چرخه ی نامتناهی هستی

ایرن صالحی: زندگى یعنى رنگ و رنگ انرژی حیات است

 

از هفتم تا نوزدهم اکتبر ۲۰۱۵ نقاشی های ایرن مونیک صالحی بر سینه ی دیوارهای آرت اسکوئر، بازدیدکنندگان را به میهمانی رنگ ها دعوت می کند. ایرن مونیک صالحی، متولد بهمن ۱۳۳۳ پاریس، دوران کودکی را در پاریس و تهران گذراند. از همان کودکی در بازی با عروسک ها به نقش پارچه ی لباس های آنها دقت می کرد و از روی طرح های روی پارچه به خیاطی علاقمند شد و بعدها به نقاشی علاقه پیدا کرد.

پس از پایان تحصیلات دبیرستان در ایران، در سال ۱۹۷۸برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در آنجا فرصتی پیدا کرد که در رشته هنر تحصیل کند. در دوره های مختلف کلاس های طراحی، آبرنگ و ویترای شرکت کرد و در نهایت یک دوره کامل نقاشی روی ابریشم را زیر نظر یک نقاش معروف فرانسوی که کارش در همین زمینه بود، گذراند

ایرن مونیک صالحی در گفت وگو با شهروند

ایرن مونیک صالحی در گفت وگو با شهروند

.

پس از بازگشت به ایران در دانشکده هنرهای زیبا در کلاسهای مختلف هنری حضور پیدا کرد تا تجربه های بیشتری در زمینه هنر پیدا کند. درباره ی این دوره از زندگی اش می گوید:

با توجه به تجربه ام امکان شرکت در کلاس هاى دانشگاه هـنر را یافتم و در آنجا شیوه هاى مختلف طراحى سنتى و طراحى قالى را فراگرفتم که تاثیر زیادى در آثارم  داشته است. با گذراندن یک دوره طراحى عمومى در دانشگاه تهران به هنر بصرى علاقمند شدم.

در سال ۱۹۹۵ همراه با همسر و دو فرزندش به کانادا مهاجرت کرد. و در شریدون کالج در رشته کرفت اند دیزاین (طراحی و صنایع دستی) در شاخه طراحی و چاپ پارچه تحصیل کرد.

در سال ۲۰۰۶ به مناسبت اولین نمایشگاهش با او در دفتر شهروند گفت وگو کردم و این بار با همکارم مریم در آرت اسکوئر به دیدن نقاشی هایش رفتیم و به توضیحاتش گوش سپردیم.

ایرن می گوید: در دنیای امروز هنر حیطه ی وسیعی را دربر می گیرد و در این گستردگی با تعاریف گوناگونی از هنر روبرو هستیم. اما مساله ای که در تمامی و تعاریف و برداشت ها از هنر مشترک به نظر می رسد این است که هنر ورطه ی دیالوگ است؛ جایی که هنرمند درصدد بیان مفهوم، احساس و یا روایتی از رویدادها و تخیلات و تجربیات خود بوده و هدف او دریافت آن از سوی مخاطب است و مخاطب نیز به نوبه ی خود و متناسب با تخیلات و تجربیات خود با اثر مواجه می شود.

او از چگونگی علاقمندی اش به نقاشی روی پارچه گفت: ١١ ساله بودم که براى اولین بار در کلاس هاى گلسازى مدرسه با رنگ و ابریشم آشنا شدم. زمانى که حرکت رنگها را در ابریشم دیدم کاملا به وجد آمدم و ساعت ها وقت خود را به ترکیب رنگها و تاثیر آنها بر روى ابریشم گذراندم. مى توان گفت که جرقه هنر نقاشى بر روى ابریشم از آن زمان در من روشن شد.

می پرسم چرا ابریشم که اینقدر لطیف و ظریف است برای بیان ایده هایت انتخاب کردی؟

می گوید: از نظر من در ارائه ی یک اثر هنری تکنیک و ابزار و متریال به همان اندازه ی موضوع و مفهوم از اهمیت برخوردار است. چرا که هنر شیوه ی تلطیف موضوعات و روایات و مفاهیم در قالب طرح و رنگ و متریال و ایجاد ترکیب بندی خلاقانه در جهت بیان بوده و هارمونی و تضاد شیوه هایی برای شکل دادن به محتوا در اثر است.

تجربیات من در نقاشی به دوره ای باز می گردد که به یادگیری تکنیک های نقاشی بر روی ابریشم پرداختم. آشنایی با این تکنیکها برای من فرصتی بود تا به دنیای تجربیات و رویاها و ایده های دور و نزدیک خودم بازگردم و آنها را با تکنیکی که به تدریج به آن دست یافتم درآمیزم و به شیوه ای خودجوش مسیری منحصر به فرد را برای بیان ایده هایم بیابم.

برای ما که کنجکاو دانستن شیوه ی کارش بودیم، پروسه کار را شرح داد:

براى من پروسه شکل گیرى یک طرح از آنجا شروع نمى شود که مداد را در دست گرفته و با کمک عناصر بصرى طرحى را بر روى کاغذ رسم کنم، بلکه هر اثر از روایتی برمی خیزد که شاید از زمانی دور در ذهن و اندیشه و احساسم جای گرفته و امروز با جرقه اى خود را نمایان ساخته استiren-salehi-1.

در کنار مفاهیم و روایاتی که در نقاشی های من حضور مشهودی دارند، من تصور می کنم که شیوه ی بیان و تکنیک نقاشی مساله ای مهم در آثار من باشد. شیوه ای کاملا شخصی که من طی سالها تجربه با استفاده از رنگ ها و متریال گوناگون از جمله آبرنگ، رنگ روغن، اکریلیک و ویتراى کسب کردم و در نهایت ابریشم و تکنیک ویژه ی نقاشی بر روی ابریشم را مناسب ترین وسیله برای بیان احساس و مفاهیم خاص خودم یافتم.

ابریشم مناسب ترین medium براى بیان تفکر و احساساتم بشمار مى اید که بدون آن قادر به بیان مفهوم مورد نظرم نخواهم بود. در ابتدا هدف من از انتخاب ابریشم کاربرد آن بود و در این راستا مدتى در زمینه هنرهاى کاربردى فعالیت داشتم. اغلب کارها در زمینه textile  قرار داشت. روسرى، شال، اباژور و حتى کارت پستال از محصولات این دوره بود.

من با سبکى که پس از سالها تجربه در نقاشى بر روى ابریشم  به آن رسیده ام سعى مى کنم موضوعاتى تاثیر گذار را به تصویر کشم.

در نقاشی های ایرن رنگ حرف اول و آخر را می زند؛ رنگ هایی تند و زنده که چشم بیننده را خیره می کند. او درباره ی ویژگی نقاشی هایش و چرایی استفاده از رنگ های بسیار در تابلوهایش می گوید:

دقت در کار و اهمیت دادن به جزء جزء نقاشى از ویژگى هاى نقاشى هایم بشمار مى آید. انتخاب رنگها برای من از اهمیت ویژه ای برخوردار است و تمایل من غالبا به رنگ های تند و خیره کننده به دلیل انرژی بسیار زیاد آنهاست. به نظر من “زندگى یعنى رنگ و رنگ انرژی حیات است”.

به عقیده ی من رنگ مى تواند بر روى مخاطب تاثیری چشمگیر داشته و بیننده را در جلو کار متوقف و به تفکر وادارد. در واقع رنگ دارای نیرویی عاطفى است که مى تواند مکمل طرح باشد. پیش از آنکه به نظریه علمى رنگ توجه داشته باشم به درک احساسى آن مى پردازم. در رنگها انرژى نهفته است که اگر هنرمند توانمندی بهره گرفتن از آن را در کنار طرح داشته باشد قادر است اثری ماندگار و تاثیرگذار بیافریند و این انرژی را بر مخاطب خود منتقل کند.

دوباره به شیوه ی کارش بازگشت و شرح پروسه ی کار را از سر گرفت:

به طور اجمالی شیوه ی کار من بدین گونه است که در ابتدا تصویر نقش بسته در ذهنم را به نوشته اى کوتاه تبدیل کرده و سپس با کمک عناصر اولیه بصرى در قالب نقاشى پیاده مى کنم. به طور یقین در پروسه انتقال یادداشت هایم تغییراتى داده مى شود، اما کلیات معمولا یکسان خواهند ماند. من طرح هایم را با استفاده از خطوط بسته رسم مى کنم  و با چندین بار بازنگرى به نقش مورد نظر به جزییات لازم دست مى یابم. در مرحله بعد طرح کامل شده را با استفاده از مداد بر روى ابریشم سفید منتقل مى کنم.  خطوط بسته با دقت بسیار با نوعى صمغ پوشانده مى شوند تا با ایجاد نواحى مجزا، از درهم آمیختن رنگها جلوگیرى شود. بعد از تکمیل مرحله پوشاندن خطوط با صمغ نوبت به ساختن رنگها مى رسد. هر رنگى به طور جداگانه که خود از ترکیب چند رنگ به وجود مى آید درست مى شود. اثر نهایى با استفاده از رنگ هاى زنده و شفاف با چینشى برگرفته از عمق احساس به وجود مى آید. براى تثبیت رنگها از روش بخار استفاده مى کنم. به این ترتیب رنگها در تار و پود ابریشم نفوذ کرده و براى همیشه باقى مى مانند.

تمامى مراحل ذکر شده زنجیرگونه به هم متصل هستند به این معنا که هرگونه نقص در هر مرحله مانع از اجرای مرحله بعدى به صورت مطلوب مى گردد. در نقاشى بر روى ابریشم اولین خط همان آخرین خط محسوب مى شود، زیرا که امکان تصحیح و یا تغییر خطوط وجود ندارد. در نقاشى ابریشم فقط با مهارت و تجربه کافى و همچنین با صبر و دقت بسیار مى توان یک اثر مطلوب و ماندگار به وجود آورد.

نام این نمایشگاهEndless Cycle است و نام بیشتر تابلوها کلمه ی زندگی را با خود دارد. به گفته ی ایرن این مجموعه چرخه ی نامتناهی هستی را نشان می دهد.

او در این باره گفت: موضوعاتى که به آن مى پردازم  از طبیعت، مسایل اجتماعى و یا خاطرات شخصى الهام گرفته و حضورشان در دوره هاى مختلف پر رنگ تر و یا کم رنگ تر بوده اند. گاه استعاره هایی از طبیعت را با درک عمیق از یک موضوع در هم می آمیزم و آن را به تصویر مى کشم و گاه قوانین طبیعت را بهم ریخته، به گونه ای دیگر در قالب آبستره عمق احساس درونى خود را به نمایش مى گذارم.

هدف من از نقاشی محدود به جلب رضایت عموم یا اهداف مادی و اقتصادی نبوده و نقاشی برای من تنها شوقی برای آفرینش است که از عشق و امید سرچشمه می گیرد و به زیبایی و انرژی بی پایان زندگی می انجامد.

برای دیدن کارهای ایرن صالحی در گالری زیبا و صمیمی آرت اسکوئر واقع در ۳۳۴ دانداس غربی (ایستگاه سن پاتریک) تا ۱۹ اکتبر وقت دارید.

برای اطلاعات بیشتر میتوانید از سایت هنرمند http://www.irenesilkstudio.com دیدن کنید.