندیده ام» به کارگردانی امید کوش نظر و «انار میوه بهشته» ساخته تیمور قادری هم از دیگر فیلم های ایرانی هستند که در قسمت سینمای جهان نمایش داده خواهند شد.
فیلم انیمیشن “باغی هست” از ساخته های جدید مسعود رئوف، فیلمساز ایرانی تبار کانادا به نمایش گذاشته می شود که در همین شماره شهروند شهرزاد ارشدی در مورد این فیلم بیشتر نوشته است.
نمایش فیلم مستند دیدنی «با من از دریا بگو» ساخته رضا علامه زاده در جشنواره مونترال
یکی از فیلم هایی که در بخش فیلم های مستند جهان جشنواره مونترال امسال به نمایش گذاشته خواهد شد، فیلم بلند «با من از دریا بگو» اثر تازه رضا علامه زاده فیلمساز تبعیدی ایران است. این فیلم قرار است چهار بار در طول جشنواره به نمایش گذاشته شود. اولین نمایش فیلم روز جمعه ۲۲ ماه آگوست خواهد بود و پس از آن سه نمایش در سه روز متوالی دیگر هم خواهد داشت.
شیرین عبادی، چهره معروف دنیای سیاست که جایزه صلح نوبل را هم به دست آورده، دعوت «بنیاد سینمای برداشت ۷ » تولید کننده «با من از دریا بگو» را قبول کرده و قرار است پس از اولین نمایش این مستند که درباره فاجعه ملی کشتار زندان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ ساخته شده، در پیوند با این کشتار بی رحمانه و بی سابقه در تاریخ معاصر ایران و جهان، سخنرانی ایراد کند.
رضا علامه زاده که آشنایی اش با سینما با تحصیل در مدرسه سینما و تلویزیون ملی ایران در پیش از انقلاب شروع شده، نویسنده و سینماگری پرسابقه است.
علامه زاده بویژه به خاطر تلاش های هنری اش در استفاده از سینما برای روشنگری و مبارزه با حکومت مذهبی دیکتاتوری اسلامی، از برجسته ترین چهره های هنر ایرانی در تبعید است. علامه زاده از سال ۱۹۸۳ به تبعید اجباری آمده و در هلند زندگی می کند. او اما کار نوشتن و فیلمسازی خود را در ایران و در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شروع کرده است. تا زمان انقلاب سه فیلم در ایران ساخته است. در تبعید او با تلاشی قابل تحسین توانسته آثار با ارزشی خلق کند. قدیر، فدایی، حرف بزن ترکمن، مسافران هتل آستوریا، جنایات مقدس، مصدق ( فیلم ـ تئاتر) و تابوی ایرانی از جمله آثار این هنرمند پرکارست.
«با من از دریا بگو» اما شاید از بهترین فیلم های این کارگردان باشد. علامه زاده در این فیلم که مستندی است با پیرنگ و قالب و نمودهایی از سینمای روایتی به موضوع کشتار تابستان سال ۱۳۶۷ در زندان های حکومت اسلامی پرداخته است. فاجعه ای که هنوز همه واقعیات آن به روشنی و بطور کامل برملا نشده است.
این فیلم که علاوه بر جشنواره جهانی فیلم مونترال برای نمایش در جشنواره فیلم های مستند جهان فلوریدای آمریکا هم انتخاب شده هنوز بطور عمومی به نمایش در نیامده است، اما کارگردان فیلم نسخه ای از آن را در اختیار شهروند گذاشته است. این یادداشت تنها مروری گذرا بر این فیلم زیبا، تلخ، دیدنی، مستند، خوش ساخت و کم نظیر است.
در«با من از دریا بگو» علامه زاده توانسته با تمام امکانات بیانی سینما به موضوعی مهم در تاریخ مبارزات مردم ایران بپردازد. نوشتن نقدی درخور این فیلم فرصت ویژه ای می طلبد. گفتنی اما این که «با من از دریا بگو» روایتی بسیار متفاوت و دیدنی از واقعه ای تاریخی است که اندوه بزرگ آن قلب میلیونها ایرانی و انسان های آزاده و آگاه جهان را به درد آورده است.
این فیلم از تولیدات بنیاد سینمای برداشت ۷ است. بِیژن شاهمرادی آن را تهیه کرده است. موسیقی متن آن به وسیله اسفندیار منفردزاده، آهنگساز مشهور سینمای ایران، که موسیقی متن بیشتر فیلم های علامه زاده کار اوست، خلق شده است. فیلم کمی بیشتر از یک ساعت (یک ساعت و ده دقیقه) است و با ضرباهنگی نفس گیر اما متوازن سوژه تلخ خود را روایت می کند. شاید کمتر روایت سینمایی از کشتار تابستان ۱۳۶۷ به گویایی «با من از دریا بگو» تاکنون ساخته شده باشد. بویژه این که این فیلم مستند کشش و جذابیت قابل توجهی برای تماشاچیانش خواهد داشت.
«با من از دریا بگو» قرار است بعد از نمایش در جشنواره جهانی فیلم مونترال در شهرهای مختلف جهان به نمایش گذاشته شود. در کانادا علاوه بر مونترال قرار است در تورنتو و ونکوور هم به نمایش گذاشته شود.